18 czerwca br. odbyło się zdalne posiedzenie Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu KWRIST.
Było to pierwsze spotkanie po blisko czteromiesięcznej przerwie. I o ile zrozumieć można, że sytuacja w marcu, ograniczone możliwości czasowe i przygotowywanie aktów prawnych, mogło nie pozwolić na spotkanie, tak wydaje się, że później można było je już zorganizować. Przemawia za tym także fakt, że jak pokazało zeszłotygodniowe posiedzenie, kwestii do poruszenia nazbierało się bardzo wiele. Szkoda tylko, że w momencie kiedy przedstawiciele strony samorządowej chcieli wyczerpująco opisać resortowi problemy z jakimi się aktualnie borykają i odpowiedzieć na argumenty przedstawiane przez MEN, to usłyszeli od Pani Minister Machałek, współprzewodniczącej Zespołu, że co prawda nie chce Ona wprowadzać ograniczenia wypowiedzi ale sugeruje zdyscyplinowanie czasowe. Pozostaje jedynie skomentować, że ponieważ przez kilka miesięcy Zespół nie został zwołany (resort nie przejawiał żadnej inicjatywy w tym zakresie, a po wniosku ZPP w tej sprawie kazał czekać blisko miesiąc na wyznaczenie terminu posiedzenia), to przedstawiciele MEN powinni w związku z tak długą przerwą, zaplanować stosownie więcej czasu na to spotkanie, tak aby każdy chętny mógł się swobodnie wypowiedzieć.
Wracając jednak do samego posiedzenia Zespołu, to dyskusja skoncentrowała się na temacie subwencji oświatowej (spadek standardu A) i podwyżek dla nauczycieli od 1 września 2020 r. Pisma w tych sprawach przesłał do resortu zarówno Związek Powiatów Polskich, Unia Metropolii Polskich jak i Związek Gmin Wiejskich RP. Podjęte zostało także stanowisko sygnowane przez wszystkie korporacje samorządowe.
Odnosząc się do tych zagadnień zastępca dyrektora Departamentu ds. współpracy z samorządem terytorialnym w MEN poinformował, że standard A został obniżony ze względu na fakt, że między danymi wstępnymi z września 2019 r., a ostatecznymi zaszły znaczne różnice dotyczące zwiększenia liczby uczniów (o 1,35%) i etatów nauczycieli, a były one spowodowane w głównej mierze błędami podczas wprowadzania danych do SIO. Dodatkowo czynnikiem mającym wpływ na standard były także zmiany wag w algorytmie podziału części oświatowej subwencji ogólnej.
W sprawie wniosku o zwiększenie subwencji oświatowej ze względu na podwyżki nauczycielskie od września br. dyrektor poinformował, że subwencja wzrosła w br. o 2,9 mld zł. Jednocześnie od nowego roku szkolnego nastąpi spadek o ok. 7 tys. etatów nauczycielskich, a środki na nie pozostaną w subwencji (740 mln zł), co pozwoli sfinansować podwyżki (wraz z dodatkową kwotą 100 mln zł która na skutek autopoprawki do projektu ustawy budżetowej zasiliła cześć oświatową subwencji ogólnej).
Dyrektor przytoczył także dane zgodnie z którymi w ostatnich latach dochody własne JST wzrosły o ponad 30 mld zł, a subwencja o 9 mld. Dane pokazują też, że w wydatkach bieżących JST udział wydatków oświatowych spada, w 2019 roku o 0,4%. Odniesienie do argumentów MEN zostanie opisane w kolejnym artykule, ponieważ jest to na tyle obszerna kwestia, że wymaga odrębnego zredagowania.
W toku dyskusji strona samorządowa przedstawiła następujące postulaty:
- jednorazowe zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej o 30% podczas lipcowej nowelizacji budżetu państwa,
- uchylenie w roku 2021 stosowania art. 30a ustawy – Karta Nauczyciela (dodatek uzupełniający),
- zorganizowanie odrębnego spotkania poświęconego głównie kwestii finansowania oświaty.
Podczas Zespołu pozytywnie zaopiniowano następujące akty prawne:
- projekt uchwały Rady Ministrów zmieniający uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa”
- projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie maksymalnych kwot dotacji celowej udzielanej na wyposażenie szkół w podręczniki i materiały edukacyjne.
Natomiast w trybie obiegowym zostanie zaopiniowany projekt rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie wsparcia dla organu prowadzącego oddział przygotowania wojskowego, po przekazaniu odpowiedzi na uwagi przez projektodawców.
Zespół zaakceptował także propozycję MEN w sprawie wniosków JST zgłoszonych w kryteriach: doposażenie pracowni przedmiotowych oraz spraw losowych.
