17 lipca 2020 roku odbyło się zdalne posiedzenie Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Dyskusję – standardowo już – zdominował szereg spraw różnych. Tym razem dotyczyły one sygnalizowanych przez Związek Powiatów Polskich koniecznych do wprowadzenia zmian w Funduszu Dróg Samorządowych oraz formularza raportu o stanie zapewniania dostępności. Z „twardych” projektów Zespół zaopiniował m.in. projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Program Budowy 100 Obwodnic na lata 2020 - 2030”.
Fundusz Dróg Samorządowych do dopracowania
Pierwszy wątek podnoszony przez ZPP dotyczył konieczności zmiany sposobu wyznaczania zamożności danej jednostki na potrzeby ustalania maksymalnej wysokości dofinansowania z Funduszu Dróg Samorządowych. Dziś bowiem uwzględnia się w tym celu „dochody własne”, w skład których wchodzą np. opłaty za pobyt w domach pomocy społecznej. Stąd też bardziej miarodajne byłoby odwoływanie się w art. 14 ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych do „dochodów podatkowych”. Minister Marcin Horała, Współprzewodniczący Zespołu, stwierdził, że uwagi są cenne, lecz potrzebne jest oficjalne poparcie ze strony wszystkich korporacji samorządowych. Już w toku dyskusji udało się uzyskać wstępne, acz zdecydowane poparcie ze strony Związku Miast Polskich.
Drugi wątek związany był z koniecznością dostosowania wniosków o dofinansowanie z Funduszu Dróg Samorządowych do sytuacji epidemicznej. Chodziło w szczególności o niewymaganie przez poszczególnych wojewodów decyzji ws. pozwolenia na budowę/decyzji ZRiD/skutecznego zgłoszenia na etapie składania wniosku. Apel ZPP poparł w pełni Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich. Dyr. Beata Leszczyńska z Departamentu Dróg Publicznych w resorcie infrastruktury zaznaczyła, że większość wojewodów zrezygnowała z wymagania decyzji budowlanych (późniejsza weryfikacja ogłoszeń o naborach wniosków, dokonana przez Biuro ZPP – ze względu na to, że Ministerstwo Infrastruktury nie posiadało zagregowanych informacji w tym zakresie – wskazuje na to, że rozkład w skali kraju jest w gruncie rzeczy pół na pół). Niemniej Minister Horała zadeklarował, że resort infrastruktury skieruje do wojewodów pismo poddające im pod rozwagę dobre praktyki w tym zakresie.
Raport o stanie zapewniania dostępności – na formularz przyjdzie nam jeszcze poczekać
Kwestia ta została podniesiona przez ZPP ze względu na to, że co prawda pierwsze raporty o stanie zapewniania dostępności będzie należało przekazać do 31 marca 2021 r., to jednak jest podmioty publiczne muszą poznać jak najszybciej formularz raportu – tak, aby podejmować działania zgodne ze wzorem raportu. Dyr. Przemysław Herman z Ministerstwa Rozwoju poinformował, że pierwsza wersja formularza już powstała, jednak resort nawiązał współpracę z Głównym Urzędem Statystycznym w celu ułatwienia zbierania danych przez wojewodów poprzez wykorzystanie portalu sprawozdawczego GUS-u. Z uwagi na te dodatkowe prace formularz ma zostać udostępniony w IV kwartale 2020 roku (najprawdopodobniej pod koniec listopada). W formularzu mają znaleźć się tak naprawdę tylko informacje związane z art. 6 i 7 ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, a raport ma mieć objętość 2-3 stron.
Dyskusja na temat obwodnic (może kiedyś więcej niż 100) jeszcze potrwa
Dyrektor Agnieszka Krupa z Departamentu Dróg Publicznych w Ministerstwie Infrastruktury referując uwagi do Programu 100 Obwodnic stwierdziła, że aby zrealizować wszystkie obwodnice, których konieczność budowy podnoszono w zgłaszanych uwagach, to Program musiałby dotyczyć budowy 200 obwodnic.
Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich podkreślił, że emocje towarzyszące Programowi są ogromne, a wskaźniki decydujące o uwzględnieniu obwodnic nie są przejrzyste i czytelne. Wskazał też, że Program 200 Obwodnic, nawet rozłożonych w czasie, nikomu absolutnie nie przeszkadza. Natomiast występujący również w imieniu ZMP Burmistrz Lublińca Edward Maniura zwrócił uwagę na to, że kolejność realizacji inwestycji obwodnicowych powinna uwzględniać otwierane węzły na drogach ekspresowych i autostradach.
W odpowiedzi dyr. Krupa stwierdziła, że jeśli jest propozycja ułożenia w dłuższym okresie dalszych zadań obwodnicowych, to ze strony MI jest otwartość na tego typu rozwiązanie. Niemniej nie może się takowy dokument nazywać „programem”, gdyż „programy” mają się kończyć w roku 2030, ponieważ są przygotowywane w kontekście przyszłej perspektywy unijnej – stwierdziła dyr. Krupa. Ponadto podkreśliła, że dla resortu lista na dłuższą perspektywę czasową byłaby dobra z perspektywy zapewnienia środków. W odniesieniu do postulatu Burmistrza Maniury dyr. Krupa zadeklarowała, że MI zmienia podejście do budowy autostrad/dróg ekspresowych – i chce od razu projektować nowe przebiegi dróg klasy GP.
