„Należy podkreślić, że stosowanie art. 132 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami do zdarzeń >>dawnych<< zdaniem Sądu nie polega na odtwarzaniu skomplikowanego następstwa prawnego podmiotów ze sfery prawa handlowego i cywilnego. Należy natomiast zweryfikować, jaki podmiot, dzięki dawnym zezwoleniom wydanym na podstawie art. 35 ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, obiektywnie i współcześnie dysponuje prawem wstępu na obciążone nieruchomości. Ten bowiem właśnie podmiot powinien być obciążany obowiązkiem odszkodowawczym, będącym korelatem uzyskanego niegdyś na podstawie u.z.t.w.n. i trwającego nadal prawa. Zdaniem Sądu takie podejście odpowiada ratio legis art. 132 ust. 6 u.g.n. – ustawodawca dążył do tego, aby odszkodowanie za ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości opłacał podmiot będący administracyjnym adresatem zezwolenia z art. 124 u.g.n.” – to teza z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Na jakie jeszcze wątki zwrócił uwagę Sąd w uzasadnieniu?
Po pierwsze w ocenie Sądu punktem wyjścia do wyinterpretowania normy określającej podmiot zobowiązany do wypłaty odszkodowania powinna być regulacja, która mogła być podstawą do określenia takiego podmiotu w roku 1975, czyli w dacie wydania w omawianej sprawie decyzji zezwalającej na budowę linii energetycznej i zajęcia gruntu pod tak określony cel. Jednocześnie WSA podkreślił, że regulacja uchylonej u.z.t.w.n. jest jedynie swoiście rozumianym wzorcem do określenia przedmiotu sprawy odszkodowawczej, a także podmiotów uprawnionego i zobowiązanego. W tych zakresach, w których przepisy uchylonej u.z.t.w.n. nie „przystają” do aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej i regulacji, rekonstrukcja normy prawnej statuującej odpowiedzialność odszkodowawczą za usytuowanie urządzeń przesyłowych powinna być dokonywana w oparciu o obecnie obowiązujące przepisy u.g.n. – zaznaczył Sąd.
Jak podkreślił Sąd, stosowanie art. 132 ust. 6 u.g.n. do zdarzeń „dawnych” jego zdaniem nie polega na odtwarzaniu skomplikowanego następstwa prawnego podmiotów ze sfery prawa handlowego i cywilnego – należy natomiast zweryfikować, jaki podmiot, dzięki dawnym zezwoleniom wydanym na podstawie art. 35 u.z.t.w.n., obiektywnie i współcześnie dysponuje prawem wstępu na obciążone nieruchomości. Według Sądu to właśnie ten podmiot powinien być obciążany obowiązkiem odszkodowawczym, będącym korelatem uzyskanego niegdyś na podstawie u.z.t.w.n. i trwającego nadal prawa. Zdaniem Sądu takie podejście odpowiada ratio legis art. 132 ust. 6 u.g.n. – ustawodawca dążył do tego, aby odszkodowanie za ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości opłacał podmiot będący administracyjnym adresatem zezwolenia z art. 124 u.g.n.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 21 maja 2021 r., II SA/Po 352/20
Źródło: CBOSA
