Zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

O tym, czy wnioskodawca może uzyskać zasiłek stały, decyduje zatem spełnienie kryterium dochodowego, którego wysokość uzależniona jest z kolei od tego, czy jest on osobą samotnie gospodarującą, czy funkcjonuje w ramach rodziny.

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej osobą samotnie gospodarującą jest osoba prowadząca jednoosobowe gospodarstwo domowe, podczas gdy w myśl tej ustawy rodzina oznacza osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Podział na prowadzenie samodzielnego gospodarstwa oraz prowadzenie go w ramach rodziny jest podziałem zupełnym i rozłącznym.

Oznacza to, że określona osoba może prowadzić gospodarstwo wyłącznie samodzielnie bądź wyłącznie w ramach rodziny. Ustalenie zatem, że okoliczności faktyczne wskazują, że gospodarstwo prowadzone jest w ramach rodziny, wyklucza możliwość przypisania wnioskodawcy do kręgu osób prowadzących samodzielne gospodarstwo domowe.

Wymóg wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania oznacza wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą prowadzi się gospodarstwo domowe, przy czym sytuacja ta nosi cechy stałości. Istotną cechą wspólnego gospodarowania jest również pozostawanie na utrzymaniu osoby, z którą takie gospodarstwo się tworzy, a także dzielenie lokalu mieszkalnego w sposób pozwalający stwierdzić, że koncentruje się w nim aktywność życiowa osoby zamieszkującej.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 stycznia 2021 r., sygn. I OSK 2120/20.

Źródło: CBOSA