W sytuacji gdy to sąd opiekuńczy wydał orzeczenie w sprawie umieszczenia danej osoby w domu pomocy społecznej a zadaniem strony pojawiły się nowe okoliczności faktyczne, które przesądzają o braku konieczności umieszczenia jej w domu pomocy społecznej, może ona wystąpić do właściwego sądu opiekuńczego o zmianę orzeczenia. Ani sąd administracyjny ani organy administracji publicznej nie posiadają uprawnień do dokonywania oceny (kwestionowania) prawidłowości zapadłych w postępowaniu przed sądem cywilnym orzeczeń sądowych. Wyrok WSA w Krakowie z 5 września 2017 r. sygn. III SA/Kr 720/17.

Sąd przypomniał, iż umieszczenie w domu pomocy społecznej wymaga w pierwszej kolejności uzyskania zgody osoby mającej być w takim domu umieszczonej lub jej przedstawiciela ustawowego. Jeżeli jednak zgoda taka nie zostanie udzielona, to o skierowaniu danej osoby do domu pomocy społecznej orzeka sąd opiekuńczy, którego orzeczenie zastępuje brak zgody osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego. Taka sytuacja miała miejsce w rozpatrywanej sprawie. Przy wydawaniu tego orzeczenia to na sądzie opiekuńczym spoczywa obowiązek wyjaśnienia i dokonania oceny, czy osoba mająca być umieszczoną w domu pomocy społecznej spełnia ustawowe kryteria do takiego umieszczenia nawet wbrew jej woli. To sąd opiekuńczy dokonuje zatem ustalenia, czy dana osoba wskutek choroby nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, a brak opieki zagraża życiu tej osoby. Skoro w rozpatrywanej sprawie wydane już zostało takie orzeczenie sądu opiekuńczego, które jest skuteczne i wykonalne, to na organach administracji spoczywał już tylko obowiązek, wynikający z art. 59 ust. 1 i art. 106 ust. 1 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 16 ustawy o pomocy społecznej, wydania stosownej decyzji o skierowaniu skarżącej do domu pomocy społecznej o profilu dostosowanym do jej schorzeń. Przy wydawaniu takiej decyzji organy administracji są bowiem związane orzeczeniem sądu opiekuńczego i dlatego nie mogą dokonywać samodzielnych ustaleń w tym względzie w celu podważenia prawomocności orzeczenia sądowego.

Źródło: CBOSA