8 maja br. XVII Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich przyjęło stanowisko w sprawie uregulowania sytuacji prawnej osób, które pełniły funkcje w organach wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego.

Pełną treść tego dokumentu publikujemy poniżej.

Związek Powiatów Polskich apeluje o podjęcie prac legislacyjnych mających na celu uregulowanie sytuacji prawnej osób, które pełniły funkcje w organach wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego od 1990 roku.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), burmistrzowi dzielnicy m.st. Warszawy, zastępcy burmistrza dzielnicy m.st. Warszawy i pozostałym członkom zarządu dzielnicy m.st. Warszawy, staroście, wicestaroście, członkom zarządu powiatu oraz marszałkowi, wicemarszałkowi i członkom zarządu województwa, których stosunek pracy został rozwiązany w związku z upływem kadencji, przysługuje odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia obliczonego według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy (art. 40 ustawy o pracownikach samorządowych). Jednocześnie w ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne w art. 7 wskazano, że osoby, które pełniły funkcje wójta, członków zarządów powiatów, członków zarządów województw, nie mogą, przed upływem roku  od zaprzestania zajmowania stanowiska lub pełnienia funkcji, być zatrudnione lub wykonywać innych zajęć u przedsiębiorcy, jeżeli brały udział w wydaniu rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych dotyczących tego przedsiębiorcy; nie dotyczy to decyzji administracyjnych w sprawie ustalenia wymiaru podatków i opłat lokalnych na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem decyzji dotyczących ulg i zwolnień w tych podatkach lub opłatach.

Taki stan rzeczy, zwłaszcza w przypadku osób, które sprawowały funkcję przez okres dłuższy niż jedna kadencja, w zasadzie uniemożliwia znalezienie pracy na lokalnym rynku, w sektorze prywatnym.

W szczególności problemy ze znalezieniem zatrudnienia mogą mieć ci samorządowcy, którzy z przyczyn o charakterze obiektywnym nie mogą wrócić do wyuczonego zawodu (np. wynikających z postępu technologicznego).

Należy zaznaczyć, że przepisy ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne nie uzależniają stosowania powołanego zakazu od charakteru decyzji. Zatem nawet w przypadku tzw. decyzji związanych, gdzie organ nie działa w ramach uznania administracyjnego, powołany zakaz obowiązuje (dotyczy to przykładowo takich rozstrzygnięć administracyjnych jak rejestracja pojazdu). Nie ma również znaczenia fakt, że rozstrzygnięcie w sprawie mogło być niekorzystne dla strony (np. odmowa wdania pozwolenia na budowę) oraz fakt, że rozstrzygniecie mogło zostać wydane wiele lat temu. Ustawa przewiduje co prawda procedurę wydania zgody na zatrudnienie, przez komisję powołaną przez Prezesa Rady Ministrów. Jednak powołany przepis należy uznać za przepis martwy. W aktualnej sytuacji na rynku pracy żaden rozsądny pracodawca nie będzie oczekiwał wielu miesięcy na decyzję w sprawie możliwości zatrudnienia kandydata do pracy. Odprawa przewidziana w ustawie o pracownikach samorządowych nie stanowi zatem adekwatnej rekompensaty z tytułu ograniczenia  możliwości podjęcia zatrudnienia. Należy również zaznaczyć, że zakaz zatrudnienia obowiązuje również tych samorządowców, którym nie będzie przysługiwało prawo do odprawy (osoby, które zaprzestały pełnienia swoich funkcji
z przyczyn innych niż upływ kadencji).

Przewodniczący
XVII Zgromadzenia Ogólnego
Związku Powiatów Polskich
Marzena Kempińska