Co zrobić w przypadku, gdy kierownicy aptek na terenie powiatu nie zgłosili woli pełnienia dyżurów w wyznaczone przez Zarząd Powiatu godziny z powodu braku możliwości zapewnienia odpowiedniej liczby personelu? Czy Zarząd Powiatu może zmusić jedną z aptek do dyżurowania? Kierownicy aptek przysyłają nam oświadczenia w formie mailowej, nie korzystając ze wzorów oświadczeń, czy taka forma jest wystarczająca?

Odpowiedź: W opisanym przypadku powiat powinien:

1. Wytypować aptekę, którą zamierza wskazać do pełnienia dyżurów i przesłać do prowadzącego ją podmiotu korespondencje, o której mowa w art. 94 ust. 10 ustawy Prawo farmaceutyczne. Korespondencja powinna być przesłana listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, żeby nie było wątpliwości co do daty otrzymania korespondencji. Z art. 94 ust. 6 ustawy Prawo farmaceutyczne wynika, że w tym przypadku nie obowiązuje zasad prowadzenia korespondencji elektronicznie. W tej korespondencji od razy proponuję przekazać wzór oświadczenia jakie prowadzący aptekę ma złożyć pod rygorem odpowiedzialności karnej.
2. Podmiot prowadzący aptekę ma 7 dni na złożenie oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej, że nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 94 ust. 8 Prawa farmaceutycznego, oraz że w zgłaszanej aptece ogólnodostępnej spełnione są wymagania, o których mowa w art. 94 ust. 7 pkt 3 Prawa farmaceutycznego. Jeżeli prowadzący aptekę nie spełnia jednego albo kilku z warunków koniecznych do pełnienia dyżurów, z treści oświadczenia powinno jasno wynikać, którego warunku/ów podmiot ten nie spełnia. Oświadczenie powinno być podpisane przez osobę/osoby uprawnione do reprezentacji podmiotu prowadzącego aptekę. Oświadczenie nie może być złożone przez pełnomocnika. Aby można było mówić o skutecznym złożeniu oświadczeni musi być ono podpisane odręcznie (w takim przypadku korespondencja powinna być doręczona do organu w tradycyjny sposób), podpisem zaufanym, podpisem osobistym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym (w takim przypadku korespondencja powinna być doręczona w taki sposób aby organ był w stanie zweryfikować prawidłowość złożenia podpisu i zarchiwizować dokument w formie elektronicznej). Przesłanie do organu stanu, kopii pisma, pisma z faksymilem itp. nie jest skutecznym złożeniem oświadczenia.
3. Nie ma znaczenia czy wcześniej (np. w styczniu 2024 r.) podmiot prowadzący aptekę złożył oświadczenie. Z art. 94 ust. 10 ustawy Prawo farmaceutyczne wyraźnie wynika, że oświadczenie jest składane na wezwanie zarządu powiatu i jego prawdziwość i aktualność ocenia się według stanu na dzień jego złożenia.
4. Jeżeli po wezwanie, podmiot prowadzący aptekę nie złoży oświadczenia starosta wszczyna postępowanie o nałożenie administracyjnej kary pieniężnej, o której mowa w art. 129bb Prawa farmaceutycznego.
5. Jeżeli podmiot prowadzący aptekę złożył oświadczenie, z którego wynika że nie spełnia warunków do prowadzanie dyżurów a zarząd powiatu ma wątpliwości co do prawdziwości oświadczenia, może wystąpić do wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego z wnioskiem o potwierdzenie tych okoliczności. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny udziela zarządowi powiatu odpowiedzi niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku.

Odnośnie oświadczeń prowadzących apteki, że nie mają wystarczającej liczby personelu, oświadczenie takie winno być oceniane biorąc pod uwagę obiektywne możliwości danej apteki do takiej organizacji i podziału pracy pomiędzy zatrudnionych w niej magistrów farmacji aby można było pełnić dyżur w wyznaczonych przez powiat godzinach, a nie subiektywne odczucie podmiotu prowadzącego aptekę. Przykładowo, jeżeli apteka w której zatrudnionych jest czterech magistrów farmacji pracuje od poniedziałku do piątku od 8.00 do 18.00 oraz w soboty od 8.00 do 14.00, to taka apteka jest w stanie tak zorganizować pracę aby zapewnić obecność farmaceuty na dyżurze w porze nocnej i dni wolne od pracy.