Poniżej publikujemy in extenso stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w którym odnosi się ono do pisma Rzecznik Praw Dziecka, dotyczącego sytuacji niepełnosprawnych dzieci w ramach programu Rodzina 500 plus.

MPiPS:

W związku z doniesieniami medialnymi dotyczącymi pisma Rzecznika Praw Dziecka  na temat sytuacji niepełnosprawnych dzieci w ramach programu Rodzina 500 plus informujemy:

Stwierdzenie, iż program Rodzina 500 plus jest dyskryminacyjny wobec dzieci niepełnosprawnych jest niedopuszczalne i nieuzasadnione.

Funkcjonujące dotychczas systemy wsparcia rodzin z dziećmi na utrzymaniu (system świadczeń rodzinnych, fundusz alimentacyjny) oparte o dochód rodziny realizują zasadę, że w przypadku rodzin z dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności lub po 16. roku życia z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności, wsparcie udzielane jest przy wyższym kryterium dochodowym. W przypadku rodzin z dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o lekkim stopniem niepełnosprawności wsparcie udzielane jest przy podstawowym kryterium dochodowym.

Zasady te obowiązujące w przypadku świadczeń rodzinnych od 2004 roku, a w przypadku świadczeń z funduszu alimentacyjnego od 2008 roku, oparte były o fakt, że w przypadku wychowywania dziecka z co najmniej umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, rodzina ponosi zwiększone koszty jego utrzymania. Również dziecko z umiarkowanym czy znacznym stopniem niepełnosprawności wymaga zdecydowanie większego wsparcia jego rodziców w codziennym życiu.

Należy także zauważyć, że zasady te obowiązywały równie ż w ustawach „poprzedzających” ustawę o świadczeniach rodzinnych czy ustawę o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.

Zasady te aż do chwili obecnej nie były kwestionowane, w tym również przez Rzecznika Praw Dziecka. Co więcej w uchwalonej w 2011 roku przy dużym zaangażowaniu Rzecznika Praw Dziecka ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej zasada ta została powielona i rodzina zastępcza otrzymuje wyższe wsparcie gdy dziecko legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności lub po 16. roku życia orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Gdy dziecko legitymuje się orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawno ści świadczenie dla rodziny zastępczej jest na podstawowym poziomie.

Przygotowując ustawę o pomoc państwa w wychowywaniu dzieci Ministerstwo Rodziny przyjęło dotychczasowe zasady (nie budzące do tej pory wątpliwości) i ustaliło preferencyjne, wyższe kryterium dochodowe w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub po 16. roku życia z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności.

Warto przy tym zaznaczyć, (co powinien również dostrzec Rzecznik Praw Dziecka), że kryteria dochodowe w programie Rodzina 500 plus są znacząco wyższe niż w innych systemach wsparcia rodzin ( 800/1200 zł netto – świadczenie wychowawcze, 674/764 zł netto – zasiłek rodzinny). Ponadto stosowane są przy ubieganiu się o wsparcie na pierwsze dziecko. Każde kolejne dziecko, w tym również dziecko niepełnosprawne, otrzyma świadczenie wychowawcze bez względu na wysokość dochodu rodziny.

Pragniemy jednocześnie podkreślić, że Ministerstwo Rodziny na pierwszym miejscu zawsze stawia dobro rodziny i jest ono dla nas najwyższą wartością. Mamy nadzieję, że również i Rzecznik Praw Dziecka dostrzega olbrzymie wsparcie jakie zostało skierowane do polskich rodzin programem „Rodzina 500 plus”. Z programu tego skorzystało już bowiem ponad 3,6 mln polskich dzieci, a suma świadczeń skierowanych do rodziny tylko w 4 pierwszych miesiącach jego obowiązywania przekroczyła już 7 mld zł.