Warto zobaczyć: Powiat Pyrzycki - odkryj to wyjątkowe miejsce

Warto zobaczyć: Powiat Pyrzycki - odkryj to wyjątkowe miejsce fot. Archiwum Starostwa Powiatowego w Pyrzycach

Powiat pyrzycki położony jest w południowo-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, na Równinie Pyrzyckiej i Pojezierzu Myśliborskim. Powiat powstał w następstwie reformy administracyjnej w 1999 roku, swą siedzibę mieści w Pyrzycach.

Usytuowany jest przy międzynarodowej drodze tranzytowej E-65 oraz krajowej trasie ekspresowej S3, ponadto przez jego obszar przebiegają trakty wojewódzkie: nr 122 (Pyrzyce-Krajnik Dolny), nr 106 (Pyrzyce-Nowogard), nr 153 (Pyrzyce-Piasecznik), nr 154 (Lipiany-Barlinek). Do powiatu należą gminy miejsko-wiejskie: Pyrzyce oraz Lipiany, a także wiejskie: Bielice, Kozielice, Przelewice, Warnice. Jego całkowita powierzchnia wynosi 726,00 km², natomiast liczba mieszkańców to 38 583.

Obszar powiatu w przeważającej części – aż do 85% powierzchni – ma charakter typowo rolniczy. Występują tutaj najżyźniejsze gleby na Pomorzu Zachodnim, bogate w próchnicę, głównie gleby brunatne klasy II-IV. Znaczący udział gruntów rolnych przynależy do gmin Pyrzyce, Przelewice i Warnice. Wśród dominujących zasiewów figurują zboża oraz rośliny okopowe – dlatego też podstawą rozwoju gospodarczego powiatu jest agrobiznes. Jeśli chodzi o działalność przemysłową warto wymienić kilka kluczowych firm: Obrzańska Spółdzielnia Mleczarska w Kościanie z Oddziałem w Pyrzycach, Backer OBR, Europa Systems, Areco Profiles, Prignitz.

fot. Archiwum Starostwa Powiatowego w Pyrzycach

Teren powiatu pyrzyckiego obejmuje sieć dwóch rzek – Płoń i Myśla – uchodzących do Odry, jeziora polodowcowe – największe z nich to jezioro Miedwie, drugim pod względem wielkości jest Płoń. Interesującym kompleksem są jeziora, o niezwykle czystych wodach, znajdujące się w pobliżu Lipian – Chłop, Będzin czy Wądół. Niebagatelnym surowcem występującym na ziemiach pyrzyckich są wody termalne. W 1994 r. powstała druga, po Geotermii Podhalańskiej, pyrzycka ciepłownia geotermalna – Geotermia Pyrzyce. Źródła są zasobne w związki bromu, żelaza, jodu, manganu i boru.

fot. Archiwum Starostwa Powiatowego w Pyrzycach

Powiat skupia w swojej strefie trzy zarejestrowane rezerwaty przyrody. Rezerwat Brodogóry (5,24 ha), usytuowany w gminie Warnice, to jeden z najcenniejszych obiektów w Polsce chroniący zbiorowiska ciepłolubnych roślin – gorsz siny, czyściec kosmaty i prosty, fiołek pagórkowaty, dzwonek boloński i syberyjski, pierwiosnek lekarski, murawy kserotermiczne i stepowe. Wzdłuż siedliska rozciąga się turystyczny Szlak Ziemi Pyrzyckiej im. Stanisława Jansona (58 km). Rezerwat florystyczny Stary Przylep (2,13 ha) obejmuje wąwóz w skarpie doliny Płoni, położony jest przy drodze powiatowej Obryta-Lubiatowo, na obszarze specjalnej ochrony ptaków (OSO) Natura 200 Jezioro Miedwie i Okolice (PLB 320005). Rezerwat florystyczny Jezioro Jasne (15,23 ha) mieści się na terenie gmin Lipiany i Myślibórz, w północnej części jeziora Jasnego. Występuje tu najmniejsza roślina naczyniowa świata – wolfia bezkorzeniowa, a także inne rzadkie gatunki wodne – lilie wodne, żabiściek, osoka aloesowata. Ponadto nie sposób pominąć Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach (45 ha), uznanego za najlepiej utrzymany zbytkowy ogród w Polsce. Można w nim podziwiać XIX-wieczny pałac, Ogród Japoński, Dolinę Pięciu Źródeł, Aleję Róż, wiele chronionych gatunków drzewiastych, egzotyczne rośliny, bluszcz pospolity, rododendrony i azalie.

