Ten serwis używa cookies i podobnych technologii, brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to.

Brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to. Więcej »

Zrozumiałem

Wynagrodzenie nauczyciela za pracę w "zielonej szkole"

Wynagrodzenie nauczyciela za pracę w fotolia.pl

Zielona szkoła jest imprezą wyjazdową związaną z realizacją programu nauczania poza siedzibą szkoły w ramach jej celów statutowych.

Zgodnie z treścią Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie warunków i sposobów organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki z dnia 8 listopada 2001 r., placówki oświatowe mogą organizować dla wychowanków i uczniów różnorodne formy krajoznawstwa i turystyki. wśród tych form rozporządzenie wymienia między innymi zielone szkoły.

Powyższe rozporządzenie w §3 stanowi, że krajoznawstwo i turystyka mogą być organizowane w ramach: zajęć lekcyjnych, zajęć pozalekcyjnych, zajęć pozaszkolnych.

Rozporządzenie to nie reguluje jednak kwestii wynagrodzeń nauczycieli. Oznacza to że należy odnieść się do ogólnych zasad wynagradzania nauczycieli ustalonych w Karcie Nauczyciela i przepisach wykonawczych. I tutaj pojawia się problem, gdyż ani Karta Nauczyciela ani przepisy wykonawcze nie przewidują odrębnego składnika wynagrodzenia za prowadzenie zajęć w ramach np. zielonych szkół.

Pragmatyka nauczycielska całościowo reguluje wszystkie składniki wynagrodzenia oraz zasady ich ustalania. Art. 30 ust 1 KN zawiera katalog zamknięty składników wynagrodzenia nauczycieli (wśród których nie określono odrębnego składnika wynagrodzenia za prowadzenie zajęć w ramach zielonej szkoły).

Warto przywołać w tym miejscu wyrok Sądu Rejonowy w Gliwicach (podtrzymany przez Sąd Okręgowy)który zasądził dodatkowe wynagrodzenie, o 57 proc. wyższe od normalnej pensji, dla nauczycielki która złożyła pozew przeciwko szkole o zapłatę za pracę w godzinach nadliczbowych podczas trwającej dwa tygodnie zielonej szkoły.

Przyjrzyjmy się więc w tym miejscu sytuacji rozliczania pracy w ramach zielonej szkoły jak za godziny nadliczbowe.

W myśl art. 91c ust. 1 KN w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy.

Zgodnie więc z treścią art. 151 §1 Kodeksu pracy, praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Norma ta co do zasady odnosi się do pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, a praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie szczególnych potrzeb pracodawcy.

Godziny nadliczbowe mają zastosowanie w przypadku nauczycieli dopiero w sytuacji, gdy nauczyciel wypracuje 40 – godzinny tygodniowy wymiar czasu pracy. Dlatego też do nauczycieli w omawianym zakresie zastosowanie znajdzie art. 151¹ §2 KP, zgodnie z którym dodatek za prace w godzinach nadliczbowych przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przeciętnym okresie rozliczeniowym.

Pomimo iż w przypadku skierowania przez nauczyciela do sądu pracy żądania wypłaty wynagrodzenia w oparciu o argumenty prawne odnoszące się do pracy w godzinach nadliczbowych, mogą wystąpić trudności w obliczeniu kwoty roszczenia, to jednak brak możliwości dokładnego wskazania wysokości wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych nie uzasadnia oddalenia powództwa (Wyrom SN z dnia 5 maja 1999 r., I PKN 665/98).

Z związku z powyższym zrozumiałe mogą stać się przesłanki jakimi kierował się Sąd Rejonowy wydając przywołane orzeczenie.

Pozostaje jednak pytanie dlaczego godziny nadliczbowe, a nie ponadwymiarowe?

W definicji godzin ponadwymiarowych czytamy, że rozumie się przez nią przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych (art. 35 ust. 2 KN). Na podstawie tego przepisu można by przyjąć, że praca podczas zielonej szkoły jest pracą opiekuńczo-wychowawczą i spełnia założenie pracy w obowiązkowym wymiarze czasu pracy jak i w wymiarze godzin ponadwymiarowych.

