Wiele zabawek, którymi bawią się dziś dzieci posiada funkcje interaktywne – wchodzą one w interakcje z dziećmi, wydają odgłosy, poruszają się czy robią zdjęcia. W związku z tym wiele z nich posiada połączenie z internetem. Za pomocą Bluetooth lub Wi-Fi przesyłają do internetu informacje z zainstalowanych w zabawce sprzętów, takich jak mikrofon czy aparat fotograficzny. Rodzi się jednak pytanie o bezpieczeństwo dzieci.
Aby rozwiać wątpliwości rodziców i opiekunów, Urząd Ochrony Danych Osobowych opublikował komunikat, w którym opisuje, na co zwrócić uwagę:
- Upewnij się, że zabawka nie pozwala nikomu się z nią połączyć. Ważne jest, aby parowanie z urządzeniem bluetooth lub łączenie z Wi-Fi wymuszało fizyczne naciśnięcie przycisku dostępu do zabawki lub poprzez podanie hasła przez osobę dorosłą. Łącz zabawkę tylko z zaufanymi sieciami Wi-Fi.
- Sprawdź, jakie dane pobiera producent zabawki. Wiele zabawek sprzedawanych jest z aplikacjami, których używanie wymaga rejestracji w sieci. Podczas instalowania aplikacji wymagane jest podanie szeregu informacji, np.: imię i wiek dziecka, imiona rodziców, adres zamieszkania, lokalizacja, a nieraz także nazwa szkoły, do której uczęszcza dziecko. Zanim przekażesz powyższe dane, upewnij się w jakich celach producent lub inny podmiot prosi o ich podanie oraz czy zakres ten jest niezbędny.
- Zmień ustawienia domyślne dostępu do zabawki i podaj minimum danych. Zastosuj silne hasło dostępu lub PIN. Przy zakładaniu profilu użytkownika podaj tylko te dane, które są wymagane do korzystania z usługi – załóż nowy adres e-mail, używany tylko do rejestracji aplikacji zabawek dziecka i używaj pseudonimu zamiast nazwiska i imienia.
- Dokładnie przeczytaj regulamin dotyczący ochrony danych osobowych i warunki użytkowania. Gdzie dane są przechowywane? Kto ma do nich dostęp? Jak są chronione dane przesyłane pomiędzy zabawką a serwerem producenta? Czy dane przekazywane są partnerom producenta? Czy dane przekazywane są do krajów trzecich, o niższych standardach ochrony danych?
- Sprawdź, w jaki sposób można wyłączyć mikrofon czy kamerę. Tak, aby nagrywanie nie było stale włączone.
- Zweryfikuj, czy zabawka posiada zabezpieczenia uniemożliwiające osobom trzecim dostęp do mikrofonu lub kamery. To szczególnie ważne, ponieważ z powodu braku odpowiednich zabezpieczeń, ktoś niepożądany może przejąć kontrolę nad zabawką i np. zacznie używać niecenzuralnych treści skierowanych do dziecka. Wystarczy, że ma włączoną funkcję Bluetooth w telefonie.
- Poinformuj dziecko o wszystkich funkcjonalnościach zabawki. Dzieci również mają prawo do ochrony prywatności, dlatego wytłumacz dziecku, że jego rozmowy z zabawką są nagrywane, a ty dzięki aplikacji możesz je odtwarzać. Uświadom dziecko, że takie zabawki zbierają dane.
- Zwróć szczególną uwagę, gdzie dziecko bawi się zabawką. Zabawka może zostać zgubiona lub ukradziona, a zapisane na niej dane staną się łatwo dostępne dla osób postronnych.
- Wyłączaj zabawkę, gdy nie jest używana. Spowoduje to ograniczenie dostępu do danych z zewnątrz i gromadzenia danych przez urządzenie, gdy z niego nie korzystamy.
- Upewnij się, że zapisane dane mogą zostać usunięte. To szczególnie ważne, gdy zabawka nie będzie już używana. Przywróć urządzenie do stanu fabrycznego i usuń konto w serwisie producenta.
UODO radzi ponadto:
- zadbaj o bezpieczeństwo swojego dziecka, chroń jego prywatność i dostęp do jego danych osobowych;
- uświadom dziecko, czym grozi przekazywanie danych do Internetu i jakie niesie to za sobą skutki i następstwa;
- uczestnicz w cyfrowym świecie swojego dziecka, ucz i kontroluj jego postępy,
- świadomie przygotuj swoje dziecko do działań w Internecie, jak się z nim obchodzić, żeby nie ponosić przykrych konsekwencji;
- rozmawiaj i działaj odpowiedzialnie, wytłumacz dziecku co należy, a czego nie wolno;
- twoja uważność we wprowadzaniu tego typu zabawek w świat dziecka jest niezwykle istotna.
Źródło: UODO