Zgodnie z art. 99 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy o kierujących pojazdami starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem na badanie psychologiczne w zakresie psychologii transportu, jeżeli przekroczyła liczbę 24 punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego.

Regulacja art. 99 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy jest związana z bezpieczeństwem publicznym (bezpieczeństwem drogowym) i przynależy do sfery administracyjno-karnej, która m.in. określa restrykcje za wielokrotne naruszanie przez kierującego pojazdem silnikowym, przepisów ruchu drogowego i przekroczenie ustalonego ustawą limitu punków za wykroczenia drogowe. Zastosowana konstrukcja przepisu - "starosta wydaje" wskazuje na zobligowanie organu do wydania decyzji o skierowaniu kierowcy na badanie, w sytuacji zaistnienia okoliczności wskazanych w przepisie, a więc w przypadku wniosku organu Policji, który stwierdził przekroczenie dopuszczalnej ilości punktów karnych za naruszenia przepisów prawa drogowego. Spełnienie tej przesłanki powoduje wystąpienie stanu faktycznego, który daje podstawy do nałożenia, w drodze decyzji, obowiązku poddania się badaniu psychologicznemu. Starosta zaś (podobnie jak Kolegium) nie jest więc uprawniony do tego, aby podważać skuteczność wpisów w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, ani tym bardziej do samodzielnego ustalania ilości punktów przypisanych kierowcy. W orzecznictwie wielokrotnie wskazywano, że organy te, zgodnie z omawianym art. 99 ust. 1 pkt 3 lit. b i ust. 2 pkt 2 wiąże wniosek komendanta wojewódzkiego Policji o skierowanie danego kierowcy na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji. Na organach tych nie ciąży powinność wyjaśnienia okoliczności, których wynikiem było wprowadzenie do ewidencji punktów za poszczególne naruszenia przepisów ruchu drogowego, gdyż to nie do ich kompetencji należało umieszczenie ich w ewidencji.

Nie ulega przy tym wątpliwości, że sfera bezpieczeństwa drogowego została poddana nadzorowi Policji oraz organów administracji, które na mocy przepisów prawa krajowego, wykonują kompetencje Policji w zakresie kontroli i ewidencji naruszeń przepisów ruchu drogowego. Decyzja organu wydawana na podstawie art. 99 ust. 1 pkt 3 lit. b ma charakter związany. Decyzję w tym przedmiocie starosta wydaje na podstawie wniosku organu kontroli ruchu drogowego, o czym stanowi art. 99 ust. 2 pkt 2 tej ustawy. Treść tych przepisów ma charakter imperatywny i nie pozostawiający organowi jakichkolwiek możliwości uznaniowego decydowania w przedmiocie wydania skierowania na badania. Zobowiązują one starostę do podjęcia stosownych czynności w przypadku przekroczenia przez kierującego pojazdem silnikowym liczby 24 punktów w ewidencji kierowców. Wydanie decyzji jest obligatoryjne w każdym wypadku, kiedy tylko kierowca przekroczy określoną wyżej liczbę punktów w ewidencji. Z samego zaś faktu, że starosta wydaje decyzję na wniosek organu Policji, nie można wywodzić uprawnienia starosty do podważania dokonanych przez inny organ wpisów w ewidencji przezeń prowadzonej.

Wyrok NSA z dnia 16 lipca 2020 r., sygn. akt: I OSK 3057/18