Samorządy mogą swobodnie zawierać miedzy sobą porozumienia w zakresie świadczenia pomocy mieszkańcom przez środowiskowy dom samopomocy. Tak wynika z wyroku WSA w Gliwicach z 4 grudnia 2014 r. IV SA/Gl 390/14.
Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym. Wojewoda wniósł o stwierdzenie niezgodności z prawem uchwały Rady Miejskiej w C. w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie porozumienia pomiędzy Gminą C. i Gminą S. dotyczącego świadczenia pomocy mieszkańcom Gminy C. przez Środowiskowy Dom Samopomocy w S. Organ nadzoru powołał się na art. 7 Konstytucji RP w zw. z §7 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy. W jego ocenie przepis § 7 ust. 4 rozporządzenia znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy gmina lub powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby nie prowadzą ani nie zlecają prowadzenia środowiskowego domu samopomocy. Tymczasem, jak zaznaczył, z posiadanych przez organ nadzoru informacji, potwierdzonych również w piśmie Burmistrza Miasta C. gmina ta wprawdzie takiej placówki nie prowadzi, jednakże prowadzi ją powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o pobyt w środowiskowym domu samopomocy, w którego granicach administracyjnych leży gmina C.
Sąd nie zgodził się z argumentacją wojewody. Wskazał, że z Konstytucji i ustaw o samorządzie gminnym i pomocy społecznej, w żaden sposób nie da się wyprowadzić ograniczenia aktem wykonawczym do zawierania porozumień międzygminnych w przedmiocie przejęcia czy też przekazania świadczenia usług przez środowiskowy dom samopomocy lub klub samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi, które w wyniku upośledzenia niektórych funkcji organizmu lub zdolności adaptacyjnych wymagają pomocy do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, w szczególności w celu zwiększania zaradności i samodzielności życiowej, a także ich integracji społecznej.
