Nie można zaakceptować toku rozumowania zakładającego, że poziom życia skarżącej kasacyjnie - jako beneficjentki świadczeń pochodzących z budżetu RP, opierających się na polskim ustawodawstwie - powinien być ustalany w oparciu o ceny czy koszty utrzymania w innym państwie. Jest bowiem oczywiste, że jeżeli ustawodawca uzależnia skorzystanie z pewnego przywileju o charakterze socjalnym od poziomu życia i sytuacji materialnej danej osoby czy rodziny – a taką funkcję pełnią środki wymienione w art. 30 ust. 9 ustawy o świadczeniach rodzinnych – to jako punkt odniesienia nakazuje przyjąć polskie uwarunkowania. Wyrok NSA z 11 kwietnia 2013 r. sygn. I OSK 1833/12.
W uzasadnieniu wyroku sąd wskazał, że organy administracji orzekające o zasadności umorzenia nienależnie pobranych świadczeń nie mają ani kompetencji, ani niezbędnego instrumentarium procesowego do badania przeciętnych standardów poziomu życia w innych państwach niż Polska. Poza tym uzależnianie możliwości korzystania z instytucji polskiego ustawodawstwa socjalnego od tego, czy dany świadczeniobiorca przebywa w Polsce, czy w innym państwie – np. takim, w którym nominalna wartość kosztów utrzymania jest znacząco wyższa – prowadziłoby do skutku niezgodnego z zasadami równości i sprawiedliwości społecznej.
Dalej odnosząc się do okoliczności rozpatrywanej sprawy sąd podniósł, że skarżąca z racji młodego wieku, dobrego zdrowia, wyuczonego zawodu oraz pomocy świadczonej przez rodzinę ma realne możliwości zwrotu świadczeń, które nienależnie pobrała. Ponadto, bezskuteczność w egzekucji alimentów od ojca dziecka skarżącej kasacyjnie nie może być argumentem za przyznaniem umorzenia nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, skoro w polskim porządku prawnym istnieje możliwość uzyskania w to miejsce świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Skarżąca ma wpływ i może przeciwdziałać ( podejmując choćby zatrudnienie ) skutkom związanym ze spłatą udzielonych przez Państwo świadczeń, które jej się nie należały i z których zwrotem powinna się od początku liczyć.
Źródło: CBOSA
