Ustawa o kierujących pojazdami dopuszcza prowadzenie szkolenia kierowców przez szkoły. Do Biura Związku Powiatów Polskich wpłynęło pytanie od jednego z samorządów dotyczące wpisu szkoły do ewidencji podmiotów prowadzących szkolenie.
Stan faktyczny: Do Urzędu Miasta na prawach powiatu wpłynął wniosek o wpis do ewidencji podmiotów prowadzących ośrodek szkolenia kierowców. Była to sytuacja wyjątkowa, gdyż zdecydowana większość ośrodków szkolenia kierowców (z wyjątkiem Technikum Samochodowego) jest wpisana do rejestru przedsiębiorców. Wniosek został złożony przez Technikum, którego reprezentuje przedsiębiorca będący wpisany do KRS jako przedsiębiorca prowadzący firmę w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Pytający miał wątpliwość czy taka spółka (będąca przedsiębiorcą) może zostać wpisana do ewidencji podmiotów (szkoła) w myśl art. 29 ustawy o kierujących pojazdami. Pytający dodatkowo poinformował, że wniosek został podpisany przez dyrektora szkoły. ZPP ustaliło, że szkoła, której dotyczy wpis jest szkołą niepubliczną dla dzieci i młodzieży, wpisaną do rejestru szkół i placówek oświatowych i prowadzi kształcenie zawodowe m.in. w zawodzie technik weterynarii.
Na tle powyższego stanu faktycznego zadano następujące pytania:
- Czy w/w wnioskodawca może być wpisany do ewidencji prowadzących osk, czy jednak do rejestru przedsiębiorców?
- Jeśli nie można wpisać do ewidencji to jaką formę odmowy przyjąć w tej sprawie?
- Czy prawidłowym jest złożenie wniosku o wpis przez szkołę, w imieniu której działa dyrektor a nie przez spółkę, która tę szkołę prowadzi.
Odpowiedź: Zgodnie z art. 26 ust 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2021 poz. 1212 z późn. zm.) szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi w formie zajęć szkolnych jest prowadzone dla uczniów (słuchaczy) przez szkołę, jeżeli w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, jest przewidziane przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym lub szkoła realizuje to szkolenie dla uczniów (słuchaczy) w ramach dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe.
Dalej w art. 29 ust. 2 wskazano, że szkoła może prowadzić szkolenie w zakresie określonym w art. 26 ust. 3 po spełnieniu wymagań, o których mowa w art. 28 ust. 2 pkt 1-3, a dalej w art. 30 ust. 1 starosta prowadzi ewidencje podmiotów prowadzących szkolenie, o których mowa w art. 29. W miastach na prawach powiatu określone prawem zadania starosty wykonuje prezydent miasta.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że to szkoła złożyła wniosek do prezydenta miasta o wpis do ewidencji podmiotów prowadzących szkolenie. Należy przy tym zaznaczyć, że w samym pytaniu jest pewien błąd – szkoła nie jest podmiotem prowadzącym ośrodek szkolenia kierowców tylko podmiotem prowadzącym szkolenie. Pojęcia te w ustawie o kierujących pojazdami nie mogą być stosowanie zamiennie. Dodać również należy, że z żadnego przepisu ustawy o kierujących pojazdami nie wynika, że szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi w formie zajęć szkolnych może odbywać się tylko w szkole publicznej, dla której organem prowadzącym jest jednostka samorządu terytorialnego lub właściwy minister.
Przepisy prawa oświatowego dopuszczają prowadzenie szkół, również przez podmioty niepubliczne, w tym spółki prawa handlowego, przy czym prowadzenie szkoły nie jest działalnością gospodarczą. Osoby prawne i osoby fizyczne mogą zakładać szkoły i placówki niepubliczne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek. (art. 4 pkt 16, art. 168, oraz art. 170 ust. 1 Prawa oświatowego).
Jak wspomniano wcześniej, zgodnie z wpisem do rejestru szkół i placówek szkoła, której dotyczyło pytanie prowadzi m.in. kształcenie w zawodzie technik weterynarii.
Na podstawie przywołanego już wyżej art. 46 ust. 1 Prawa oświatowego, zostało wydane Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2019 poz. 991 z późn. zm.). W załączniku 24 do tego rozporządzenia określono podstawy programowe kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego przyporządkowanych do branży rolno-hodowlanej, w tym technika weterynarii. Z warunków realizacji kształcenia w zawodzie technik weterynarii wprost wynika, że minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego dla kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie wynosi cyt. „ROL.11.5 Przygotowanie do kierowania pojazdem samochodowym w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii B – 30 godzin”. W załączniku do rozporządzenia określono również efekty kształcenia i kryteria weryfikacji, a w warunkach realizacji przez szkołę wskazano, że uczeń jest przygotowany do kierowania pojazdem silnikowym oraz do egzaminu państwowego na naukę prawa jazdy odpowiedniej kategorii zgodnie z przepisami dotyczącymi kierujących pojazdami.
Reasumując w mojej ocenie szkoła była uprawniona do złożenia wniosku o wpis do ewidencji podmiotów prowadzących szkolenie, zatem odpowiedź na pytanie drugie jest bezprzedmiotowa.
Odnośnie tego czy dyrektor szkoły był uprawniony do złożenia wniosku – zgodnie z art. 172 ust. 1 i 2 Prawa oświatowego szkoła niepubliczna działa na podstawie statutu nadanego przez osobę prowadzącą. To statut określa m.in. organy szkoły lub placówki oraz zakres ich zadań. Dodać należy, że nawet jeżeli statut szkoły nie został złożony wraz z wnioskiem o wpis do ewidencji podmiotów prowadzących szkolenie, Urząd Miasta dysponuje takim dokumentem (dokument powinien być w posiadaniu wydziału UM właściwego ds. edukacji na podstawie art. 168 ust. 1 i ust. 4 pkt 4 Prawa oświatowego).