25 września 2020 r. odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Tym razem posiedzenie zdominowały projekty Ministerstwa Infrastruktury, w szczególności związane z drogami publicznymi i transportem drogowym.
Fundusz Dróg Samorządowych vel Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg, czyli nie tylko nazwa kością niezgody
Projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych szerzej opisywaliśmy tutaj. Dyskusja na posiedzeniu Zespołu dotyczyła szeregu kwestii i pokazała, że mimo otwartości resortu infrastruktury na dialog ze Stroną Samorządową trudno będzie osiągnąć porozumienie co do wszystkich kluczowych elementów nowelizacji.
Jak wskazał Grzegorz Kubalski, Zastępca Dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich, ZPP przychylnie patrzy na rozszerzenie zakresu przedsięwzięć, które mogą być dofinansowane ze środków Funduszu (przypomnijmy: chodzi o rozszerzenie o zadania miejskie oraz wojewódzkie zadania obwodnicowe). Natomiast na zmianę nazwy Funduszu ZPP się nie zgadza; ponadto wciąż uprawnienia Prezesa Rady Ministrów do dokonywania zmian na listach zadań przeznaczonych do dofinansowania są zbyt szerokie – stwierdził dyr. Kubalski.
Marek Wójcik, pełnomocnik Zarządu Związku Miast Polskich ds. legislacyjnych zaznaczył, że dziś Fundusz Dróg Samorządowych to tak naprawdę najmniej transparentne narzędzie służące do przyznawania dofinansowania. Ponadto M. Wójcik poinformował, że prosił NIK o przyjrzenie się działaniom premiera w ramach podziału środków z FDS-u – i Izba zadeklarowała, że przyjrzy się działaniom Prezesa Rady Ministrów w tym zakresie.
Duża część dyskusji dotyczyła odejścia od „dochodów własnych” na rzecz „dochodów podatkowych” – w kontekście określania zamożności danej jednostki. Ministerstwo Infrastruktury przychyliło się bowiem do wielomiesięcznych starań Związku Powiatów Polskich i postanowiło dokonać „przejścia” na „dochody podatkowe”. Dzięki temu poziom zamożności poszczególnych jednostek będzie określany bardziej sprawiedliwie, z pominięciem pewnych specyficznych dochodów, jak np. opłaty za pobyt w domach pomocy społecznej.
Dyr. Agnieszka Krupa z Departamentu Dróg Publicznych w resorcie infrastruktury, odpowiadając na uwagi samorządowców stwierdziła w pierwszej kolejności – w odniesieniu do zmiany nazwy Funduszu – że nie ma znaczenia nazwa, ważny jest efekt. Ponadto wskazała, że Prezes Rady Ministrów będzie traktowany na gruncie przepisów ustawy tak, jak do tej pory. W odpowiedzi przedstawiciel ZPP zauważył, że Fundusz Dróg Samorządowych jest państwowym funduszem celowym, a nie rządowym funduszem celowym – i trudno postawić znak równości pomiędzy „państwowym” a „rządowym”. Ta uwaga pozostała jednak bez odpowiedzi ze strony przedstawicieli MI.
Dyr. Krupa podkreśliła też – odpowiadając na jedną z uwag Związku Powiatów – że w ocenie resortu infrastruktury z punktu widzenia ustawy o FDS nie ma przeszkody w wykorzystywaniu środków z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych.
Hulajnogi elektryczne mogły wywrócić system usuwania pojazdów z dróg
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw przewiduje rozszerzenie art. 130a ust. 6a lit. a Prawa o ruchu drogowym o hulajnogi oraz urządzenia transportu osobistego. W tym kontekście województwo mazowieckie zgłosiło jednak uwagę polegającą na usunięciu z art. 130a ust. 1 pkt 1 sformułowania „i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu”, co spowodowałoby konieczność usuwania wszystkich pojazdów pozostawionych w miejscu, gdzie jest to zabronione.
Przedstawiciel ZPP stanowczo zaprotestował przeciwko propozycji tak daleko idących zmian w art. 130a w drodze projektu nowelizacji, która dotyczy zupełnie innej materii. Zaapelował również o rozważenie przez resort infrastruktury wprowadzenia przepisu przejściowego na dostosowanie uchwał z art. 130a ust. 6 oraz innych dokumentów związanych z wykonywaniem tego zadania do nowego brzmienia przepisu art. 130a ust. 6 lit. a oraz o ponowne przemyślenie wprowadzenia bardziej szczegółowych regulacji dot. miejsc pozostawiania hulajnóg elektrycznych. Aktualnie projekt przewiduje wejście w życie ustawy w terminie 60 dni od dnia jej ogłoszenia, a problematykę pozostawiania hulajnóg ujmuje bardzo ramowo.
Ostatecznie Ministerstwo Infrastruktury nie przychyliło się do uwagi województwa mazowieckiego.
Rezerwa subwencji ogólnej na 2021 r. – będzie można wykorzystać środki z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych
Pismo Ministerstwa Infrastruktury dotyczące propozycji kryteriów do oceny i weryfikacji wniosków o dofinansowanie z rezerwy subwencji ogólnej w roku 2021 (dot. art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego), analizowane przez Zespół, zakłada takie same kryteria, jak przy podziale rezerwy w roku 2020.
Tym niemniej Związek Powiatów Polskich zwrócił się z uwagą dot. jasnego przesądzenia w jego treści, że na potrzeby ubiegania się o dofinansowanie z rezerwy można jako wkład własny wykorzystać środki uzyskane z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Resort uwzględnił tę uwagę i przedmiotowe pismo MI zostanie zmienione właśnie w tym kierunku.
Równocześnie jak poinformowała dyr. Beata Leszczyńska z Departamentu Dróg Publicznych w Ministerstwie Infrastruktury, zaopiniowanie propozycji podziału środków przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego będzie możliwe najprawdopodobniej w połowie kwietnia 2021 roku.