Ziemia pyrzycka to jeden z najstarszych ośrodków osadnictwa w kraju – pierwszą wzmiankę można znaleźć w Geografie Bawarskim (spisanym około 845 roku). W roku 1124 przybyła do Pyrzyc misja chrystianizacyjna biskupa Ottona z Bambergu, dokonując pierwszego chrztu na Pomorzu Zachodnim – na pamiątkę sakramentu wzniesiono w 1824 r. tzw. Studzienkę. W wyniku rozwoju gospodarczego i wzrostu znaczenia handlowego, średniowieczna osada otrzymała w 1263 r. magdeburskie prawa miejskie. Miasto wielokrotnie broniło się przed najazdami obcych państw, z tego względu zostało otoczone potężnym systemem fortyfikacji. Podczas walk o Pyrzyce w 1945 r. wiele zabytków uległo zniszczeniu, jednak do częściowo zachowanych należą m.in.: mury obronne (blisko 2 km), baszta Bluszczowa (Śpiącej Królewny), baszta Klasztorna (Mnisza), baszta Pijacka, baszta Prochowa, baszta Wysoka (Lodowa), baszta Sowia, brama Bańska, brama Szczecińska. Drugim znaczącym miastem są Lipiany, powstałe w wieku IX – warowny gród stanowił południową strażnicę plemienia Pyrzyczan. W miasteczku zachowała się historyczna zabudowa: dwie gotyckie bramy – Pyrzycka i Myśliborska, krótkie odcinki murów obronnych, domy o konstrukcji ryglowej z przełomu XVIII i XIX w., ratusz w stylu barokowo-klasycystycznym.

fot. Archiwum Starostwa Powiatowego w Pyrzycach

Powiat pyrzycki posiada wiele ciekawych przykładów architektury sakralnej, są to najczęściej budowle wzniesione z granitowych ciosów w stylu gotyckim. Do wartych obejrzenia należą kościoły w Pyrzycach, Lipianach, Bielicach czy Żabowie. Jednak najcenniejszym tego typu obiektem jest, zbudowany na przełomie XII/XIII w. Kościół parafialny w Brzesku – Sanktuarium Matki Bożej Brzeskiej, z okazałym ołtarzem w postaci renesansowego tryptyku szafkowego i amboną z XVII w. oraz rzeźbionym stropem stalaktytowym.

fot. Archiwum Starostwa Powiatowego w Pyrzycach

Tradycja ludowa powiatu kultywowana jest poprzez działalność artystycznych zespołów, najbardziej uznanym w kraju i na arenie międzynarodowej jest Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Pyrzyckiej. Mniejsze zespoły to np.: Kresowianka z Letnina, Chrapowiacy ze Starego Chrapowa, Nadzieja z Mechowa. Każdego roku, na przełomie maja i czerwca odbywają się Pyrzyckie Spotkania z Folklorem, święto kultury ludowej.

fot. Archiwum Starostwa Powiatowego w Pyrzycach 


Jesteś zainteresowany bezpłatną promocją swojego powiatu, miasta, gminy na naszym portalu? Prześlij nam materiał na mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Czw., 25 Lst. 2021 0 Komentarzy
Joanna Gryboś-Chechelska
Redaktor Joanna Gryboś-Chechelska