Nie jest rolą organów ewidencyjnych narzucanie kilkuetapowego sposobu załatwienia spraw spadkowych. Jeżeli wolą skarżącej jest łączne rozpoznanie jej żądań, tj. stwierdzenie nabycia spadku, jego dział i zniesienie współwłasności, to ma ona do tego prawo. Tak wynika z wyroku WSA w Krakowie z 11 kwietnia 2019 r. sygn. III SA/Kr 32/19.
Jak stanowią przepisy art. 20 ust. 1 i ust. 2 pkt 1, art. 24 ust. 3, ust. 4 i ust. 5 ustawy, ze skutecznym żądaniem wydania między innymi wypisów z rejestrów operatu ewidencyjnego może wystąpić właściciel gruntu, władający gruntem, operator sieci, o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 2a ustawy, lub inny podmiot, który wykaże interes prawny w tym zakresie.
W sprawie skarżąca wystąpiła z wnioskiem do Starosty B o wydanie wypisu z rejestru gruntów dotyczącego wskazanych działek, uzasadniając swój wniosek faktem, iż w związku ze śmiercią rodziców jako osoba zainteresowana, chce przeprowadzić postępowanie spadkowe i dział majątku spadkowego po zmarłych rodzicach.
Starosta wydał decyzję orzekającą o odmowie wydania wypisów z operatu ewidencji gruntów i budynków z uwagi na niewykazanie przez skarżącą interesu prawnego koniecznego do ich udostępnienia. Organ I instancji wskazał, iż w przypadku dostępu do ewidencji gruntów i budynków interesu prawnego nie można bezpośrednio wywodzić z zamiaru zainicjowania postępowania przed sądem powszechnym. Powołane przez skarżącą przepisy kodeksu cywilnego nie przesądzają o posiadaniu przez nią interesu prawnego. Organ II instancji utrzymał decyzję w mocy, jednak sąd administracyjny miał odmienne zdanie.
Sąd wskazał, że odmowa wydania wypisów i wyrysów zmusza skarżącą do przeprowadzenia postępowania co najmniej dwuetapowo, tzn. najpierw powinna ona przeprowadzić postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku, następnie z odpowiednim dokumentem tj. postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku lub aktem poświadczenia dziedziczenia udać się do starosty i dopiero po uzyskaniu wypisów i wyrysów przeprowadzić dział spadku i zniesienie współwłasności.
Zdaniem Sądu skarżąca wskazała przepisy stanowiące podstawę jej interesu prawnego w żądaniu uzyskaniu wypisów i wyrysów z ewidencji gruntów. Jest ona następcą prawnym swoich rodziców będących właścicielami wymienionych we wniosku działek, a więc z chwilą ich śmierci sama stała się wraz z siostrą współwłaścicielką ww. nieruchomości. W toku całego postępowania administracyjnego nie pojawiły się żadne przesłanki mogące świadczyć o odmiennym stanie faktycznym, tj. o tym, że nie jest ona wraz z siostrą następcą prawnym swoich rodziców. Udokumentowanie aktami stanu cywilnego następstwa prawnego po zmarłych stanowi podstawę do wydania wypisu z ewidencji gruntów.
Źródło: CBOSA
