- Zabranie wielu kompetencji organom prowadzącym publiczne placówki oświatowe na rzecz kuratorów oświaty, odebranie samorządom wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego, przejęcie przez organy administracji rządowej kontroli nad środkami na rozwój infrastruktury sportowej oraz nad wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej, a także zapowiadane zmiany w służbach zatrudnienia, a nawet w ochronie pożarowej są dobitnymi przykładami recentralizacji – wynika ze stanowiska Zgromadzenia Ogólnego Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej podjętego 25 kwietnia br. w Toruniu.
Zgromadzenie Ogólne ZGWRP wyraża stanowczy sprzeciw wobec działań podważających 27-letni dorobek odrodzonego samorządu oraz godzących w suwerenność wspólnot samorządowych i ograniczanie konstytucyjnych praw wyborczych obywateli.
- Nie możemy obojętnie obserwować procesu demagogicznych wypowiedzi i ocen ze strony polityków partii rządzącej, które powodują, iż narasta fala niechęci w stosunku do samorządu terytorialnego i jego przedstawicieli. Formułowane w tym zakresie zarzuty uzasadniane są populistycznymi hasłami nieznajdującymi poparcia w faktach. W oparciu o wadliwą diagnozę służącą wyłącznie osiągnięciu doraźnych celów politycznych, proponuje się wprowadzenie brzemiennych w skutkach zmian o charakterze systemowym – piszą samorządowcy. Solidaryzują się z tymi samorządami, które podejmują uchwały, apele i stanowiska sprzeciwiające się recentralizacji i zmianom prawa samorządowego w Polsce. W dokumentach tych samorządy apelują o respektowanie postanowień Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz wiążącego Polskę prawa międzynarodowego, w tym Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego. Członkowie społeczności lokalnych oczekują także gwarancji prawnych decydowania o najważniejszych sprawach dotyczących ich wspólnot samorządowych, w tym prawa wyboru osób wchodzących w skład organów jednostek samorządu terytorialnego.
Jednocześnie Zgromadzenie podtrzymuje stanowisko XVI Kongresu Gmin Wiejskich w sprawie Powołania komisji kodyfikacyjnej prawa samorządu terytorialnego oraz stanowisko XXX Zgromadzenia Ogólnego ZGWRP w sprawie Ograniczenia ilości kadencji organów wykonawczych w samorządach terytorialnych.
Wspiera także Apel przedstawicieli środowisk samorządowych z 16 marca 2016 r. dotyczący Obrony samorządności terytorialnej w Polsce oraz przyjętą tamże Kartę Samorządności – zawierającą konstytucyjne zasady ustroju państwa.
Związek Gmin Wiejskich RP apeluje do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o podjęcie konstruktywnej i rzeczywistej debaty publicznej o stanie samorządności w Polsce i kierunkach niezbędnych zmian ustrojowych. Równocześnie oczekuje, że posłowie i senatorowie respektować będą zasady demokratycznego państwa prawnego.
Wnosi także do Rady Ministrów o niechowanie się za plecami parlamentarzystów, lecz o zajęcie jednoznacznego stanowiska w sprawie planowanych zmian ustroju samorządów, wyrażonego w rządowych projektach ustaw ocenionych przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz w procesie otwartych i powszechnych konsultacji zmian w prawie.
