28 października odbyło się kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Ze względu na sytuację epidemiczną spotkanie odbyło się w formie zdalnej.

Posiedzeniu przewodniczył Paweł Szefernaker, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Kończący swoje współprzewodnictwo prezydent Sopotu Jacek Karnowski podziękował wszystkim za dotychczasową współpracę. Od przyszłego miesiąca rolę współprzewodniczącego ze strony samorządowej przejmie Związek Województw RP.

Głównymi tematami poruszonymi podczas posiedzenia była sytuacja w oświacie, służbie zdrowia i kwestia zwolnień z czynszu.

Edukacja

Głos ze strony samorządowej zabrał Marek Wójcik. Zaapelował o pilne spotkanie z Ministrem Edukacji Przemysławem Czarnkiem. Zaznaczył, że od objęcia stanowiska przez ministra zostało już wykonane kilka przedsięwzięć co do których strona samorządowa ma pewne wątpliwości. Pierwszą jest powstanie rady konsultacyjnej do spraw bezpieczeństwa w edukacji, w gremium której nie ma ani jednego przedstawiciela samorządów. „Jeśli chodzi o samorządy to są one kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa” – podkreślał. „Jesteśmy zaskoczeni i uważamy, że to nie jest przypadek. Bardzo nas smuci, że minister rozpoczyna swoje urzędowanie od tego typu działania” – powiedział Marek Wójcik.  

Drugą poruszoną kwestią dotyczącą edukacji jest brak spotkań zespołu do spraw monitorowania oświaty powołany 15 września. Tymczasem sytuacja finansowa jest trudna. Wielu samorządom braknie pieniędzy na wypłacenie wynagrodzeń nauczycielskich za grudzień, jak i dodatku wyrównawczego za rok 2020. Już dziś niektóre samorządy zmuszone są do zaciągania kredytów, by zaspokoić wydatki oświatowe. Co więcej, pojawiają się dodatkowe restrykcje związane z pandemią, które generują kolejne wydatki. Przy okazji zdalnej nauki wydawane jest więcej pieniędzy, a są to wydatki, których nikt nie rekompensuje. Marek Wójcik nawiązał też do procedowanej obecnie ustawy budżetowej na rok 2021. Zakłada ona, że część oświatowa subwencji ogólnej będzie trzykrotnie mniejsza od realnych potrzeb. Zasygnalizował bardzo trudną sytuację finansową samorządów, co przełoży się na oświatę – samorządy nie będą już miały z czego do oświaty dokładać. „Wspólnym celem jest to, żeby system edukacji się nie zawalił i żeby jej jakoś była wysoka, a to o czym powiedziałem jest znaczącym zagrożeniem”- mówił.

Przewodniczący KWRiST przychylił się do prośby i zarządził jak najszybsze zwołanie posiedzenia zespołu.  

Zwolnienie z czynszu

Marek Wójcik podziękował premierowi Jarosławowi Gowinowi za dobre praktyki w zakresie zwolnienia przedsiębiorców z opłaty targowej. Równocześnie pojawia się też rekompensata dla samorządów terytorialnych z funduszu covidowego. Rozwiązanie to będzie dotyczyło roku 2021. Marek Wójcik zasygnalizował potrzebę podobnego rozwiązania w stosunku do opłat czynszowych. Samorządy wspierają przedsiębiorców w tym zakresie, stąd prośba do Ministerstwa Rozwoju o zastosowanie analogicznego rozwiązania. Samorządom zależałoby też na zastosowaniu rozwiązania w roku 2020 i ubytków z tego tytułu.

COVID-19

W imieniu Jacka Karnowskiego głos w dyskusji zabrał też prezydent Wrocławia, Jacek Sutryk. Przedstawił prośbę dotyczącą powstających rozporządzeń dotyczących funkcjonowania administracji w sytuacji covidowej. Samorządowcy chcieliby bowiem, by konsultować z nimi powstające dokumenty. Chodzi o to, by nie zaskakiwać się różnymi rozwiązaniami oraz by były one dobrze dostosowane do zaistniałej sytuacji. Przewodniczący Szefernaker obiecał podjąć temat z Ministrem Zdrowia i zobowiązał się do rozwiązania kwestii zaskakiwania się. Jednocześnie zapowiedział, że nie jest w stanie zagwarantować, czy możliwe będzie wpływanie na kształt przepisów.

Świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych

W sprawie głos zabrał Marek Wójcik. Zaznaczył, że do rozstrzygnięcia pozostały 3 elementy. Pierwszy to kwestia obowiązywania tzw. planów transformacji. Strona samorządowa wyraziła wątpliwość, czy nie naruszają one i tak już bardzo skomplikowanych regulacji w ramach systemu ochrony zdrowia, przejrzystości jego działania . W sytuacji gdy kwestia odpowiedzialności i finansowania są ze sobą rozdzielone, to plany transformacji pogłębiają sytuację kryzysową. „Ze strony Ministra Zdrowia i Wojewodów będziemy mieli do czynienia z rozwiązaniami, które będą wiązały samorządy terytorialne i zarządzających szpitalami w sytuacji, kiedy tworzący te plany nie ponoszą odpowiedzialności za skutki ich wdrażania” – mówił Marek Wójcik.

Druga poruszona sprawa dotyczyła kwestii pozbawienia możliwości, przy realizacji programów zdrowotnych, łączenia środków samorządowych z środkami NFZ. W sytuacji pandemii oznacza to, że nie można łączyć środków samorządowych i tych płynących z Funduszu na programy szczepień przeciwko grypie. Strona samorządowa wyraziła duże niezrozumienie, dlatego nie można dokonać niewielkiej korekty, która zmieniła by zaistniały pat.

Trzecią kwestią dotyczyła opiniowania planów transformacji. Nie zakłada ono bowiem udziału samorządów, a to zakłada ustawa o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu. Zgodnie z nią samorząd ma prawo i obowiązek opiniować tego typu dokumenty. Strona samorządowa poprosiła o proste uzupełnienie tego zapisu.

Do sprawy odniósł się przedstawiciel resortu zdrowia. Powiedział, że kwestia łączenia środków NFZ i samorządowych jest poza obszarem tego konkretnego projektu legislacyjnego. Zaznaczył, że projekt dotyczy strategicznego podejścia do transformacji systemu ochrony zdrowia. Jednocześnie wyraził stanowisko Ministerstwa Zdrowia, które zakłada, że kwestia połączenia środków nie leży w gestii departamentu.

Andrzej Porawski zaznaczył, że pozbawienie możliwości łączenia środków wynika bezpośrednio z ustawy. Wyraził niezrozumienie dla argumentu, że jest to niezgodne z tą regulacją. „Uważamy, że zwłaszcza w trudnych czasach możliwość łączenia środków z różnych źródeł jest czymś szalenie ważnych” – powiedział. Głos zabrał ponownie Marek Wójcik, który również wyraził zdziwienie dla  twierdzenia, że to poza zakresem działania departamentu.  

Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego odbędzie się 25 listopada.

Projekty z opinią pozytywną:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy
2. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów dokumentacji dyspozytorni medycznej
3. Projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw
4. Projekt  ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw
5. Projekt  rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie danych zawartych w upomnieniu
6. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych
7.  Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych
8. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną, pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, pomoc na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną, pomoc na infrastrukturę lokalną, pomoc na rzecz regionalnych portów lotniczych oraz pomoc na rzecz portów
9. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie norm szacunkowych dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej
10. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie szczegółowego sposobu postępowania w zakresie wypłaty odszkodowań oraz udzielania dotacji celowych i pożyczek ze środków Funduszu Reprywatyzacji
11. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych
12. Projekt Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza do 2030 r.
13. Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2014 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2014– 2020
14. Projekt Strategii Rozwoju Miasta Pruszcz Gdański na lata 2020 – 2030”
15. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie informacji o złożonych wnioskach o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub ofertach przekazywanej Prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych
16. Projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie
17. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego w wojewódzkich, międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym

Do dalszych prac skierowano:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych
2. Projekt uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Pomoc w zakresie finansowania kosztów zarządzania infrastrukturą kolejową, w tym jej utrzymania i remontów do 2023 roku”

Projekty z opinią negatywną:

1. Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw