WSA w Gdańsku: W aktualnym stanie prawnym istnieje zatem możliwość orzekania o zwolnieniu od opłat łącznie z ustaleniem tej odpłatności, o ile oczywiście strona złoży w tym zakresie stosowny wniosek na tym etapie postępowania.

Nieaktualność poprzedniego stanowiska zakładającego wyraźne rozdzielenie sprawy ustalenia opłaty i zwolnienia na dwa odrębne postepowania jest już odnotowywana w orzecznictwie (por. wyrok NSA z dnia 11 marca 2022 r., sygn. akt I OSK 1644/21, wyrok WSA w Białymstoku z 7 kwietnia 2022 r., II SA/Bk 820/21, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 31 maja 2022 r. sygn. akt IV SA/Wr 590/21 i z 16 czerwca 2022 r., sygn. akt IV SA/Wr 200/22). Oczywiście nadal dopuszczalne jest wydawanie dwóch odrębnych decyzji, jeżeli byłoby to uzasadnione okolicznościami sprawy – gdy wniosek o zwolnienie z opłaty został złożony już po zakończeniu postępowania w sprawie ustalenia opłaty poprzez wydanie decyzji ostatecznej w tym przedmiocie.

Sąd jednocześnie przypomniał, że decyzja wydawana w trybie art. 64 ustawy o pomocy społecznej opiera się na uznaniu administracyjnym, o czym świadczy charakterystyczne sformułowanie użyte przez ustawodawcę "osoby [...] można zwolnić z opłaty". Złożenie wniosku o zwolnienie i wystąpienie jednej z przesłanek nie obliguje bezwzględnie organu do wydania decyzji korzystnej dla strony, ale wymaga skrupulatnego rozważenia, rozstrzygnięcia w tym przedmiocie i uzasadnienia, dlaczego organ zwolnił lub odmówił zwolnienia z opłaty.

Wyrok WSA w Gdańsku z 28 września 2022 r. sygn. II SA/Gd 266/22.

Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl