Powiaty i ich granice są najbardziej trwałym elementem podziału terytorialnego. Powiat – co do zasady – stanowi obszar funkcjonalny miasta powiatowego; miasto wraz z obsługiwanym przez nie terenem wiejskim. Z tej też przyczyny wiele miast powiatowych ma jeszcze średniowieczny rodowód, a wiele starostw powiatowych zlokalizowanych jest w budynkach, w których lokalna administracja publiczna pracowała już w wieku XIX.

Dziedzictwo to, powiaty traktują jako powód do chluby i zobowiązanie do podtrzymywania lokalnej tożsamości.

Związek Powiatów Polskich od lat stara się podkreślać znaczenie tej misji powiatów. Najlepszym tego dowodem jest aktywne uczestnictwo w pracach Stałej Konferencji Muzeum i Samorząd Terytorialny. Jej hasłem przewodnim jest „Dziedzictwo i rozwój”. Hasło to niesie w sobie głęboką treść.

"Narody tracąc pamięć, tracą życie". Maksyma ta, przypisywana marszałkowi Ferdynandowi Fochowi, dotyczy nie tylko całych narodów, lecz również poszczególnych Małych Ojczyzn. Ich zrównoważony rozwój będzie możliwy jedynie wówczas, gdy mieszkańcy poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego będą się czuli kimś więcej niż konsumentem dostarczanych im usług publicznych. Muszą się czuć przede wszystkim obywatelami świadomymi swoich korzeni i dumnymi z nich. Istotnie zatem dziedzictwo jest w sposób nierozerwalny związany z rozwojem, przeszłość z przyszłością.

Dostrzegając ten fakt, XXV Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich apeluje o podjęcie szerokiej dyskusji publicznej nad znaczeniem kultury i ochrony dziedzictwa narodowego dla rozwoju. Deklaruje również swój udział we wszystkich przedsięwzięciach wspierających lokalną tożsamość.