56 projektów uzgodnionych, dwa z negatywną opinią, dwa odesłane na zespoły robocze – to bilans ostatniego tym roku posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Spotkanie odbyło się 14 grudnia br. w siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Obradom współprzewodniczyli – Sebastian Chwałek, wiceminister w resorcie administracji i spraw wewnętrznych oraz Marek Olszewski, przewodniczący Zarządu Związku Gmin Wiejskich RP, wójt gminy Lubicz.

Związek Powiatów Polskich reprezentowali: Edmund Kaczmarek, członek zarządu ZPP, starosta jędrzejowski; Zbigniew Deptuła, członek zarządu ZPP, starosta makowski; Rudolf Borusiewicz, dyrektor biura ZPP oraz jego zastępca Grzegorz Kubalski.

Polityka spójności

Pierwszym z omawianych przez zgromadzonych dokumentów był projekt nowelizacji ustawy o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 autorstwa Ministerstwa Rozwoju. Adam Hamryszczak, wiceminister rozwoju wyjaśnił, że proponowane zmiany są wynikiem nowego podejścia kierownictwa resortu. Celem jest wprowadzenie usprawnień, uproszczeń i zapewnienie efektywnego wykorzystania środków unijnych. Propozycje są odpowiedzią na wnioski przedsiębiorców, instytucji, organizacji pozarządowych, czyli podmiotów zaangażowanych we wdrażanie i użytkowanie środków obecnej perspektywy finansowej. Do najważniejszych regulacji upraszających aplikowanie po środki należą: ograniczenie liczby dokumentów niezbędnych do skutecznego złożenia wniosku o dofinansowanie; rozgraniczenie kryteriów wyboru projektów od warunków formalnych, które będą mogły być uzupełnione przez wnioskodawcę na wezwanie właściwej instytucji; rezygnacja z instytucji wytycznych programowych dla poszczególnych programów operacyjnych, utrzymanie jedynie wytycznych horyzontalnych (aby nie rozpraszać wytycznych na poszczególne regiony). To także podział konkursów na rundy, co w ocenie rządu powinno przyspieszyć certyfikację środków unijnych, czy możliwość wycofania protestu, zmiany w zasadach realizacji projektów partnerskich, wprowadzenie przepisów regulujących pewne aspekty dotyczące pomocy zwrotnej projektów. Projekt uzyskał pozytywną opinię KWRiST.

Wynagrodzenie pracowników

Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych będzie jeszcze rozpatrywany przez dwa zespoły robocze Komisji – ustrojowy i administracji. Podczas posiedzenia plenarnego strona samorządowa przedstawiła swoje najważniejsze zastrzeżenia.

- Głównym problemem jest podniesienie kwot zaszeregowania. Jest ono dość duże, ponieważ rozporządzenie ostatni raz było nowelizowane w 2009 r. Niestety przy ustaleniu najniższej kwoty zaszeregowania na 1700 zł, jeśli doliczymy maksymalną wysługę lat, to kwota przekracza wysokość minimalnego wynagrodzenia o pracę. Zatem każda pensja jest wyższa niż minimalne wynagrodzenie na dany rok. Dlatego jest prośba o rozważenie mniejszej podwyżki, aby przy wysłudze lat nie występowały tego typu problemy – tłumaczył Łukasz Oryszczak ze Związku Miast Polskich.

Odpowiadając na ten postulat, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Stanisław Szwed, stwierdził: Możemy wrócić do uzupełnienia katalogu stanowisk, jesteśmy też otwarci w kwestii vacatio legis, jednak kwota 1700 zł to kwota minimalna. Oczywiście uwagi możemy jeszcze rozpatrzeć. Projekt będzie nadal przedmiotem prac zespołu.

Powrót do centralizacji

Strona samorządowa wydała negatywną opinię w sprawie projektu nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ostatnie posiedzenie zespół ds. ustrojowych, na który trafił projekt nie przyniosło rozwiązania sporu między rządem a samorządem. Problemowi projektu poświęcony był wywiad Dziennika Warto Wiedzieć z Edmundem Kaczmarkiem, z którym zapoznać się można TUTAJ.

- Jest to kolejny krok stanowiący odejście od pewnych zasad przyjętych przy wprowadzaniu drugiego etapu reformy samorządowej – przypomniał Andrzej Porawski. - Wtedy administracja miała być przybliżona do obywateli i wymyślono formułę zespolenia. Kilka administracji już odzespolono, a to jest kolejny przykład. Naszym zdaniem nie występują przesłanki, aby administracja ta nie mogła zostać zespolona z samorządami powiatowymi. Przynajmniej nie wynika to z uzasadnienia rządu – dodawał.

