Największe wyzwania dla Małopolski w profilaktyce chorób zakaźnych oraz realizowane i planowane programy zdrowotne skierowane do mieszkańców województwa, to tematy przewodnie spotkania, które odbyło się w czwartek, 9 listopada br. w Nowym Sączu.
Podczas wydarzenia eksperci zwracali szczególną uwagę na zagrożenie związane z zakażeniami pneumokokowymi, przebiegającymi pod postacią sepsy i zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Samorząd Województwa Małopolskiego doceniając wagę problemu i idąc za rekomendacjami ekspertów medycznych już po raz 7 włączył się w akcję szczepień przeciwko pneumokokom, współfinansując zakup ponad 4 tysięcy szczepionek dla dzieci. Powiaty współpracujące z gminami nadal mogą uzyskać licencję umożliwiającą korzystanie z Programu i dofinansowanie do szczepień ochronnych.
Inicjatywa Zarządu Województwa Małopolskiego daje jednostkom samorządu terytorialnego możliwość zdobycia dodatkowych, niezależnych środków na ochronę zdrowia. W tej chwili, w całym województwie Program realizuje 8 jednostek (miasta: Nowy Sącz, Kraków, Tarnów, oraz powiaty: brzeski, limanowski, proszowicki, tarnowski, wielicki). Województwo Małopolskie zachęca do przyłączania się kolejne samorządy.
- Pneumokoki to bakterie wywołujące inwazyjną chorobę pneumokokową (IChP), stanowiącą największe zagrożenie dla dzieci do 5. roku życia oraz dla osób starszych w wieku powyżej 65 lat.
U tych pierwszych układ odpornościowy jest jeszcze niedojrzały, u drugich zaś – już niedostatecznie sprawny, aby skutecznie bronić się przed pneumokokiem. Najcięższymi postaciami zakażenia pneumokokowego są zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i posocznica, zwana sepsą. Rozwój zakażenia bakteryjnego jest nieprzewidywalny. Jeśli chorobę rozpoznano późno, to nawet po podaniu właściwych leków 10-20% chorych umiera, a u 60% wyleczonych występują trwałe następstwa choroby takie jak: upośledzenie, słuchu, wzroku, wodogłowie, lekooporna padaczka, niedowłady lub porażenia kończyn, niedorozwój psychiczny i fizyczny. Szczepienia stanowią jedyną skuteczną ochronę, a ponadto umożliwiają całkowite wyeliminowanie najbardziej zjadliwych bakterii, zmniejszając zachorowalność oraz redukując liczbę powikłań i zgonów. W Małopolsce, w ramach Programu dzieciom podawana jest szczepionka 13-walentna, stanowiąca w tej chwili najszerszą z dostępnych ochronę przed pneumokokami. Szczepionka ta wywołuje sztuczną odporność czynną, podobną do naturalnej odporności, którą uzyskuje się po przebytym zakażeniu lub chorobie. – mówi dr n. med. Hanna Czajka z Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego im. św. Ludwika w Krakowie, członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Wakcynologicznego.
Małopolski Program przeznaczony jest dla dzieci urodzonych przed 1 stycznia 2017 r. i stanowi cenne uzupełnienie szczepień przeciwko pneumokokom, które są nieodpłatne od 2017 r., ale tylko dla dzieci urodzonych po 31 grudnia 2016 roku, a tym samym wyrównuje szanse dzieciom starszym, wcześniej niezaszczepionym.
- Województwo Małopolskie zrobiło już bardzo wiele dla profilaktyki szczepień mieszkańców naszego regionu. Pierwsze szczepienia przeciw pneumokokom wdrożyliśmy już w 2011 r. Są one szczególnie ważne, zwłaszcza teraz, gdy szczepionka przeciw tym groźnym bakteriom nie jest finansowana ze środków publicznych dla dzieci urodzonych przed 1 stycznia 2017 r. W trosce o zdrowie tych maluchów staramy się do nich dotrzeć i zapewnić im potrzebne szczepionki. Samorząd Województwa Małopolskiego zainicjował także szczepienia przeciw wirusowi HPV. Pozwolą one na ochronę zdrowia
i życia kobiety w przyszłości poprzez zapobieganie występowania raka szyjki macicy. Zarówno Program zdrowotny dotyczący profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce jak i Program zdrowotny profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) w Małopolsce, zostały zaprojektowane
w taki sposób, aby mogły w nich uczestniczyć powiaty w porozumieniu z gminami. Przyczynia się to do rozwoju współpracy jednostek samorządu terytorialnego we wdrażaniu działań służących poprawie stanu zdrowia mieszkańców regionu. Jednostki samorządu terytorialnego szczebla powiatowego mogą liczyć między innymi na: prawo do korzystania programów w formie licencji niewyłącznej, nieodpłatnej, ale i na wsparcie finansowe. Zainteresowane powiaty już teraz zapraszamy do składania deklaracji na przyszły, 2018 rok. - mówi Urszula Nowogórska, Przewodnicząca Sejmiku Województwa Małopolskiego.
Jak szacują eksperci realizacja programu szczepień przeciwko pneumokokom może przyczynić się w Małopolsce do znaczącej poprawy zdrowia jej mieszkańców.
- Potencjalnie, jak wykazały badania ww. program może przyczynić się do: ponad 95% redukcji zapadalności na IChP u dzieci do 2 r.ż., 65% redukcji hospitalizacji z powodu zapalenia płuc u dzieci do 1 r.ż., ponad 40% zmniejszenia częstości występowania zapaleń płuc leczonych ambulatoryjnie, ponad 40% redukcji liczby wizyt ambulatoryjnych i kursów antybiotykowych z powodu OZUŚ (ostre zapalenie ucha środkowego) u dzieci do 2 r.ż. oraz redukcji zachorowalności na IChP wśród młodszego i starszego rodzeństwa. Dlatego bardzo się cieszę, że dzieci z naszego województwa mają szansę otrzymać bezpłatną ochronę. Jak mówi stare dobrze przysłowie, lepiej zapobiegać niż leczyć – dodaje dr Hanna Czajka.
- Dzięki takim inicjatywom wspólnie przyczyniamy się do poprawy sytuacji zdrowotnej w całym regionie. Im więcej jednostek samorządowych włączy się w naszą inicjatywę tym lepszy efekt zdrowotny uzyskamy. – podsumowuje Urszula Nowogórska.
Dodatkowych informacji dotyczących zasad przystąpienia do programu udziela: Zespół ds. polityki zdrowotnej i społecznej, tel. 012 63 03 207 ul. Radziwiłłowska 1, Kraków, pok. 2 i 9.
Więcej informacji na temat realizowanych działań w obszarze zdrowia znajduje się na stronie www.profilaktykawmaloolsce.pl
