Art. 9c ust. 2a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.) w zakresie, w jakim wyłącza skargę do sądu administracyjnego na unieważnienie egzaminu maturalnego z powodu stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zadań egzaminacyjnych przez zdającego podczas sprawdzania arkuszy egzaminacyjnych, jest zgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – taką tezę sformułował pełny skład Trybunału Konstytucyjnego w wyroku z dnia 22 czerwca 2015 roku w sprawie o sygn. akt: SK 29/13. Zdanie odrębne do wyroku zgłosiło pięciu sędziów, w tym Pani prof. Teresa Liszcz.
W toku postępowania sądowoadministracyjnego zarówno wojewódzki sąd administracyjny, jak i Naczelny Sąd Administracyjny uznały się za niewłaściwe w zakresie rozpatrywania skargi na decyzję dyrektora Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w zakresie unieważnienia egzaminu maturalnego. Sądu obydwu instancji uznały, że decyzja dyrektora nie jest decyzją administracyjną i że nie mają kompetencji do rozpoznawania tego typu spraw. Trybunał Konstytucyjny podzielił stanowisko sądów.
Tło sprawy o sygn. akt: SK 29/13
Cztery lata temu licealistom z Ostrowca Świętokrzyskiego unieważniono egzamin maturalny z chemii - prace uczniów uznano za niesamodzielne. Uczniowie zaskarżyli decyzję o unieważnieniu do wojewódzkiego sądu administracyjnego, jednakże ten stwierdził, iż od decyzji dyrektora Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej nie służy skarga do sąd administracyjnego. Stanowisko to podtrzymał Naczelny Sąd Administracyjny.
Uczniowie złożyli skargę do TK, zarzucając naruszenie m.in. konstytucyjnej zasady dot. prawa do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy przez sąd oraz kontroli administracji publicznej.
Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił ich argumentacji i uznał zgodność zaskarżonych przepisów z Ustawą Zasadniczą. W uzasadnieniu wskazał, że każdy ma prawo do sądu, ale nie w każdej sprawie. Uznanie nieważności matury z powodu braku samodzielności w napisaniu egzaminu jest elementem końcowej oceny pracy, nie podlega przepisom o czynnościach administracyjnych.
Wyrok z dnia 22 czerwca 2014 roku warto zapamiętać z uwagi na ocenę charakteru decyzji o unieważnieniu egzaminu. Zapewne sądy administracyjne, rozpatrując skargi na decyzje dyrektora Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej (niezależnie od ich treści), będą miały na uwadze omawiane orzeczenie i będą się na nie powoływały.
Źródło: PAP Samorządowy