- Nie jest to zamach na samorządność. Zmiana ma na celu usprawnienie działalności państwa – odpowiadał Grzegorz Hudzik, zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego. – Tak jak patrzymy z punktu widzenia globalnego, z samorządowego, często nie dostrzega się ważnych i ważkich tematów, które mogą być zrealizowane inaczej – uzupełniał wypowiedź.

Taka odpowiedź nie tylko satysfakcjonuje, ale prowokuje samorządowców do dalszych komentarzy.

- My byśmy pewnie odnieśli się w sposób nieco inny do Państwa propozycji, jeżeli Państwo podalibyście jakiekolwiek realne przesłanki wskazujące na to, że dokonywana zmiana ma poprawić efektywność funkcjonowania administracji – ripostował Grzegorz Kubalski. Przypomniał on, że przez zespoły które opiniowały ten projekt przewijał się problem polegający na niemożności jednoznacznego sformułowania tego, jakie rzeczywiste korzystne rozwiązania zostaną przyniesione przez nowelizację. – Tym samym uznajemy, że ta zmiana nie koniecznie ma wiele wspólnego z szeroko rozumianym dobrem publicznym, a więcej ma wspólnego ze sprawniejszym i mniej kłopotliwym z punktu widzenia struktur rządowych obsadzaniem stanowisk w ramach inspekcji sanitarnej – komentował.

Subwencja oświatowa

Strona samorządowa negatywnie odniosła się do ostatnich zmian w projekcie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2017. Wcześniejsza wersja była już uzgodniona na poprzednim posiedzeniu KWRiST, kiedy to strona rządowa uwzględniła większość uwag samorządów. Ministerstwo przedstawiło jednak nową, mocno zmienioną wersję, której samorządowcy nie mogli zaaprobować. – Jest to niemożliwe, nawet biorąc pod uwagę pewne czynniki obiektywne, które to spowodowały – niespodziewana liczba orzeczeń dotyczących niepełnosprawności, która wpłynęła w sposób istotny na ilość środków – tłumaczył Marek Olszewski.

Dla strony samorządowej problemem jest znaczne obniżenie standardu A w stosunku do poprzednio wskazanego, co burzy w znacznym stopniu przygotowane przez JST założenia do budżetu, projekty bądź gotowe budżety na rok 2017.

- Dążenie do jak najlepszego finansowania zadań oświatowych doprowadziło do porozumienia w treści poprzedniej wersji projektu, co bardzo mnie cieszy. Nie mniej jednak ze względów organizacyjnych i technicznych musieliśmy dokonać ponownego wstępnego podziału kwoty. Dopiero na dzień 30 września spłynęły dane z SIO i doszliśmy do wniosku, że aby lepiej dopasować realizację zadań do tych zmian, które wpłynęły w związku z wagami na uczniów niepełnosprawnych, musimy dokonać tych modyfikacji – podawała wiceminister edukacji Teresa Wargocka. - Mam nadzieje, że te zmiany w dochodach poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego nie będą duże. Nie mniej jednak zdajemy sobie sprawę, że wskutek zmian budżetowych stworzyliśmy pewne utrudnienia – mówiła.

Zapowiedziała także, że pewne działanie prawne, które ma pomóc uniknąć w przyszłości takich sytuacji zostało już uwzględnione w prawie oświatowym.- Wskutek dużego wzrostu orzeczeń o wczesnym wspomaganiu rozwoju, które wydawały również rosnące jak grzyby po deszcze niepubliczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, od 1 lutego te poradnie nie będą wydawały tego typu orzeczeń. Myślę, że to będzie pierwszy skutek, który odczujecie – zapowiedziała minister. Uczestnicy posiedzenia tłumaczyli, że takiej sytuacji, kiedy będzie wiele niekoniecznie wydawanych zgodnie z prawdą orzeczeń, a co za tym idzie, zmian w finansowaniu, nikt nie mógł przewidzieć.

Grzegorz Kubalski przypomniał jednak, że obserwowany problem związany jest z wprowadzeniem przez poprzedni rząd do ustawy okołobudżetowej przepisów usztywniających wydatkowanie środków z części oświatowej subwencji ogólnej dla uczniów o szczególnych potrzebach w zakresie metod nauki. W tej kadencji został przeniesiony do prawa oświatowego, a wcześniej do ustawy o systemie oświaty. Wtedy strona samorządowa jednoznacznie podkreślała, że on doprowadzi do  negatywnych skutków, jednak ani ten ani poprzedni rząd nie koniecznie to rozumiał.

