Kontynuujemy temat ustalania wysokości wynagrodzeń zatrudnionych na podstawie wyboru. W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz niektórych innych ustaw nie lada trudności może nastręczać zastosowanie art. 18 ustawy tj. przepis przejściowy z którego wynika, że m.in. przepisy ustawy o pracownikach samorządowych z brzmieniu nadanym niniejsza ustawą mają zastosowanie do ustalania wysokości wynagrodzeń od dnia 1 sierpnia 2021 r.
Zgodnie z art. 18 ustawy o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz niektórych innych ustaw przepisy ustaw zmienianych w art. 1, art. 2, art. 4-6, art. 11 i art. 12 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą mają zastosowanie do ustalania wysokości wynagrodzeń, diet, i uposażeń należnych od dnia 1 sierpnia 2021 r.
W art. 11 zmieniono ustawę o pracownikach samorządowych. W art. 37 ust. 1 zmieniono treści delegacji ustawowej do wydania przez Radę Ministrów upoważnienia do wydania rozporządzenia wykonawczego do ustawy o pracownikach samorządowych, poprzez dookreślenie, że Rada Ministrów ustala maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego osób zatrudnionych na podstawie wyboru. Następnie w art. 37 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych poprzez zwiększenie z 7 do 11,2 mnożnika kwoty bazowej, którego celem jest ustalenie maksymalnego wynagrodzenia, w okresie miesiąca osób zatrudnionych na podstawie wyboru. Natomiast w art. 37 ust. 4 uregulowano zasady obliczania minimalnego wynagrodzenia za pracę osób zatrudnionych na podstawie wyboru (odnosząc jednak te zasady do stawek wynagrodzenia wynikających z rozporządzenia o wynagradzaniu pracowników samorządowych, a nie do maksymalnej wysokości wynagrodzenia wynikającej z ustawy o pracowniach samorządowych).
Nowe rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych z 25 października 2021 r. weszło w życie wraz z wejściem w życie nowelizacji tj. 1 listopada 2021 r.
Na tle tej zmiany pojawia się wątpliwość, czy osobom zatrudnionym na podstawie wyboru przysługuje wyrównanie wysokości wynagrodzenia od 1 sierpnia 2021 r. w oparciu o stawki wynikające z nowego rozporządzenia o wynagradzaniu pracowników samorządowych.
W tej sprawie wypowiedział się m.in. Wojewoda Świętokrzyski, pismem z 18 listopada 2021 r. Znak: PNK.I.020.46.2021 wskazując m.in., że cyt. „w ocenie organu nadzoru przepis art. 18 ustawy nowelizującej nie zawiera upoważnienia do stosowania przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. 2021, poz. 1960) w celu ustalenia wysokości wynagrodzeń, diet, i uposażeń należnych za okres od dnia 1 sierpnia 2021 roku do dnia 31 października 2021 roku, tj. za okres przed dniem wejścia w życie rozporządzenia. Również w treści samego rozporządzenia nie przewidziano możliwości stosowania jego przepisów do ustalania wysokości wynagrodzeń, diet lub uposażeń pracowników samorządowych należnych przed dniem 1 listopada 2021 roku. W aktualnym stanie prawnym wysokość przedmiotowych wynagrodzeń, diet, i uposażeń powinna zostać ustalona w oparciu o przepisy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. 2018, poz. 936 ze zm.), które to rozporządzenie, zgodnie z regulacją § 32 ust. 2 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 roku w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz. U. 2016, poz. 283), utraciło moc z dniem wejścia w życie przepisu art. 11 pkt 1 ustawy nowelizującej, tj. z dniem 1 listopada 2021 roku, i również z tym dniem zostało zastąpione przez Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 roku.”. Pełna treść tego pisma dostępna jest w załączniku.
Wojewoda wyraźnie odwołał się do wykładni językowej, pomijając wykładnię celowościową. Tymczasem prześledziwszy przebieg procesu legislacyjnego dotyczącego przyjęcia nowego rozporządzenia o wynagradzaniu pracowników samorządowych, a wcześniej ustawy zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz niektórych innych ustaw, można zauważyć, że intencja prawodawcy była inna.
