Zgodnie z przepisami ustawy o publicznym transporcie zbiorowym poszczególni organizatorzy transportu mają obowiązek opracować plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Plan taki w zakresie sieci komunikacyjnej w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym opracowuje minister właściwy do spraw transportu. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej przyjmujące taki plan zostało właśnie skierowane do zaopiniowania przez Zespół ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska.
Plan przyjmuje następujące założenia realizacji objętych nim przewozów:
- w przewozach międzywojewódzkich:
a) dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów (co najmniej 2 pary w dobie) pomiędzy Warszawą, a pozostałymi miastami wojewódzkimi;
b) dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów (co najmniej 2 pary w dobie) pomiędzy jak największą liczbą miast wojewódzkich;
c) dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów (co najmniej 1 para w dobie w sezonie, poza nim – w wybrane dni tygodnia) w połączeniach z miastami uzdrowiskowymi i rekreacyjnymi;
d) dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów (co najmniej 1 para w dobie) w połączeniach pomiędzy Warszawą (lub innymi miastami wojewódzkimi, w zależności od istniejących ciążeń gospodarczych i właściwości organizatorów), a obszarami o najniższej dostępności transportowej, określonymi w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie; - w przewozach międzynarodowych:
a) dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów (co najmniej 1 para w dobie) pomiędzy Warszawą, a stolicami państw sąsiednich (Berlin, Praga, Bratysława, Kijów, Mińsk, Moskwa) bądź dogodnych skomunikowań (Wilno);
b) dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów pomiędzy Warszawą, a innymi stolicami europejskimi będącymi tradycyjnie celami podróży (Budapeszt, Wiedeń), bądź dogodnych skomunikowań (Bruksela, Paryż);
c) dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów (w wybrane dni tygodnia) pomiędzy ważniejszymi polskimi i zagranicznymi ośrodkami gospodarczymi i naukowymi.
d) dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów pomiędzy stolicami województw przygranicznych a stolicami państw z którymi województwa te graniczą (Szczecin – Berlin, Zielona Góra – Berlin, Wrocław – Berlin, Wrocław – Praga, Katowice – Praga, Katowice – Bratysława, Rzeszów – Kijów, Lublin – Kijów) bądź dogodnych skomunikowań (Opole – Praga, Kraków – Bratysława, Rzeszów – Bratysława, Gdańsk – Królewiec, Olsztyn – Królewiec, Rzeszów – Preszow/Koszyce, Białystok – Wilno, Białystok – Mińsk).
W ramach planu rozpatrywane są różne warianty zapotrzebowania na przewozy międzywojewódzkie. W wersji najbardziej prawdopodobnej zakłada się, że nastąpi wzrost liczby pasażerów z 50,3 mln/rok do 55,0 mln/rok w 2020 i 53,8 mln/rok w 2025 (spadek w porównaniu z 2020 rokiem). Praca przewozowa wzrośnie z 35,3 mln pociągokilometrów/rok do 36,4 mln pociągokilometrów/rok w 2020 i 2025 roku. Plan prognozuje, że wydatki z budżetu Państwa na dofinansowanie przewozów międzywojewódzkich w latach 2011 – 2020 wzrosną z 240 mln zł do 319,214 mln zł. Łącznie w całym okresie wydatki przekroczą 2,78 mld zł. W odniesieniu do przewozów międzynarodowych oczekuje się spadku rocznych nakładów – z 71 mln do 59,33 mln. Jest to związane z szacowanym spadkiem liczby osób podróżujących koleją w relacjach międzynarodowych – z 1,06 mln/rok do 1,02 mln w 2020 roku i 0,99 mln w 2025 roku.
Warto dodać, że plan zawiera ciekawą część diagnostyczną – zachęcamy do zapoznania się z nią.