22 projekty aktów prawnych z opinią pozytywną i trzy odesłane na zespoły robocze – to bilans pierwszego w tym roku posiedzenia plenarnego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Spotkanie odbyło się 31 stycznia 2018 r. w siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie.

Obradom współprzewodniczyli: Joachim Brudziński, nowy minister spraw wewnętrznych i administracji oraz Wojciech Długoborski, prezes Zarządu Unii Miasteczek Polskich, zastępca burmistrza gminy Chojna.

Związek Powiatów Polskich reprezentowali: Zbigniew Deptuła, członek Zarządu ZPP, starosta makowski; Edmund Kaczmarek, członek zarządu ZPP, starosta jędrzejowski oraz Rudolf Borusiewicz, dyrektor biura ZPP.

Na początku spotkania minister Joachim Brudziński zapewnił zgromadzonych o woli współpracy z samorządami. Przedstawił także nowo powołanego pełnomocnika rządu ds. współpracy z samorządem terytorialnym – wiceministra spraw wewnętrznych i administracji Pawła Szefernakera. Ma to być minister, który bezpośrednio będzie kontaktował się z samorządowcami. Witając się ze zgromadzonymi, wiceminister Paweł Szefernaker podkreślił swoją dyspozycyjność i otwartość na dialog z JST.

Ratownictwo i zarządzanie kryzysowe

Następnie zgromadzeni wysłuchali informacji na temat efektów prac międzyresortowego zespołu oceniającego funkcjonowanie ratownictwa i zarządzania kryzysowego w Polsce, którą przedstawił nadbrygadier Marek Kubiak, dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa.

Zespół został powołany przez premier Beatę Szydło, po nawałnicach, jakie w sierpniu 2017 r. przeszły przez Polskę. Jego zadaniem była ocena funkcjonowania systemu ratownictwa i zarządzania kryzysowego oraz wyciągnięcie wniosków na przyszłość, dotyczących m.in. przygotowania służb do realizowania działań ratowniczych i zarządzania kryzysowego.

Zespół stwierdził, że w sierpniu br. za pośrednictwem wojewódzkich centrów zarządzania kryzysowego przekazano ostrzeżenia, wydane przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, do powiatów, które są zobowiązane do ich przekazania gminom. Informacje z ostrzeżeniem o zagrożeniu przekazywano m.in. za pośrednictwem poczty elektronicznej, wiadomości SMS, aplikacji RSO i telefonicznie. Adresatami wiadomości, oprócz jednostek samorządu terytorialnego, były także służby, inspekcje oraz operatorzy infrastruktury krytycznej. W ocenie zespołu były przypadki, gdy ostrzeżenie przesłane przez służby wojewodów utknęło na szczeblu powiatu i nie zostało przekazane gminom.

Zespół wydał rekomendacje. Jedną z nich jest zapewnienie całodobowego obiegu informacji w administracji samorządowej. Wzmocnione miałyby zostać powiatowe centra zarządzania kryzysowego w sposób zapewniający ich integrację z systemem obiegu informacji w ramach Państwowej Straży Pożarnej. Ponadto, starostowie i wójtowie mieliby obowiązek udziału w ćwiczeniach i szkoleniach organizowanych przez wojewodę w ramach zarządzania kryzysowego.

Akcyza i kodeks cyfrowy

Przedstawiciele Krajowej Administracji Skarbowej przekazali natomiast informację na temat obszarów ryzyka występujących podczas procesu rejestracji pojazdów nabywanych wewnątrzwspólnotowo. W szczególności zwrócili uwagę na nadużycia dotyczące opodatkowania akcyzą samochodów osobowych.

W dalszej kolejności wiceminister cyfryzacji przedstawił prezentację na temat stanu prac nad Kodeksem Cyfrowym. Planowane jest stworzenie nowoczesnej ustawy o informatyzacji, w której zapisane zostaną kwestie instytucjonalne, kompetencyjne i zasady cyfryzacji/usług procesów administracyjnych. Resort proponuje objęcie ustawą wszystkich podmiotów realizujących na podstawie odrębnych przepisów zadania publiczne, w tym organów administracji rządowej i samorządowej, sądów i trybunałów, organów kontroli państwowej i ochrony prawa, a także podmiotów prywatnych, realizujących zadania finansowane ze środków publicznych lub powierzone albo zlecone im do wykonania przez podmioty publiczne.