- Cieszymy się z deklaracji, że ten system który zaczyna prowadzić do patologii jest analizowany i ma szansę być zmieniany. Natomiast to nie zmienia postaci rzeczy, że taki skutek był przez stronę samorządową jako potencjalnie możliwy sygnalizowany, w związku z czym to nie jest problem tego, kto mógł to przewidzieć – zauważał.

W ocenie Sebastiana Chwałka, poprzednio rząd nie miał możliwości do dokonania zmian. Teraz ma, więc będzie to zmienione. - Nie można z góry zakładać, że obywatele w każdej sytuacji będą postępowali zgodnie z prawem – skonkludował.

Kolejne posiedzenie KWRiST odbędzie się 25 stycznia. Strona samorządowa zaproponowała, aby odbyła się na nim debata dotycząca dostępu do informacji publicznej, a na kolejnym, lutowym o możliwościach rekompensaty gminom utraty dochodów własnych.

Pełna lista projektów zaopiniowanych pozytywnie:

1. Projekty - 20 rozporządzeń Ministra Środowiska w sprawie specjalnych obszarów ochrony siedlisk (Zachodniokurpiowskie Bory Sasankowe, Aleja Pachnicowa, Rzeka San, Murawy w Haćkach, Hopowo, Biała, Orle, Twierdza Wisłoujście, Waćmierz, Górkowski Las, Bunkier w Oliwie, Wilcze Błota, Szachownica, Kościół w Radziechowach, Kościół w Górkach Wielkich, Ludny Młyn, Ostoja Drużno, Dąbrowy Obrzyckie, Ostoja Zgierzyniecka, Puszcza Bieniszewska),

2. Projekty - 10 rozporządzeń Ministra Środowiska w sprawie specjalnych obszarów ochrony siedlisk (Niedźwiedzie Wielkie, Jezioro Wukśniki, Niecka Skaliska, Uroczyska Płyty Krotoszyńskiej, Sieraków, Torfowisko Rzecińskie, Uroczyska w Lasach Stepnickich, Bagno i Jezioro Ciemino, Bobolickie Jeziora Lobeliowe, Mirosławiec),

3. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach,

4. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie stawek opłat za korzystanie ze środowiska,

5. Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz o zmianie niektórych innych ustaw,

6. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie zwrotu gminom utraconych dochodów z tytułu zwolnienia z podatku od nieruchomości gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi jezior oraz gruntów zajętych pod sztuczne zbiorniki wodne będące własnością Skarbu Państwa,

7. Projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 oraz niektórych innych ustaw,

8. Projekt Programu aktywizacji gospodarczo-turystycznej województwa podkarpackiego poprzez promocję cennych przyrodniczo i krajobrazowo terenów łąkowo-pastwiskowych z zachowaniem bioróżnorodności w oparciu o naturalny wypas zwierząt gospodarskich i owadopylność (Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego),

9. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa zmieniającego rozporządzenie w sprawie rozkładów jazdy

10. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży lub karmiących dziecko piersią,

11. Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych,

12. Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie Rady Działalności Pożytku Publicznego,

13. Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy, sposobu i trybu jego wydawania, prostowania i uzupełniania,

14. Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pole elektromagnetyczne,

15. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego,

16. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady i urządzenia leczenia uzdrowiskowego,

17. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie systemu resortowych kodów identyfikacyjnych oraz szczegółowego sposobu ich nadawania,

18. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia  w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii,

19. Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego oraz niektórych innych ustaw,

20. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw (SIOZ),

21. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe ,

22.  Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów pełnomocnictw do podpisywania deklaracji oraz wzorów zawiadomień o zmianie lub odwołaniu tych pełnomocnictw,

23.  Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzoru pełnomocnictwa ogólnego i wzoru zawiadomienia o zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu tego pełnomocnictwa,

24. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu przesyłania, w formie dokumentu elektronicznego, pełnomocnictwa ogólnego, pełnomocnictwa szczególnego oraz pełnomocnictwa do doręczeń.

25. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów spraw, w których jest wyłączony obowiązek prowadzenia metryki sprawy,

26.       Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (WPL 238),

27.  Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej,

28. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie organizacji kuratoriów oświaty oraz zasad tworzenia ich delegatur.

Negatywna opinia:

1. Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz niektórych innych ustaw,

2. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2017.

W trybie obiegowym rozpatrzony będzie:

Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie standardów noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych i ogrzewalni

Skierowane na zespoły:

1.   Projekt ustawy o dokumentach publicznych,

2.   Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych

Zdjęty z porządku obrad:

Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych wraz z uzasadnieniem i oceną skutków regulacji (zdjęty ze względu na brak nowej wersji).