Powstał raport pod nazwą „Wpływ działań rewitalizacyjnych podejmowanych w szczególności w ramach 11. Osi Priorytetowej Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 na ograniczenie problemów społecznych w miastach i na obszarach wiejskich”.
Przeprowadzone w ramach badania procedury badawcze dotyczyły ewaluacji wpływu działań rewitalizacyjnych współfinansowanych ze środków RPO WM (Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020) na ograniczenie problemów społecznych na obszarach kryzysowych, zdegradowanych i peryferyjnych. Proces rewitalizacji zgodnie z definicją ma przyczyniać się do kompleksowego rozwiązywania problemów społecznych, gospodarczych, przestrzenno-funkcjonalnych, środowiskowych i technicznych na obszarach kryzysowych. Jest on prowadzony na podstawie, przyjętego uchwałą rady gminy, programu rewitalizacji. W województwie małopolskim, przystępując do opracowania programu rewitalizacji, proces zainicjowały 142 gminy (spośród 182). Pozostają one na różnych poziomach postępu wdrażania programu, stąd trudno jednoznacznie określić, jakie efekty proces rewitalizacji (generalnie) przyniósł małopolskim gminom.
Przeprowadzone analizy potwierdziły istnienie związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy zidentyfikowanymi problemami społeczno-gospodarczymi w gminach, a zaproponowanymi typami interwencji. Kluczowa okazuje się tu perspektywa, z której analizowany jest proces rewitalizacji - nieco ogólnych informacji dostarczają badania ilościowe, ich uszczegółowienie stanowią badania jakościowe oraz badania typu case studies (studia przypadków). Zastosowana triangulacja metod badawczych pozwala na możliwie pełne uchwycenie znaczenia rewitalizacji jako procesu naprawczego ograniczającego negatywne zjawiska społeczne. Szczegółowym analizom poddano stan i sposób wdrożenia 11 osi priorytetowej RPO WM wraz z oceną jej wpływu na ograniczenie problemów społecznych na obszarach miejskich i wiejskich. Okazuje się, że rewitalizacja przynosi większe, statystycznie uchwytne efekty w gminach miejskich. Na obszarach wiejskich są one mniej widoczne. Badania jakościowe (szczególnie panele ekspertów i wywiady pogłębione) wykazały, że gminy wiejskie odnotowują problemy z wdrażaniem procesu rewitalizacji. Jednak przeprowadzone badania pozwoliły także wskazać te elementy realizacji procesu rewitalizacji, które być może należy przeformułować przed aktualizacją programów rewitalizacji.
W raporcie szczegółowo wskazano, jakie trudności, problemy, ale także potencjały rewitalizacji wskazują beneficjenci i interesariusze. Kolejnym elementem badania była analiza programów rewitalizacji w województwie małopolskim. Okazuje się, że programy te diagnozują przede wszystkim problemy społeczne, wśród których najczęściej wskazywano bezrobocie i wykluczenie społeczne niektórych grup społecznych. Wskazano także, że programy rewitalizacji w znacznej mierze zostały przygotowane niemalże wyłącznie na cele aplikacji do środków RPO WM. Zarówno badania ilościowe, jak i jakościowe wskazały, że gdyby nie możliwość pozyskania środków gros gmin nie zainicjowałoby procesu rewitalizacji. Konkluzje te skłoniły do wypracowania rekomendacji o konieczności przeformułowania wsparcia na takie, które promuje ciągłość, komplementarność i efektywność rewitalizacji jako procesu naprawczego, wyprowadzającego określone obszary ze stanu kryzysowego. Analizie poddano także komplementarność działań w ramach 11. osi priorytetowej oraz osi z nią powiązanych (8., 9., 10 oś). Zasadniczo można stwierdzić, że w założeniu została ona określona właściwie - rewitalizacja prowadzona w ramach osi 11. jest powiązana z pozostałymi wskazanymi osiami. Ich skumulowany efekt przyczyni się do ograniczenia problemów społecznych.
Końcowym elementem prac było sformułowanie katalogu rekomendacji. Wyodrębniono cztery obszary tematyczne: ciągłość, komplementarność, efektywność i partnerstwa, na których należy skoncentrować się w przyszłej perspektywie finansowej, aby proces rewitalizacji przynosił jak najlepsze efekty na ograniczenie problemów społecznych, ale także gospodarczych, środowiskowych, technicznych i przestrzenno-funkcjonalnych.
Pełna treść raportu w załączeniu.
 raport 11 OP raport końcowy małopolska.pdf | 4696 kB |