Pierwotny projekt nowego rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych zawierał §13, w którym wskazano, że „maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego oraz maksymalny poziom dodatku funkcyjnego określone w załączniku nr 1 do niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie do wynagrodzeń należnych od dnia 1 sierpnia 2021 r.” (projekt w wersji z 22 września 2021 r. dostępny na stronie Rządowego Centrum Legislacji [RCL]).
W ostatecznej wersji projektu rozporządzenia z tego zapisu jednak zrezygnowano. Jak wskazano na posiedzeniu Zespołu ds. Administracji Publicznej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, stało się tak po sugestiach Rządowego Centrum Legislacji, w opinii którego wystarczającym w tym zakresie miał być właśnie art. 18 ustawy nowelizującej. W uzasadnieniu projektu w wersji skierowanej do przyjęcia przez Radę Ministrów znalazł się za to zapis, że cyt. „proponuje się, aby projektowane rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 listopada 2021 r., tj. z datą wejścia w życie ustawy z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz niektórych innych ustaw. Termin wejścia w życie rozporządzenia nie narusza praw osób, do których jest kierowane, ani zasad demokratycznego państwa prawnego. W myśl art. 18 ustawy z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz niektórych innych ustaw przepisy ustaw zmienianych w art. 1, art. 2, art. 4–6, art. 11 (dotyczącym ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, upoważniającej do wydania projektowanego rozporządzenia) i art. 12 w brzmieniu znowelizowanym mają zastosowanie do ustalania wysokości wynagrodzeń, diet i uposażeń należnych od dnia 1 sierpnia 2021 r. W związku z powyższym wynagrodzenia osób zatrudnionych na podstawie wyboru określone w rozporządzeniu będą miały zastosowanie od dnia 1 sierpnia 2021 r.”. Z tą wersją projektu również można zapoznać się przez stronę RCL.
Ponadto należy zauważyć, że w opinii Wojewody Świętokrzyskiego pominięto fakt, że racjonalny ustawodawca nie decydowałby się na stanowienie przepisów, które w praktyce nie mogłyby być zastosowalne lub byłyby zastosowalne w bardzo ograniczonym zakresie (tj. tylko w stosunku do bardzo wąskiego grona osób, których wynagrodzenie nie przekraczało 80% maksymalnego wynagrodzenia zasadniczego, dodatku funkcyjnego i obligatoryjnego dodatku specjalnego w odniesieniu do kwot wynikających z rozporządzenia o wynagradzaniu pracowników samorządowych z 2018 r.). Ponadto wojewoda świętokrzyski pominął fakt, że zmiana upoważnienia do wydania rozporządzenia wykonawczego spowodowała - z mocą wsteczną - że na dzień 1 sierpnia 2021 r. rozporządzenie o wynagrodzeniu pracowników samorządowych z 2018 r., które ustalało wysokość minimalną i maksymalną poszczególnych składników wynagrodzeń nie odpowiadało treści art. 18 ustawy o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 37 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych.
Mając świadomość, że poszczególni wojewodowie mogą przyjąć różną praktykę, sugerowałabym aby w uchwałach nie pojawiały się zapisy np. „że uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, z mocą obowiązującą od 1 sierpnia”. Wydaje się, że w związku z powyższymi wątpliwościami bezpieczniejszym rozwiązaniem jest wskazanie w osobnej jednostce redakcyjnej (najlepiej w odrębnym paragrafie uchwały), że „Na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz niektórych innych ustaw, wynagrodzenie w wysokości ustalonej w §1 przysługuje Staroście ……………………… od 1 sierpnia 2021 r.”. W razie kwestionowania przez wojewodę prawa do wyrównania wynagrodzenia od 1 sierpnia, nie będzie on podstawy do uchylenia całej uchwały a będzie mógł poprzestać na uchyleniu jednego paragrafu.
 Pismo wojewody świętokrzyskiego | 139 kB |