W ramach Polskiego Ładu przedstawiono także propozycje dotyczące dalszego funkcjonowania oświaty.

Centra Dziecka i Rodziny

Centra mają być nową jednostką systemu oświaty, wspomagającą rozwój dzieci, osób uczących się oraz rodzin oczekujących lub wychowujących dzieci. CDR-y powstaną z rozwinięcia i wzmocnienia funkcji publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych. Do ich podstawowych zadań ma należeć wspieranie rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi od najmłodszych lat życia dzieci, prowadzenie oceny funkcjonalnej dzieci i osób uczących się, w tym uczniów, słuchaczy, studentów i osób dorosłych w kształceniu ustawicznym. Przygotowanie oferty dla rodzin w zakresie rozwijania kompetencji wychowawczych i wspierania rozwoju swoich dzieci (warsztaty, kursy). 

Narodowy Edukacyjny Program Wyrównywania Szans po COVID-19

Program ma stworzyć możliwości uzupełnienia materiału i wiedzy tam, gdzie na skutek pandemii pojawiły się zaległości. Oprócz nadrabiania wiedzy drugim elementem programu ma być promocja aktywności sportowej przez turnieje w najpopularniejszych dyscyplinach. Program będzie finansowany z funduszu COVID, a wszelkie materiały oraz propozycje formy zajęć przygotowane zostaną w MEiN, z uwzględnieniem każdego przedmiotu i wszystkich poziomów nauczania. Program rozpocznie się w 2021 r., a jego kontynuacja będzie możliwa w kolejnych latach.

Kompetencje cyfrowe i cyfrowa podstawa programowa 

Polska szkoła ma wzbogacić się o „latarnika cyfryzacji”. To wybrani nauczyciele, którzy przejdą odpowiednie szkolenie z kompetencji cyfrowych i skoordynują rozwój takich kompetencji wśród uczniów. Będą uczyć poruszania się w gąszczu informacji, zachowania bezpieczeństwa w sieci oraz odporności na fake newsy. W roku szkolnym 2021/2022 ma zostać wprowadzony jednolity standard elektronicznego dziennika dla polskich szkół wszystkich szczebli, który będzie wysoko wydajną platformą komunikacji uczniów i rodziców ze szkołą z możliwością tworzenia klas wirtualnych. Dodatkowo wdrożone zostanie repozytorium materiałów elektronicznych w postaci filmów i nagrań omawiających podstawę programową dla klas szkół podstawowych i średnich. Pozwolą one nauczycielom poświęcić więcej czasu na indywidualną pracę z uczniami. W szczególny sposób wspomogą naukę uczniów, którzy z różnych powodów nie mogą uczestniczyć w zajęciach szkolnych (np. z powodu choroby).

"Zielona szkoła"

Zaplanowano także zrealizowanie termomodernizacji szkół poprawiającej efektywność energetyczną, wyposażenie budynków w instalacje ogrzewania ekologicznego, energooszczędne oświetlenie oraz lepsze systemy wentylacyjne. Kompleksowa termomodernizacja i remont mają nie tylko poprawić estetykę i użyteczność budynków oświatowych, ale także prowadzić do optymalizacji energetycznej w wydaniu przyjaznym dla środowiska. 

Dodatkowy model wsparcia psychologicznego oraz gabinet psychologiczno-pedagogiczny w każdej szkole

Planowane jest, by w każdej szkole i każdym przedszkolu dzieci i ich rodzice mogli skorzystać z pomocy specjalisty z zakresu psychologiczno-pedagogicznego. Troska o zdrowie psychiczne dzieci, zwłaszcza w kontekście powrotu do nauki stacjonarnej po pandemii COVID-19, ma mieć charakter priorytetowy. Kluczem do skutecznej pomocy dzieciom, które mierzą się z problemami, jest jak piszą autorzy wczesne rozpoznanie trudności, dlatego ich identyfikacja będzie elementem szkolenia nauczycieli. W tym celu zostanie opracowany dodatkowy model wsparcia psychologicznego dla dzieci i młodzieży na podstawie badań uczniów w 1200 losowo wybranych szkołach w Polsce. Model ten zostanie następnie zastosowany we wszystkich szkołach w Polsce. Dodatkowo szkolenia prowadzone przez specjalistów z AWF dla nauczycieli WF zawierać będą także komponent psychologiczny, nakierowany na efektywne zachęcanie dzieci i młodzieży do aktywności sportowej.

Przyjazna i dostępna szkoła dla wszystkich

Celem programu ma być przygotowanie nauczycieli do pracy z dziećmi z niepełnosprawnościami i specjalnymi wymaganiami edukacyjnymi, tak by zapewnić warunki sprzyjające integralnemu rozwojowi dla wszystkich uczniów. W tym celu wzmocniony zostanie potencjał polskiego szkolnictwa specjalnego. Zlikwidowane mają zostać bariery w zakresie dostępności architektonicznej w szkołach. Wykorzystany zostanie potencjał materialny oraz kadrowy szkół i placówek specjalnych, które oprócz własnej działalności będą wspierać przedszkola i szkoły ogólnodostępne. 

Program Świetlica

Instytucja świetlicy przejdzie reformę, która będzie zmierzała do tego, aby szkoły opiekowały się dziećmi w czasie, w którym rodzice pracują. Świetlice mają być miejscami, w których uczniowie mogą np. nauczyć się grać w szachy czy przystąpić do nauki programowania.

Oświatowe MBA

Stworzone mają zostać warunki rozwoju dla kadry nauczycielskiej. Studia podyplomowe dla nauczycieli będą możliwe tylko w uczelniach kształcących pedagogów. Niezbędna jest także reforma kształcenia dyrektorów szkół i podwyższenie poziomu kursów na dyrektorów w kierunku „oświatowego MBA”.

Fundusz sportowy

Zwiększona ma zostać liczba godzin wychowania fizycznego oraz planuje się wprowadzenie większej różnorodności w zakresie sposobu prowadzenia zajęć. Towarzyszyć temu ma również uregulowanie możliwości zwolnień z zajęć. Zajmie się tym trener zdrowia, który będzie realizował wczesnoszkolny program wychowania fizycznego. Jednocześnie każda szkoła, również mniejsza, powinna umożliwić uprawianie przynajmniej jednej interesującej, ale mniej popularnej dziedziny sportu, jak np. szermierka, wspinaczka, łucznictwo czy narciarstwo biegowe.

Szerszy udział rodziców w edukacji i życiu szkoły

Planuje się, że w każdej placówce powstanie rada szkoły złożona z przedstawicieli nauczycieli, rodziców i uczniów – w równej liczbie. Rada będzie aktywnie uczestniczyć w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły. To rada będzie uchwalać statut szkoły, a także opiniować projekt planu finansowego. Z własnej inicjatywy będzie mogła wystąpić do organu sprawującego nadzór pedagogiczny o zbadanie poprawności działania szkoły oraz oceniać jej sytuację i stan. Obowiązek powołania rady ma być wprowadzany stopniowo – na początek w szkołach średnich.

Więcej historii w programie nauczania

Zwiększona ma zostać rola historii w programie nauczania, zwłaszcza w szkołach średnich, także w perspektywie egzaminu maturalnego. W liceach ogólnokształcących i technikach (3. lub 4. klasa szkoły średniej) wprowadzone zostaną zajęcia z historii XX w. (głównie Polski). Umożliwiona zostanie realizacja przedmiotu w atrakcyjnej formie warsztatowej. Ponadto wprowadzony ma zostać coroczny ogólnopolski quiz historyczny i konkurs retoryki dla szkół.