Od 1 stycznia 2026 r. wejdą w życie istotne zmiany w zasadach ustalania stażu pracy. Nowe przepisy umożliwią doliczanie do stażu okresów aktywności zawodowej innych niż zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. To rozwiązanie, które ma lepiej odzwierciedlać współczesne ścieżki kariery i uwzględniać różnorodne formy wykonywania pracy oraz prowadzenia działalności zarobkowej.

Zmiany będą wprowadzane etapami. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady znajdą zastosowanie u pracodawców będących jednostkami sektora finansów publicznych. Natomiast od 1 maja 2026 r. obejmą pozostałych pracodawców. Oznacza to, że w ciągu kilku miesięcy nowe regulacje staną się powszechnie obowiązujące na rynku pracy.

Kodeks pracy wskazuje katalog okresów, które będzie można zaliczyć do stażu pracy, pod warunkiem uzyskania odpowiedniego zaświadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Do stażu będzie można wliczyć m.in. okresy opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub wypadkowe przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące. Uwzględnione zostaną także okresy wykonywania umów cywilnoprawnych, takich jak umowy zlecenia, umowy agencyjne czy inne umowy o świadczenie usług, a także okresy współpracy przy realizacji tych umów.

Nowe przepisy obejmą również osoby działające w strukturach spółdzielczych, w tym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz spółdzielni kółek rolniczych. Do stażu będzie można doliczyć także okres korzystania z tzw. ulgi na start, czyli pierwszych sześciu miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej, w czasie których przedsiębiorca podlega jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ustawodawca przewidział ponadto możliwość zaliczenia okresów sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w czasie zawieszenia działalności gospodarczej, zarówno przez przedsiębiorcę, jak i osobę z nim współpracującą, o ile składki emerytalne i rentowe były finansowane ze środków publicznych.

Warunkiem doliczenia tych okresów do stażu pracy będzie uzyskanie stosownego zaświadczenia z ZUS. Wniosek o jego wydanie będzie można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem konta w systemie eZUS. Od 1 stycznia 2026 r. dostępny będzie specjalny formularz „Wniosek o wydanie zaświadczenia o ubezpieczeniu dla celów doliczenia okresów do stażu pracy” - USP, przeznaczony do celów potwierdzenia okresów ubezpieczenia. Zarówno zaświadczenia, jak i decyzje oraz korespondencja w tej sprawie będą przekazywane wyłącznie elektronicznie.

Nowe regulacje mogą istotnie wpłynąć na sytuację pracowników, szczególnie w zakresie uprawnień zależnych od stażu pracy, takich jak wymiar urlopu wypoczynkowego, nagrody jubileuszowe czy dodatki stażowe.

Źródło: ZUS