Prezentacja resortu dostępna jest TUTAJ.

Wolne wnioski

W odpowiedzi na pismo Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego dotyczące wskazania przedstawiciela JST do składu Rady Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego – stronę samorządową w tym gremium będzie reprezentowała Elżbieta Lanc, ze Związku Województw RP, członek zarządu wojewodztwa mazowieckiego.

W ramach wolnych wniosków strona samorządowa przedstawiła szereg problemów do rozwiązania, a wśród nich m.in. poruszaną od dawna przez stronę samorządową kwestię wydawania kart zgonu, o której mówił Jacek Krywult, prezydent Bielska – Białej. Minister Joachim Brudziński przyznał, że problem jest mu znany i powinien zostać szybko rozwiązany. – Jestem pewien, że sprawa ruszy – zapowiedział.

CEPIK

Edmund Kaczmarek przypomniał z kolei o źle funkcjonującym systemie CEPIK 2.0, który został wprowadzony 13 listopada 2017 r. Jak mówił, system od początku działa źle, powodując spowolnienie obsługi klientów i poważne opóźnienia w załatwianiu spraw związanych z procesem rejestracji pojazdów. Starosta podkreślił, że niewydolny system wzbudza dużą frustrację wśród klientów starostw oraz pracowników wydziałów komunikacji, którzy nie mogą załatwiać spraw szybko, sprawnie i bez problemów. Edmund Kaczmarek przypomniał, że w grudniu 2017 r. zarząd ZPP spotkał się z poprzednim ministrem ds. cyfryzacji – Anną Strężyńską, która obiecała, że do połowy stycznia system będzie działał prawidłowo. - Jednak do chwili obecnej tak się nie stało, jest cały katalog spraw, które nie zostały poprawione od początku wprowadzenia nowej aplikacji. Ten katalog został przeze mnie przesłany do premiera rządu Mateusza Morawieckiego, który osobiście nadzoruje Ministerstwo Cyfryzacji. Apelowałem także do obecnego Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o patronowanie tej sprawie. Sprawna administracja jest przecież naszym wspólnym zadaniem – rządu i samorządu, ale za błędy administracji rządowej my jako samorząd nie chcemy być obciążani odpowiedzialnością – mówił starosta.

W odpowiedzi minister Joachim Brudziński zapewnił, że sprawy cyfryzacji są absolutnym priorytetem resortu. Wskazał również, że obecnie wiceministrem spraw wewnętrznych i administracji jest Paweł Majewski, który wcześniej zatrudniony był w resorcie cyfryzacji, co jest dobra jaskółką dla spraw cyfryzacji. Szef MSWiA zapowiedział, że minister Majewski jest do dyspozycji samorządowców.

Brak lekarzy

Edmund Kaczmarek poruszył także temat sytuacji w ochronie zdrowia. To jak mówił, sprawa dokonującej się na naszych oczach postępującej zapaści w szpitalach. Brak lekarzy, brak odpowiedniej obsady medycznej na oddziałach, niedofinansowanie – wszystkie mankamenty polskiego systemu ochrony zdrowia zostały obnażone przez wprowadzenie sieci szpitali od 1 października 2017. Masowe wypowiadanie klauzuli opt-out, braki kadrowe – wśród lekarzy i pielęgniarek, wzajemne „podkradanie” pracowników – to powszechne problemy. Jednocześnie przedstawiciel ZPP zwrócił uwagę na obstrukcję ze strony korporacji, które mają uprawnienia do nostryfikacji dyplomów na przykład fachowców zza wschodniej granicy Polski i zaapelował do rządzących, aby zmienili prawo tak, aby były to państwowe egzaminy. W tej chwili potrzeba pilnych działań rządu Rzeczypospolitej Polskiej, żeby tę trudną sytuację poprawić.

