Uproszczenie rozwiązania wprowadzania kolejnego świadczenia dla opiekunów osób z niepełnosprawnością, ujednolicenie systemu świadczeń opiekuńczych czy brak regulacji dotyczącej rozbieżności co do stopnia niepełnosprawności – to główne uwagi, jakie ZPP zgłosił do komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych.

W piśmie przesłanym do Zastępcy Szefa Kancelarii Sejmu RP, Andrzej Płonka zwraca uwagę na istnienie dotychczasowych trzech świadczeń pomocowych (świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna) dla opiekuna osoby z niepełnosprawnością. Jednak szczegółowość warunków ich przyznawania często jest zupełnie niezrozumiała, a WSA i organy odwoławcze często przyznają prawo do świadczeń osobom, które nie spełniają wszystkich wskazanych warunków. „Wprowadzenie kolejnego świadczenia dla opiekunów osób niepełnosprawnych jeszcze bardziej skomplikuje, i tak już bardzo skomplikowany, istniejący system wsparcia” – podkreśla Prezes Zarządu ZPP. Zaproponowanym prostszym rozwiązaniem jest uchylenie art. 17 ust 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz wprowadzenie przepisu, zgodnie z którym w przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego z emeryturą lub rentą i przy spełnianiu przesłanek określonych w przepisie, wnioskodawcy przysługuje wyższe świadczenie, z zastrzeżeniem prawa zachowania dodatków do emerytur i rent (trzynasta emerytura, ryczałt energetyczny, itd.), które nadal wypłacać będą organy emerytalno-rentowe.

Uwagi ZPP dotyczyły również kwestii waloryzacji - rozwiązanie zaproponowane w projekcie ustawy nie uwzględnia bowiem faktu, iż emerytury i renty podlegają corocznej waloryzacji od dnia 1 marca, natomiast wysokość świadczeń pielęgnacyjnych waloryzowana jest co roku 1 stycznia. Wprowadzenie uzupełniającego świadczenia pielęgnacyjnego w wysokości obliczanej indywidualnie dla każdej osoby uprawnionej, jako różnicy pomiędzy aktualną wysokością świadczenia pielęgnacyjnego a należną emeryturą czy rentą, spowoduje obowiązek naliczania wysokości nowego świadczenia co najmniej dwa razy w roku.

Zwrócono także uwagę, że ujednolicenia wymaga system świadczeń opiekuńczych i poszerzenie katalogu osób uprawnionych. Rozwiązaniem mogłoby być wprowadzenie jednego świadczenia pielęgnacyjnego, uwzględniającego wszystkie grupy osób uprawnionych.

ZPP wskazało też na konieczność stworzenia regulacji dotyczących stopnia niepełnosprawności. Zaproponowano także wykreślenie przepisu art. 17aa ust. 4 wskazujący, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje jeśli osoba niepełnosprawna wymagająca opieki nie mieszka w jednym gospodarstwie domowym z osobą sprawującą opiekę.

Do nowelizacji należy również dodać zapis o waloryzacji świadczenia uzupełniającego oraz odprowadzanych od niego składek.

Zdaniem Związku Powiatów Polskich niezbędne jest przeprowadzenie reformy systemu emerytalno-rentowego, która zapewniłaby, że emerytury przyznawane osobom, które je wypracowały są co najmniej równe wysokości świadczeń socjalnych wypłacanych osobom, które z różnych powodów nie pracowały i nie opłacały składek na świadczenia emerytalno-rentowe.