Uznawanie kwalifikacji cudzoziemców na polskich uczelniach medycznych - wyniki kontroli NIK

Uznawanie kwalifikacji cudzoziemców na polskich uczelniach medycznych - wyniki kontroli NIK fotolia.pl

W okresie od 2017 do 2020 roku Najwyższa Izba Kontroli sprawdzała, czy system uznawania kwalifikacji obcokrajowców zamierzających podjąć pracę sprzyja pozyskiwaniu wykwalifikowanych i poszukiwanych w Polsce pracowników.

Skontrolowano trzy ministerstwa oraz po pięć: urzędów wojewódzkich, urzędów marszałkowskich, uniwersytetów medycznych, okręgowych izb lekarskich, okręgowych izb pielęgniarek i położnych.

Jak wykazała NIK, w Polsce brakuje kompleksowego i spójnego systemu uznawania kwalifikacji cudzoziemców spoza UE. Dodatkowo informacje o cudzoziemcach gromadzone były w wielu niezintegrowanych rejestrach publicznych i bazach danych, co istotnie ograniczało ich funkcjonalność, utrudniając dokonywanie wielopłaszczyznowych analiz, monitorowanie zjawiska migracji oraz efektywne planowanie zadań wspierających cudzoziemców. Brakuje także skutecznych działań ułatwiających uznawanie kwalifikacji cudzoziemców spoza UE.

Najtrudniejszą do pokonania barierą, w kontrolowanym okresie był dla cudzoziemców proces nostryfikacji dyplomów. Zasadniczym problemem były nie tylko nierówności w systemach kształcenia poszczególnych państw, ale przede wszystkim regulacje przyjęte na uczelniach, często sprzeczne z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności z rozporządzeniami Ministra Zdrowia z 2015 r. i 2018 r. Istotnie ograniczały one cudzoziemcom możliwość nostryfikacji. Przykładowo: ustalono opłatę za przeprowadzenie egzaminów związanych z różnicami w programach studiów, która funkcjonowała niezależnie od opłaty za postępowanie nostryfikacyjne. 

Pozytywnie NIK oceniła działalność prowadzoną przez samorządy zawodowe lekarzy oraz pielęgniarek i położnych, która sprzyjała pozyskiwaniu przez cudzoziemców niezbędnych informacji. W przypadku samorządu zawodowego pielęgniarek i położnych, procedura uzyskania prawa wykonywania zawodu przez cudzoziemców spoza UE nie zawsze była jasna i przejrzysta, a wymogi dotyczące katalogu niezbędnych dokumentów – jednolite w skali kraju. Jednak z uwagi na właściwą organizację i co do zasady sprawne przeprowadzanie, etap przyznawania prawa wykonywania zawodu przez oba samorządy, nie stanowił dla cudzoziemców – poza jednym wyjątkiem – nadmiernego utrudnienia w procesie ubiegania się o uznanie posiadanych kwalifikacji zawodowych.

Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli funkcjonujące rozwiązania ograniczyły napływ obcokrajowców mogących podejmować pracę w zawodach pożądanych przez polską gospodarkę. W związku z powyższym Izba skierowała następujące wnioski o podjęcie działań ponadresortowych:

  1. koordynujących i wspierających prace Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w przygotowaniu Polityki Migracyjnej Polski;
  2. mających na celu rozszerzenie zakresu podmiotowego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych w zawodach regulowanych, obowiązującego wobec obywateli UE, na obywateli państw trzecich;
  3. zintensyfikowania i przyspieszenia prac nad rejestrami i bazami danych dotyczących cudzoziemców, w celu umożliwienia dokonywania wieloaspektowych analiz, monitorowania i prognozowania zjawiska migracji oraz efektywnego planowania zadań wspierających cudzoziemców;
  4. dla budowania świadomości społecznej o konieczności otwierania polskiego rynku pracy na cudzoziemców spoza UE.

Z wynikami kontroli można zapoznać się tutaj.

Pt., 2 Lp. 2021 0 Komentarzy Dodane przez: Katarzyna Liszka-Michałka