Wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz.U. 2019 poz. 848) na podmioty publiczne spadły nowe obowiązki.

Celem ustawy jest poprawa warunków życia i funkcjonowania obywateli ze szczególnymi potrzebami, którzy są narażeni na marginalizację lub dyskryminację m.in. ze względu na niepełnosprawność lub obniżony poziom sprawności z powodu wieku czy choroby.

Dostępność dla osób ze szczególnymi potrzebami (tj. osoby z niepełnosprawnościami, osoby starsze oraz te, które ze względów tymczasowych np. stany pourazowe, mają ograniczoną mobilność) musi być zapewniona w trzech obszarach:

• architektonicznej,
• cyfrowej,
• informacyjno-komunikacyjnej.

Obowiązani przepisami Ustawy są podmioty publiczne w tym Jednostki Samorządu Terytorialnego.

Dostępność architektoniczna

JST muszą zapewnić:

• wolne od barier poziome i pionowe przestrzenie komunikacyjne budynków, czyli możliwość poruszania się po piętrach i pomiędzy piętrami,
• dostęp do wszystkich pomieszczeń, z wyłączeniem pomieszczeń technicznych w budynku,
• informację na temat rozkładu pomieszczeń w budynku, co najmniej w sposób wizualny i dotykowy lub głosowy - czyli umieścić w budynku np. schemat pomieszczeń, tyflomapę, infokiosk, które pomogą w szczególności osobie z niepełnosprawnością wzroku lub słuchu w lokalizacji pomieszczeń w budynku również zapewnienie w razie konieczności obecności tłumacza migowego,
• wstęp do budynku osobie z psem asystującym,
• możliwość ewakuacji osobom ze szczególnymi potrzebami lub zapewnienie im innego sposobu ratunku (poprzez odpowiednie procedury i sprzęt, czy sygnalizację).

Dostępność cyfrowa

JST są zobowiązane do przestrzegania ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Oznacza to, że muszą być one zgodne ze Standardem WCAG 2.1, czyli Web Content Accessibility Guidelines. Jest to opublikowany przez organizację W3C standard, który zawiera zbiór zasad, jakimi powinni kierować się twórcy stron internetowych, aby przygotowane przez nich strony były maksymalnie dostępne dla osób z różnymi niepełnosprawnościami np. niewidomych i niesłyszących.

Ustawa dotyczy w szczególności:

• umieszczenia na stronie danych teleadresowych podmiotu i linku do strony podmiotowej w Biuletynie Informacji Publicznej,
• umieszczenia na stronie narzędzi kontaktowych (np. formularzy, wideotłumacza języka migowego itp.),
• zapewnienie odpowiedniej nawigacji po stronie,
• umieszczenia na stronie deklaracji dostępności,
• zapewnienia na stronie dostępnych multimediów (czyli np. zawierających napisy),
• umieszczenia na stronie informacji dotyczących sytuacji kryzysowej,
• publikacji dostępnych dokumentów urzędowych oraz wzorów umów lub wzorów innych dokumentów przeznaczonych do zaciągania zobowiązań cywilnoprawnych.

Dostępność informacyjno-komunikacyjna

JST muszą zapewnić:

• obsługę z wykorzystaniem poczty elektronicznej, SMS, MMS, strony internetowe lub przez wykorzystanie zdalnego dostępu online do usługi tłumacza przez strony internetowe i aplikacje,
• urządzenia do obsługi osób słabosłyszących, w szczególności pętli indukcyjnych,
• na stronie internetowej danego podmiotu informacje o zakresie jego działalności – w postaci elektronicznego pliku zawierającego tekst odczytywalny maszynowo, nagrania treści w polskim języku migowym oraz informacji w tekście łatwym do czytania Easy-To-Read (ETR),
• na wniosek osoby ze szczególnymi potrzebami, komunikacji z podmiotem publicznym w formie określonej w tym wniosku.

Dostęp alternatywny

Jeżeli z innych powodów (np. zabytkowy budynek siedziby lub inne problemy techniczne) nie jest możliwe zapewnienie przez JST dostępności możliwe jest zastosowanie innych rozwiązań. Może to być przeniesienie obsługi takich osób na parter, zastosowanie outsorcingu, etc.

Za koordynację wdrażania ustawy odpowiedzialny jest minister ds. rozwoju regionalnego przy pomocy Rady Dostępności – organu opiniodawczo-doradczego w sprawach dostępności, wynika to wprost z Ustawy. Istotne jest ,że do dnia 30 września 2020 wszystkie podmioty obowiązane, w tym JST, miały obowiązek wyznaczenia co najmniej jednej osoby pełniącej funkcję koordynatora ds. dostępności i umieszczenia tej informacji na swojej stronie internetowej w BIP.

Do dnia 31 marca 2021 wszystkie JST i ich jednostki organizacyjne miały obowiązek poprzez formularz GUS przesłać pierwszy raport o stanie wdrażania w swojej jednostce obowiązków wynikających z Ustawy o dostępności (art.11.1). Następnie do dnia 30 czerwca, Wojewoda przygotowuje na tej podstawie zbiorczy raport o stanie zapewnienia dostępności i przekazuje go Ministrowi właściwemu do spraw Rozwoju.

Minister z kolei w terminie do dnia 30 listopada danego roku, przygotowuje raport o stanie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w kraju i przekazuje go do zaopiniowania Radzie Dostępności.

Natomiast od września 2021 możliwe będzie postępowanie skargowe (Rozdział 4 ustawy). Oznacza to, że jak mówi art.29 ” Każdy, bez konieczności wykazania interesu prawnego lub faktycznego, ma prawo poinformować podmiot publiczny o braku dostępności architektonicznej lub informacyjno-komunikacyjnej, o których mowa odpowiednio w art. 6 pkt 1 lub 3, tego podmiotu.”

Kontakt do eksperta : +48 662 180 201

Źródło: informacja prasowa