„W Prawie budowlanym obowiązuje generalna zasada, iż roboty budowlane można rozpocząć po uzyskaniu pozwolenia na budowę (art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego). Przepis art. 36a Prawa budowlanego reguluje zarówno tryb postępowania, jak i materialnoprawne przesłanki zatwierdzenia zamiennego projektu budowlanego, precyzując jednocześnie, co należy rozumieć przez istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę. Z powyższego wynika, że skoro przepis ten dotyczy odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego, to odstępstwa te muszą być powiązane z dotychczasowym projektem, stanowić jego zmianę (modyfikację, przekształcenie, przeobrażenie, ewolucję, odmianę), a nie mogą prowadzić do powstania zupełnie nowej materii budowlanej, powiązanej z pierwotnym projektem tylko osobą inwestora i miejscem lokalizacji inwestycji. Odmienne wykładanie tych przepisów stanowiłoby ich nadużycie w celu obejścia wymogów związanych z uzyskaniem nowego pozwolenia na budowę” – to teza z wyroku WSA w Gdańsku. Na jakie jeszcze wątki zwrócił uwagę Sąd?
WSA stwierdził między innymi, że skoro postępowanie w sprawie zmiany pozwolenia na budowę wszczynane jest w sprawie nowej w stosunku do rozstrzygniętej wcześniej decyzją o pozwoleniu na budowę i ograniczone merytorycznie tylko do zakresu dokonywanej zmiany projektu budowlanego i decyzji o pozwoleniu na budowę, to zakres zmian nie może prowadzić do powstania zupełnie nowego obiektu, albowiem w takiej sytuacji i wobec konieczności merytorycznego zweryfikowania całości projektu prowadziłoby to zniweczenia wszelkich korzyści wynikających z odrębnego procedowania w przedmiocie zmiany pozwolenia na budowę i stanowiłoby powtórzenie zwykłego postępowania w przedmiocie udzielenia pozwolenia na budowę. Według Sądu racjonalny ustawodawca nie ustanowiłby zaś w ramach jednego aktu prawnego dwóch trybów postępowania służących temu samemu celowi.
Zdaniem WSA co prawda zbyt rygorystyczne i niemające ugruntowania w art. 36a Prawa budowlanego jest stanowisko, że dokonanie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę jest możliwe wyłącznie w przypadku tożsamości obiektu oznaczonego w pozwoleniu na budowę i obiektu, którego zamierzone odstępstwa dotyczą, to jednocześnie nie uzasadnia to przyjęcia za prawidłowe stanowiska, iż uprawnione jest wnioskowanie o takie zmiany pozwolenia na budowę, które powodują powstanie zupełnie nowego obiektu budowlanego. Przy tym nie przeczy to tezie, że art. 36a ust. 1 Prawa budowlanego ani też żaden inny przepis nie wprowadza ograniczenia co do zakresu postulowanych zmian zatwierdzonego projektu budowlanego warunkujących zastosowanie możliwości zmiany decyzji – podkreślił WSA.
W ocenie Sądu brak ograniczenia zakresu proponowanych zmian odnosi się bowiem właśnie do zatwierdzonego uprzednio projektu, a więc z samej istoty postępowania w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczyć może tylko takich odstępstw, które z jednej strony mają charakter istotny, a z drugiej nie stanowią o przedstawieniu przez inwestora zupełnie nowego zamierzenia inwestycyjnego.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 23 czerwca 2021 r., II SA/Gd 128/21
Źródło: CBOSA
