W ubiegłym miesiącu przedstawialiśmy orzeczenie wskazujące na fakt, że sam wniosek prokuratora o skierowanie kierowcy na badania psychologiczne nie jest wystarczający do wydania decyzji kierującej na takie badania. Sytuacja wygląda analogicznie w przypadku skierowania na badania lekarskie – o czym przypomina nieprawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 30 kwietnia 2015 roku (sygn. II SA/Sz 1094/14).
W stanie faktycznym leżącym u źródeł przywołanego wyroku prokurator złożył do starosty wniosek o skierowanie kierowcy na badania lekarskie w związku ze stwierdzeniem szkodliwego używania alkoholu. Na tej podstawie starosta wydał decyzję kierującą, a samorządowe kolegium odwoławcze decyzję tę podtrzymało. Sąd uznał, że decyzja taka nie była dostatecznie uzasadniona.
Podobnie jak w przypadku wcześniej omawianego orzeczenia sąd wskazał, że przesłanka istnienia „uzasadnionych zastrzeżeń co do stanu zdrowia”, powinna być oceniana zgodnie z celem ustawy, którym jest zapobieganie zagrożeniom w ruchu drogowym, spowodowane przez osoby, których stan zdrowia uniemożliwia sprawne prowadzenie pojazdów. Zastrzeżenia co do stanu zdrowia kierowcy powinny dotyczyć tego rodzaju aspektów zdrowia, które mogłyby mieć wpływ na zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdów. Sformułowanie „zastrzeżenia uzasadnione” oznacza, że są one oparte na słusznych i usprawiedliwionych podstawach. Taki sposób wykładni został wcześniej zaprezentowany w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 18 czerwca 2014 r., sygn. akt III SA/Gd 344/14, z dnia 3 lipca 2014 r., sygn. akt IIISA/Gd 346/14 czy też w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 września 2014 r., sygn. akt III SA/Gd 595/14).
Sąd wskazał, że co prawda niewątpliwie nadużywanie alkoholu może stanowić uzasadnioną przesłankę do skierowania kierowcy na badania lekarskie, albowiem faktem notoryjnym jest negatywny wpływ nadużywania alkoholu na stan zdrowia, a przede wszystkim na zdolność kierowania pojazdami, jednakże organ wydający decyzję musi dysponować dostatecznie mocnymi argumentami wskazującymi na nadużywanie alkoholu przez kierowcę.
W przedmiotowej sprawie skierowano na badania lekarskie kierowcę, w stosunku do którego organ nie prowadził żadnych ustaleń i w istocie posłużył się oceną prawną dokonaną przez prokuratora, który dysponował kluczowym dowodem w sprawie, czyli opinią. Sąd wskazał, że jakkolwiek organ ma prawo posługiwać się dowodami z dokumentów zebranymi w postępowaniu karnym, to jednak na gruncie prowadzonego postępowania ocena tego dowodu winna być dokonana samodzielnie. W tym celu organ powinien wystąpić o udostępnienie opinii bądź wyciągu z tego dokumentu, z którego wynikają motywy najbardziej istotne dla kwestii oceny stanu zdrowia kierowcy, a następnie dokonać samodzielnej oceny tego dowodu z punktu widzenia przesłanek określonych w art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o kierujących pojazdami. Bezrefleksyjne „dostosowanie się” do wniosku prokuratora, bez żadnych własnych ustaleń w sprawie, sprawiło że wydane rozstrzygnięcie było wadliwe z formalnego punktu widzenia – niezależnie od tego czy z merytorycznego punktu widzenia skierowanie kierowcy na badanie było uzasadnione.
