Stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej dot. podstaw prawnych przyjmowania do polskich szkół publicznych obywateli polskich powracających z zagranicy i cudzoziemców.

Przyjmowanie obywateli polskich powracających z zagranicy do szkół publicznych

Przepisy § 5 ust. 5, § 8 ust. 7 i § 13 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych (Dz. U. nr 26, poz. 232, z późn. zm.) nakazują przyjmować obywateli polskich do klas pierwszych publicznych gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (w tym uzupełniającego liceum ogólnokształcącego, technikum uzupełniającego i szkoły policealnej) na podstawie - odpowiednio - przepisów § 19 ust. 1 pkt 3 tego rozporządzenia.
Oznacza to, że zarówno do klas pierwszych wspomnianych szkół jak i do klasy programowo wyższej w szkole podstawowej, gimnazjum oraz szkole ponadgimnazjalnej przyjmuje się obywateli polskich, którzy ukończyli szkołę za granicą (klasę, dany etap edukacji w szkole za granicą) lub szkołę dla dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą - na podstawie przedstawionego dyrektorowi szkoły świadectwa (zaświadczenia) wydanego przez szkołę za granicą i ostatniego świadectwa szkolnego wydanego w Polsce, jeżeli uczeń takie posiada. Dyrektor szkoły podejmuje decyzję o przyjęciu danego ucznia do szkoły na podstawie sumy lat nauki szkolnej ucznia1.
Wynika z tego, że obywatel polski, który uczęszczał do szkoły za granicą, w celu przyjęcia do polskiej szkoły publicznej nie musi legitymować się znostryfikowanym świadectwem wydanym przez szkołę za granicą, tj. zaświadczeniem o uznaniu zagranicznego świadectwa za równorzędne odpowiedniemu świadectwu polskiej szkoły publicznej, wydanym przez kuratora oświaty zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 kwietnia 2006 r. w sprawie nostryfikacji świadectw szkolnych i świadectw maturalnych uzyskanych za granicą (Dz. U. nr 63, poz. 443). Podstawą przyjęcia obywatela polskiego do polskiej szkoły publicznej jest świadectwo (zaświadczenie) wydane przez szkołę za granicą.

Przyjmowanie cudzoziemców do szkół publicznych
Zgodnie z § 2 ust. 1 i 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 kwietnia 2010 r. w sprawie przyjmowania osób niebędących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkół, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek oraz organizacji dodatkowej nauki języka polskiego, dodatkowych zajęć wyrównawczych oraz nauki języka i kultury kraju pochodzenia (Dz. U. z 2010 r. nr 57, poz. 361) cudzoziemcy przyjmowani są:
1)  do publicznych przedszkoli, klas pierwszych szkół podstawowych i do szkół artystycznych na warunkach i w trybie dotyczących obywateli polskich;
2) do klas II-VI publicznych szkół podstawowych oraz do publicznych gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek na podstawie:
•    a) świadectwa lub innego dokumentu stwierdzającego ukończenie za granicą szkoły lub kolejnego etapu edukacji, uznanego - zgodnie z odrębnymi przepisami - za równorzędne polskiemu świadectwu ukończenia odpowiedniej szkoły lub świadectwu dojrzałości, lub
•    b) świadectwa, zaświadczenia lub innego dokumentu wydanego przez szkołę za granicą, potwierdzającego uczęszczanie przez cudzoziemca do szkoły za granicą i wskazującego klasę lub etap edukacji, który cudzoziemiec ukończył w szkole za granicą, oraz dokumentu potwierdzającego sumę lat nauki szkolnej cudzoziemca.
W przypadku, gdy cudzoziemiec nie może przedłożyć wymienionych dokumentów, zostaje przyjęty i zakwalifikowany do odpowiedniej klasy lub na odpowiedni semestr na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej. Rozmowę kwalifikacyjną przeprowadza dyrektor szkoły.
Oznacza to, że dyrektor szkoły przyjmuje cudzoziemca na podstawie znostryfikowanego świadectwa wówczas, gdy cudzoziemiec z własnej inicjatywy wcześniej wystąpił do kuratora oświaty o nostryfikację i aktualnie posiada taki znostryfikowany dokument. Dyrektor nie może zobowiązać cudzoziemca do uzyskania zaświadczenia o nostryfikacji, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 kwietnia 2006 r. w sprawie nostryfikacji świadectw szkolnych i świadectw maturalnych uzyskanych za granicą. Jeżeli cudzoziemiec nie posiada nostryfikowanego świadectwa zagranicznego, podstawą przyjęcia go do polskiej szkoły publicznej jest świadectwo, zaświadczenie lub inny dokument wydany przez szkołę za granicą oraz dokument potwierdzający sumę lat nauki szkolnej, a w przypadku braku takich dokumentów - rozmowa kwalifikacyjna.
Podsumowując - osoba będąca obywatelem polskim albo cudzoziemcem, zainteresowana kontynuacją nauki w polskim systemie oświaty, powinna być przyjęta do polskiej szkoły publicznej bez zobowiązywania jej do uzyskania nostryfikacji świadectwa uzyskanego za granicą na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 kwietnia 2006 r. w sprawie nostryfikacji świadectw szkolnych i świadectw maturalnych uzyskanych za granicą.
Wspomniane rozporządzenie umożliwia porównanie wykształcenia uzyskanego za granicą z ukończeniem odpowiedniego typu szkoły publicznej w Polsce. Możliwe jest potwierdzenie tego przez kuratora w zaświadczeniu o nostryfikacji. Procedura nostryfikacji jest wszczynana na wniosek zainteresowanej osoby i ma charakter fakultatywny.
Dotyczy także osób dorosłych w przypadku szkoły policealnej.

źródło: men.gov.pl