W ostatnich miesiącach w Polsce występowała tendencja spadkowa poziomu bezrobocia. Obecnie rynek pracy stabilizuje się. Z danych GUS wynika, że stopa bezrobocia w Polsce w sierpniu 2022 r. wyniosła 4,8 proc. i była najniższa od sierpnia 1990 r.. Na koniec sierpnia 2022 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 808,2 tys. bezrobotnych. Pracodawcy zgłosili 98,7 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Dodatkowo, według danych Eurostatu, zharmonizowana stopa bezrobocia wyniosła w Polsce w sierpniu 2022 r. 2,6 proc. wobec 6 proc. w Unii Europejskiej. Tym samym Polska zajęła drugie, po Czechach (2,3 proc.), miejsce pod względem najniższej stopy bezrobocia w UE.
Jak podaje PIE - mimo tych korzystnych wskaźników, w ostatnim czasie pojawiają się niepokojące sygnały. W październikowym odczycie Miesięcznego Indeksu Koniunktury (MIK), zatrudnienie jest jednym z pięciu, na siedem obserwowanych, komponentów MIK, w którym wartość wskaźnika jest poniżej poziomu neutralnego (100,0), oznaczającego przewagę opinii negatywnych nad pozytywnymi. Wynik październikowego pomiaru dotyczącego wartości wskaźnika zatrudnienia (99,0) niepokoi, gdyż po raz pierwszy od początku badań (styczeń 2021 r.) spadł poniżej poziomu neutralnego, podczas gdy nawet w lutym br. (miesiącu agresji Rosji na Ukrainę) wynosił 104,4 pkt. Ponadto, od trzech miesięcy odnotowujemy systematyczny spadek wskaźnika wynagrodzeń.
Wyniki październikowego badania PIE i BGK wskazują, że 76 proc. badanych firm planuje utrzymanie poziomu zatrudnienia w IV kwartale br., 10 proc. zamierza je zwiększyć, a 14 proc. zmniejszyć. Podobna sytuacja, tj. większy udział planujących redukcję niż nowe zatrudnienia, miała miejsce już w sierpniu. Tymczasem jeszcze we wrześniu więcej przedsiębiorstw planowało zwiększenie zatrudnienia (12 proc.) niż jego redukcję (11 proc.).
Eksperci PIE zwracają uwagę, że w październiku więcej jest przedsiębiorstw (poza dużymi i z sektora usług) planujących zmniejszenie niż zwiększenie zatrudnienia w najbliższych trzech miesiącach. Najwięcej przedsiębiorstw wskazujących na możliwość redukcji zatrudnienia jest wśród firm małych (19 proc.) oraz w budownictwie (18 proc), na co ma wpływ kończący się sezonowy czas pracy. W obu grupach firm wysoki jest udział przedsiębiorstw (po 67 proc.) uznających rosnące koszty zatrudnienia za dużą i bardzo dużą barierę funkcjonowania firmy.
W raporcie czytamy, że wyniki październikowego badania pokazują przewagę przedsiębiorstw planujących zwiększenie niż zmniejszenie wynagrodzenia pracowników w najbliższych trzech miesiącach. Firmy starają się utrzymać poziom wynagrodzenia pracowników, nawet będąc w trudnej sytuacji finansowej, gdyż obawiają się problemów ze znalezieniem pracowników o odpowiednich kwalifikacjach w terminie późniejszym, gdy poprawi się sytuacja i będzie potrzeba zwiększenia zatrudnienia. Najwięcej deklarujących możliwość zmniejszenia wynagrodzenia jest wśród firm budowlanych (8 proc.) oraz wśród mikrofirm (5 proc.).
Podsumowując – wprawdzie niepewność sytuacji gospodarczej i rosnące koszty funkcjonowania skłaniają przedsiębiorstwa do podejmowania działań mających na celu optymalizację kosztów, to jednak przedsiębiorcy, w ramach redukcji kosztów, najrzadziej wybierają zwolnienia bądź obniżanie wynagrodzeń pracowników.
Źródło: PIE
