Skoro nie można ustalić miejsca zamieszkania świadczeniobiorcy, o jakim mowa w art. 54 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ani miejsca pobytu osoby, to organ właściwy miejscowo w sprawie potwierdzenia prawa świadczeniobiorcy do świadczeń zdrowotnych, trzeba ustalić według reguł przewidzianych w art. 21 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, czyli według miejsca powodującego wszczęcie postępowania. Postanowienie NSA z 23 października 2015 r. sygn. I OW 114/15.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie określa właściwości organu w przypadku, gdy świadczeniobiorcą jest osoba, której miejsce zamieszkania nie jest znane. Powołana ustawa nie odsyła w takim przypadku do innej ustawy. Należy jednak sięgnąć do przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (k.p.a.), które wprowadzają ogólne reguły ustalania właściwości miejscowej organu administracji publicznej. Stosowanie przepisów K.p.a. jest wyłączone tylko w takim zakresie, w jakim przepisy szczególne z zakresu prawa administracyjnego zawierają odmienne uregulowania. Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jest przepisem szczególnym w stosunku do Kodeksu postępowania administracyjnego, ale jej art. 54 ust. 1 kwestię właściwości organu mającego wydać decyzję potwierdzającą prawo do świadczeń zdrowotnych reguluje tylko w wąskim zakresie. Odwołuje się bowiem do "miejsca zamieszkania" świadczeniobiorcy, nie normuje natomiast kwestii właściwości organów w sprawach osób, których miejsce zamieszkania nie jest znane.
Zgodnie z art. 21 § 1 k.p.a. właściwość miejscową, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w pkt 1 i 2 (spraw dotyczących nieruchomości lub spraw prowadzenia zakładu pracy) ustala się według miejsca zamieszkania (siedziby) wnioskodawcy w kraju, a w razie braku takiego miejsca zamieszkania w kraju - według miejsca pobytu strony lub jednej ze stron. Jeżeli żadna ze stron nie ma w kraju miejsca zamieszkania (siedziby) lub miejsca pobytu - właściwość miejscową organu należy ustalić według ostatniego miejsca ich zamieszkania (siedziby) lub pobytu w kraju. Przepis art. 21 § 2 k.p.a. ustanawia dodatkowe kryteria ustalania właściwości miejscowej, które mają zastosowanie, gdy brak jest podstaw do ustalenia tego rodzaju właściwości na podstawie art. 21 § 1 k.p.a. Stanowi on, że jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób wskazany w art. 21 § 1 k.p.a. to sprawa należy do organu właściwego dla miejsca, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące wszczęcie postępowania, a w przypadku nieustalenia takiego miejsca – do organu właściwego dla obszaru dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy.
Źródło: CBOSA
