Na gruncie ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci, w sytuacji gdy rodzic sprawujący faktyczną opiekę nad dzieckiem czasowo przebywa poza miejscem zamieszkania, nie wyrażając zamiaru jego stałego opuszczenia, nie można uznać, że jest to jednoznaczne z tym, że nie zamieszkuje on wspólnie z dzieckiem.

Wykładnia taka nie jest też sprzeczna z celem na jaki przyznawane jest świadczenie wychowawcze, skoro świadczenie to służyć ma częściowej rekompensacie wydatków związanych z wychowaniem dziecka. Czasowe opuszczenie miejsca zamieszkania nie oznacza zaprzestania realizacji tego celu. Nie oznacza bowiem, że rodzic nie zaspokaja potrzeb dziecka, nie utrzymuje go i nie wychowuje.

Najbardziej klarownym przykładem takiego stanu rzeczy jest pobyt dziecka w innym mieście w związku z podjętą nauką (przy czym nie muszą to być koniecznie studia wyższe, ale też nauka w szkole z internatem). Nie można uznawać, że czym innym jest sytuacja, gdy rodzic, któremu została powierzona władza rodzicielska, czasowo przebywa w areszcie śledczym ale utrzymuje stały kontakt z dzieckiem, uczestnicząc w jego wychowaniu i utrzymaniu.

Pojęcie miejsca zamieszkania, przyjęte w art. 25 k.c., jest konstrukcją prawną, na którą składają się dwa elementy: fizyczne przebywanie w danej miejscowości (corpus) i zamiar, wola stałego pobytu (animus). Oba te elementy muszą występować łącznie.

Przerwa w przebywaniu spowodowana szczególnymi okolicznościami, takimi jak odbywanie kary pozbawienia wolności, powołanie do służby wojskowej czy podjęcie studiów w innej miejscowości, nie zmienia jednak miejsca zamieszkania w znaczeniu prawnym. Pobyt w zakładzie karnym, jednostce wojskowej czy miejscowości, w której osoba fizyczna podejmuje naukę, ma charakter okresowy i nie jest równoznaczny z zamieszkiwaniem w tych miejscach.

Miejscem zamieszkania osoby w omawianych sytuacjach jest miejsce, w którym osoba ta przebywa w czasie przepustek czy dni wolnych od nauki, do którego zamierza wrócić po odbyciu kary, służby czy zakończeniu studiów.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 czerwca 2022 r., sygn. III SA/Kr 1842/21

Źródło: CBOSA