Dochody z nieruchomości przekazanej w nieodpłatne użytkowanie przez powiat zakładowi opieki zdrowotnej stanowią dochód własny tego zakładu.
SP ZOZ powinien otrzymać od podmiotu go tworzącego mienie na potrzeby realizacji celów statutowych. Jest to zgodne z art. 54 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej. Zatem powiat jako organ tworzący może przekazać nieruchomość w nieodpłatne użytkowanie SP ZOZ.
SP ZOZ posiada środki i uzyskuje przychody, z których pokrywa koszty działalności i reguluje swoje zobowiązania. Posiada on majątek własny, którym samodzielnie gospodaruje, może aktywa zbywać, jak też oddawać je w najem, dzierżawę, użytkowanie lub użyczenie, na zasadach określonych przez podmiot tworzący. Oznacza to w szczególności konieczność ustanowienia wymogu uzyskania zgody podmiotu tworzącego na zbycie, wydzierżawienie, wynajęcie, oddanie w użytkowanie oraz użyczenie aktywów trwałych.
Zatem SP ZOZ może wydzierżawić część powierzonej mu nieruchomości innemu podmiotowi, o ile uzyska aprobatę organu tworzącego, czyli np. powiatu.
Jeśli jednak otrzyma z tego tytułu dochody, to będą one już jego własnymi dochodami a nie dochodami powiatu.
Takiego zdania było także Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, które w ramach projektu „Dobre prawo - sprawne rządzenie” wydało opinię prawną w omawianym zakresie.
Przedmiotem opinii było także wyjaśnienie wątpliwości co do tego czy rada powiatu może w uchwale wskazać konkretne cele, na których realizację mogą zostać przeznaczone dochody z dzierżawy uzyskiwane przez SP ZOZ. - Należy wskazać, iż przepisy prawa powszechnie obowiązującego nie rozstrzygają wprost tej kwestii. Mając na względzie art. 52 ustawy o działalności leczniczej, zgodnie z którym SP ZOZ pokrywają z uzyskiwanych dochodów koszty działalności oraz regulują swoje zobowiązania, jak również treść art. 54 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej, na mocy którego SP ZOZ samodzielnie gospodaruje przekazanym mu majątkiem, nie wydaje się wskazane określenie przez podmiot tworzący celów, na które mogą zostać przeznaczone środki pozyskane np. z czynszu dzierżawy – czytamy w opinii.
Sprawa nie jest jednak taka oczywista. A to dlatego, że to właśnie podmiot tworzący określa w oparciu o art. 54 ust. 2 ustawy o działalności leczniczej zasady rozporządzania aktywami trwałymi SP ZOZ.
- Praktyka uchwał podejmowanych przez organy stanowiące podmiotów tworzących SP ZOZ-y jest niejednolita, niemiej jednak rozwiązania polegające na określeniu przeznaczenia dochodów uzyskiwanych z dzierżawy, są praktycznie niespotykane. Literalne brzmienie przepisu art. 54 ust. 2 ustawy o działalności leczniczej może prowadzić do wniosku, że podmiot tworzący uprawniony jest do określenia zasad rozporządzania powierzonym mu mieniem SP ZOZ, ale już niekoniecznie decydowania o przeznaczeniu dochodów uzyskanych wskutek takiego rozporządzania - podaje MAC.
Plan finansowy SP ZOZ ustalany jest przez jego kierownika a o podziale osiągniętego zysku decyduje SP ZOZ, a nie podmiot tworzący. Przyjęcie rozwiązania polegające na możliwości decydowania za SP ZOZ o przeznaczeniu środków uzyskanych z gospodarowania powierzonym mieniem, mogłoby prowadzić do niepotrzebnego związania kierownika SP ZOZ „celowym” charakterem dzierżawy. Trudno uznać, że byłoby to właściwe rozwiązanie.
Cele, na które mogą być przeznaczane środki SP ZOZ określają przepisy ustawy o działalności leczniczej i statuty SP ZOZ, podobnie jak źródła finansowania prowadzonej działalności.
Zdaniem MAC pomimo formalnego braku zakazu określania w uchwale rady powiatu przeznaczenia dochodów uzyskanych z dzierżawy nieruchomości SP ZOZ, podjęcie uchwały o takiej treści budzi wątpliwości natury systemowej i celowościowej. Praktyka uchwałodawcza organów stanowiących j.s.t. w tym zakresie również nie sprzyja przyjęciu takiej koncepcji.
