- W sytuacji stwierdzenia przemocy domowej, pomoc państwa musi być natychmiastowa – uważa Rzecznik Praw Dziecka. W wystąpieniu generalnym do Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry apeluje o zwrócenie uwagi sędziom z wydziałów karnych i prokuratorom na zasadność stosowania środków gwarantujących bezpieczeństwo osób doznających przemocy domowej.
- Nie można aprobować sytuacji, w której to osoba doznająca przemocy, często z dziećmi, w obawie o życie lub zdrowie, ucieka z domu – przekonuje Marek Michalak.
Rzecznik przypomina, że izolacja osoby stosującej przemoc możliwa jest na wszystkich etapach postępowania karnego, zarówno postępowania przygotowawczego, jak i prowadzonego przez sąd.
Jak wynika ze sprawozdania z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie za lata 2014-2020 za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r., w 2014 roku zastosowano 2341 środków zapobiegawczych z art. 275a § 1 k.p.k. Jedynie w 90 sprawach został złożony wniosek o przedłużenie tego środka na dalsze okresy, z czego sądy wydały 76 postanowień uwzględniających ten wniosek. Nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym zastosowano 482 razy. Natomiast tytułem środka probacyjnego, opuszczenie lokalu mieszkalnego zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym zastosowano 522 razy. W 2014 roku ogółem skazano 14309 osób za czyny stanowiące przemoc domową, które wyczerpywały znamiona przestępstwa.
Niepokój Rzecznika Praw Dziecka budzi zbyt mała ilość wniosków dotycząca przedłużenia na dalsze okresy środka zapobiegawczego określonego w art. 275a § 1 k.p.k., w porównaniu do jego stosowania po raz pierwszy, mając na uwadze chociażby specyfikę zjawiska przemocy związaną z długotrwałością oddziaływań na osoby będące w kręgu przemocy. W ocenie Rzecznika Praw Dziecka sądy zbyt rzadko stosują także środek karny z art. 39 pkt 2 e k.k. oraz środek probacyjny z art. 72 § 1 pkt 7b k.k., co nie zapewnia małoletnim pokrzywdzonym należytej ochrony przed przemocą dorosłych.
- Odseparowanie sprawcy przemocy domowej od pokrzywdzonego, jest możliwe również na gruncie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Warto o tym pamiętać, tym bardziej, że wyrok Europejskiego Trybunały Praw Człowieka wyraźnie mówi, że doprowadzenie do sytuacji, w której osoby pokrzywdzone w wyniku przemocy zostały zmuszone do opuszczenia domu i szukania bezpiecznego schronienia gdzie indziej, oznaczało niedopełnienie przez państwo pozytywnych obowiązków w zakresie zapewnienia ochrony ofiarom przemocy i tym samym stanowiło naruszenie art. 3 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności – przypomina RPD.
Marek Michalak zaapelował do Zbigniewa Ziobry o rozważenie zasadności rozszerzenia tematyki szkoleń dla sędziów orzekających w wydziałach karnych, jak również prokuratorów, poprzez zwrócenie szczególnej uwagi na wartość i zasadność stosowania w postępowaniu karnym środków gwarantujących bezpieczeństwo osób doznających przemocy domowej. W opinii RPD podniesie to standard ochrony najmłodszych przed sprawcami przestępstw.
Źródło: bprd.gov.pl
