17 grudnia 2025 r. w Sejmie odbyło się posiedzenie Komisji Edukacji i Nauki. W jego trakcie uczestnicy i słuchacze zostali poinformowani o przebiegu cyfrowej transformacji edukacji - jej celach, związanych z nimi wyzwaniach, a także udzielanym wsparciu.

Główną częścią zaplanowanego posiedzenia było wystąpienie wiceminister Katarzyny Lubnauer, Sekretarza Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, a także reprezentującego Ministerstwo Cyfryzacji Sekretarza Stanu Pawła Olszewskiego.

KPO przyśpiesza zmiany w edukacji

Wiceminister Lubnauer poinformowała o stanie realizacji przedsięwzięcia o nazwie "Cyfrowy Uczeń" stanowiącego część szerszego projektu zatytułowanego "Polityka Cyfrowej Transformacji Edukacji" i przyjętego przez rząd w 2024 roku jako kamień milowy KPO. Wartość poszczególnych projektów w ramach "Cyfrowego ucznia" łącznie opiewa na 6 mld zł. Jak wynika z udzielonej informacji, do 19 grudnia br. (zatem do ostatniego dnia nauki w 2025 roku) do szkół ma trafić 735 tyś. laptopów, tabletów i tabletów przeglądarkowych. Rozstrzygnięto już przetargi o łącznej wartości ok. 1,6 mld zł, co jest pierwszym etapem dużego projektu.

Kolejny etap mają stanowić pracownie sztucznej inteligencji (AI) i STEM (w tym pracownie przyrodnicze, robotyczne i projektowo-prototypowe). W polskich szkołach powinny pojawić się w II i III kwartale 2026 roku. Wiceminister poinformowała o planach utworzenia 12 tys. pracowni AI oraz 4 tys. pracowni STEM (tylko dla szkół ponadpodstawowych), a także o 100 tys. pracowni służących do zdalnego nauczania. Jak wynika z udzielonych wyjaśnień, Ministerstwo ma świadomość konieczności przeszkolenia nauczycieli w korzystaniu z zaawansowanych zdobyczy technologii. Już na ten moment szkolenia z wykorzystywania sztucznej inteligencji odbyło 20 tys. nauczycieli, jednak rząd chce zapewnić możliwość skorzystania ze szkolenia przez każdego, nie wyłączając wspierających nauczycieli koordynatorów technicznych.

Odpowiedni sprzęt i odpowiednie wsparcie

Cyfryzacja polskiej edukacji, to także poszerzanie bazy cyfrowych materiałów dydaktycznych, na co zabezpieczone zostały środki FERS. Do kolejnych etapów realizowanych przez MEN i MC należy rozwijanie Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej, a także już dokonane wprowadzenie elektronicznych wersji legitymacji, zarówno dla nauczycieli, jak i dla uczniów. Kolejnym krokiem ma być uruchomienie centralnego dziennika elektronicznego, konkurencyjnego wobec e-dzienników komercyjnych. Plan, o którym Związek Powiatów Polskich wyrażał się pozytywnie, ma zostać zrealizowany w niedalekiej przyszłości, a elektroniczny dziennik pod auspicjami Ministerstwa powinien funkcjonować od 1 września 2027 roku.

Ministerstwa zapowiedziały dalsze wysiłki także w obszarze wspierania podmiotów już korzystających z nowego sprzętu i narzędzi. Jak wskazała Katarzyna Lubnauer, w kolejnych latach nacisk będzie położony nie tylko na sprzęt sam w sobie, lecz również na sterowniki i oprogramowanie, aby każdy użytkownik miał możliwość korzystania z pełnej funkcjonalności danych urządzeń. Przewidziano także wsparcie tych placówek, których cyfryzacji nie udało się sfinansować w ramach KPO i FERS, w tym pracowni psychologiczno-pedagogicznych.

O innych realizowanych programach wspomniał ponadto Sekretarz Stanu w MC Paweł Olszewski. W swojej wypowiedzi kontynuował on wątek szkoleń, które przybierają także inne formy niż tylko nauki korzystania z najbardziej zaawansowanych środków. Z dużym zadowoleniem przyjęty został bowiem program "Szkoła międzypokoleniowa", w ramach którego uczniowie przekazują seniorom kompetencje cyfrowe, zaś ci "odwdzięczają się" ogólną wiedzą dotyczącą życia, wywodzoną z ich doświadczeń. Jak dotąd projekt był realizowany pilotażowo, jednak oczekiwane jest jego uruchomienie w wersji pełnoskalowej. Podobnie ma się rzecz z prowadzonymi przez ABW i NASK warsztatami cyberbezpieczeństwa dla młodzieży i nie tylko. Realizowane są także programy rozwoju kompetencji cyfrowych dla nauczycieli, obejmujące szkolenia na różnym poziomie zaawansowania, a także program wspierania talentów informatycznych.

Cienie cyfryzacji

Wszyscy uczestnicy dyskusji wypracowali także (ponad podziałami) jedno kluczowe pytanie, nad którym muszą pochylić się wszyscy zaangażowani w proces kształcenia dzieci i młodzieży. Jest nim kwestia pogodzenia postępującej cyfryzacji i iście szalonego rozwoju sztucznej inteligencji z szeroko rozumianą higieną cyfrową. Przykład Australii zakazującej korzystania z mediów społecznościowych osobom do 16 roku życia, czy innych państw wracających częściowo do tradycyjnych metod nauczania, nie uszedł uwadze polityków i ekspertów zgromadzonych na posiedzeniu Komisji. Jak wynika z udzielonych zapewnień, na ten moment nie ma mowy o wprowadzeniu cyfrowych podręczników, lecz nauka w dalszym ciągu ma opierać się na tradycyjnej książce. Proponuje się także rozwiązanie, w myśl którego całkowicie wolne od ekranów mają być przedszkola, co ma służyć opóźnieniu niepokojąco wczesnej inicjacji cyfrowej małych dzieci.

Źródło: iTV Sejm