Edmund Kaczmarek przypomniał ponadto, że 16 stycznia 2018 r. zebrał się na nadzwyczajnym posiedzeniu Zarząd ZPP. Powodem była trudna sytuacja w szpitalach, zwłaszcza powiatowych, ale także i w wojewódzkich i klinicznych. - W czasie tego posiedzenia, kiedy pochylaliśmy się nad problemami ochrony zdrowia, jednocześnie szukając sposobów na wyjście z tych trudności, nie było nikogo z Ministerstwa Zdrowia. Początkowo otrzymaliśmy zapewnienie, że spotka się z nami sam minister, później, że któryś z wiceministrów, a następnie – że dyrektor departamentu, a ostatecznie nie było żadnego przedstawiciela resortu. A przecież to właśnie z perspektywy zarządzających szpitalami, w tym przypadku powiatów, problemy widać wyraźniej niż z odległej perspektywy ministerialnej i wspólne zastanowienie się nad trudnościami mogłoby pomóc w ich rozwiązaniu – relacjonował.

Krajoznawstwo i turystyka w szkołach

Komisja rozpatrzyła także projekty aktów prawnych.

Po dłuższej dyskusji strona samorządowa wydała pozytywną opinię projektowi rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki.

Projekt został uzgodniony po tym, jak Marzena Machałek, wiceminister edukacji narodowej zapewniła, że nie zostanie wykluczona możliwość finansowania krajoznawstwa i turystyki ze środków pozabudżetowych.

Jawność życia publicznego

Ważnym dla samorządowców projektem jest projekt ustawy o jawności życia publicznego. O negatywnych skutkach, jakie może przynieść jego wejście w życie w proponowanej aktualnie wersji mówił Zygmunt Frankiewicz, prezes Zarządu Związku Miast Polskich, prezydent Gliwic. Takim, jak podkreślił przedstawiciel ZMP jest wprowadzenie sankcji dla kierownika jednostki za błędy podwładnych dotyczące np. niefunkcjonowania systemu antykorupcyjnego czy prowadzenia i aktualizacji rejestru umów, których przełożony - szczególnie w dużym mieście - nie będzie w stanie wyłapać. Jak tłumaczył Zygmunt Frankiewicz, sankcje są tak zbudowane, że jeżeli zostanie postawiony zarzut jednemu z setek urzędników samorządowych w mieście, to szef jednostki może za to odpowiadać karnie (do 3 lat więzienia) oraz może na niego być nałożona grzywna. Oznacza to, że nie jest wymagane uzyskanie prawomocnego wyroku – wystarczy postawić zarzut i za tym idą sankcje wobec osoby, która być może niczemu nie zawiniła.

Projekt będzie jeszcze omawiany na zespołach roboczych Komisji.

Kilka projektów na prośbę strony rządowej zostało zdjętych z porządku obrad. Dotyczy to m.in. projektu rozporządzenia ministra zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego, projektu rozporządzenia ministra zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej czy projektu rozporządzenia ministra zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów i udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Kolejne posiedzenie plenarne Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu zaplanowano na 21 lutego 2018 r.

Pozytywną opinię uzyskały:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie sprawozdań z wykorzystania wsparcia zwrotnego.
2. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie udzielania dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe.
3. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki.
4. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki.
5. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli.
6. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych .
7. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie określenia taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków.
8. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw.
9. Projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki w sprawie minimalnej funkcjonalności systemu teleinformatycznego obsługującego Centralną Ewidencję Organizatorów Turystyki i Przedsiębiorców Ułatwiających Nabywanie Powiązanych Usług Turystycznych.
10. Projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki w sprawie Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Przedsiębiorców Ułatwiających Nabywanie Powiązanych Usług Turystycznych .
11. Projekt Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w publicznych szkołach i placówkach artystycznych.
12. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Gospodarka wodno-ściekowa” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
13. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
14. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele produkcji lokalnych produktów” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
15. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Scalanie gruntów” w ramach poddziałania „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
16. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 2015 r. w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe.
17. Projekt rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie szczegółowego trybu przekazywania mienia ruchomego Skarbu Państwa będącego we władaniu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych.
18. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków.
19. Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami.
20. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie sprawozdania z realizacji na terenie województwa zadań określonych ustawą o kierujących pojazdami.
21. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń.
22. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie ustalenia przebiegu dróg krajowych.

Projekty, którymi zajmą się zespoły:

1. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
2. Projekt ustawy o jawności życia publicznego.
3. Projekt ustawy o zrekompensowaniu niektórych krzywd wyrządzonych osobom fizycznym wskutek przejęcia nieruchomości przez władze komunistyczne od 1944 r.