Jednakże odnosząc się do art. 35 ust. 1 KN interpretacja ta przestaje być wiarygodna. Po pierwsze aby możliwe było uznanie pracy jako wykonywanej w godzinach ponadwymiarowych musi ona zostać przydzielona w szczególnych wypadkach , podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Po drugie mają one być realizowane wyłącznie w placówce oświatowo wychowawczej.

Powyższe argumenty wykluczają możliwość rozliczania godzin ponadwymiarowych w ramach pracy w zielonej szkole. Potwierdza to także Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody z dnia 2 kwietnia 2007 r. (NK.II.AŁ.0911-62/07) w którym czytamy, że „Godziny ponadwymiarowe wynikają więc z organizacji pracy szkoły, dlatego też godziny przepracowane przez nauczyciela pełniącego funkcję opiekuna wycieczek szkolnych nie mogą być traktowane jako godziny ponadwymiarowe tylko z uwagi na powyższe kryterium (definicje godziny ponadwymiarowej).

Problem starano się rozwiązać poprzez zamieszczanie w regulaminach wynagradzania nauczycieli zapisu, określającego wysokość wynagrodzenia nauczycieli za pracę na zielonej szkole. Praktyka taka okazała się chybiona chociażby w województwie podlaskim. Organ nadzoru unieważniał tę część uchwały wskazując iż to uregulowanie narusza postanowienia art. 30 ust. 6 KN stanowiącego podstawę prawną do przyjęcia przez rady regulaminów wynagradzania dla nauczycieli. Podkreślano, że Karta Nauczyciela nie przewiduje wśród materii, która powinna zostać ujęta w regulaminie, postanowień dotyczących odrębnego wynagrodzenia, które przysługiwałoby dla nauczycieli pełniących funkcję opiekuna wycieczek szkolnych (PN.II.ACH.0911-10-06, PN.II.JS.0911-9-06, PN.II.ACH.0911-4-06).

Z całą pewnością należy dążyć do rozstrzygnięcia tej kwestii w drodze legislacji. Bądź to poprzez zmianę przepisów rozporządzanie płacowego nauczycieli, bądź rozszerzenia katalogu kwestii możliwych do uregulowania przez organ prowadzący szkołę w regulaminie wynagradzania nauczycieli.

Kwestią powiązaną jest praca nauczyciela w soboty i niedziele. Jednakże w tym zakresie sprawa została uregulowana na gruncie ustawy i rozporządzenia. Oznacza, że w przypadku nauczyciela wykonującego pracę w dniu wolnym od pracy, zastosowanie będzie miał art. 42c ust. 3 Karty Nauczyciela, zgodnie z którym za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze, wykonywane w dniu wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzień wolny od pracy.

Odmiennie niż w przepisach powszechnych prawa pracy, Karta Nauczyciela w zależności od potrzeb dopuszcza zróżnicowany wymiar czasu pracy nauczyciela w poszczególnych miesiącach (w ramach ustalonych przepisami norm czasu pracy) i nie powołuje w tym zakresie okresu rozliczeniowego. Należy zatem przyjąć, że inny dzień wolny od pracy powinien być udzielony w okresie tego samego roku szkolnego, chyba że w obowiązujących wewnątrzzakładowych aktach prawa pracy ustalony został inny okres rozliczeniowy.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach (podkreślić należy, że to sformułowanie oznacza wyjątkowość, a nie regułę) zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje odrębne wynagrodzenie, w wysokości ustalonej w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 5., tj. w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy z dnia 31 stycznia 2005 r.

Zgodnie z § 10 tego rozporządzenia nauczycielom, którzy w dniu wolnym od pracy realizują zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze, a nie otrzymują za ten dzień innego dnia wolnego, przysługuje odrębne wynagrodzenie za każdą godzinę pracy obliczane jak za godzinę ponadwymiarową. Wynagrodzenie powyższe przysługuje za każdą godzinę pracy, i jest obliczane jak za godzinę ponadwymiarową (NK.BG.II.0911-46/07, NK.II.AK.0911/20/07).

Rozwiązaniem, które można zastosować, aby uniknąć problemów z rozliczaniem czasu pracy nauczyciela na zielonej szkole jest chociażby zwiększenie liczby nauczycieli opiekunów lub zapewnienie innych niż nauczyciele opiekunów np. rodzice uczniów.

Pt., 26 Lp. 2013 0 Komentarzy Dodane przez: Katarzyna Liszka-Michałka