Zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy o zarządzaniu kryzysowym w budżecie samorządów tworzy się rezerwę celową na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego w wysokości nie mniejszej niż 0,5% wydatków budżetu JST, pomniejszonych o wydatki inwestycyjne, wydatki na wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki na obsługę długu.
Wskazana w ustawie o zarzadzaniu kryzysowym rezerwa jest rezerwą z określoną minimalną wielkością naliczaną przy uwzględnieniu wymienionych w przepisie rodzajów wydatków planowanych w budżecie jednostki samorządu terytorialnego. Jak wynika jednak z uchwał Regionalnych Izb Obrachunkowych w uchwałach budżetowych stwierdzano wiele naruszeń polegających głównie na nieprawidłowym, zaniżonym ustaleniu kwoty rezerwy (uchwała nr 9/37/2011 Kolegium RIO w Łodzi z 3.03.2011 r.; uchwała nr 016/p120/B/13 Kolegium RIO w Gdańsku z 24.01.2013 r.; uchwała nr 86/V/2012 Kolegium RIO w Katowicach z 15.02.2012 r.; uchwała nr 0102–126/11 Kolegium RIO w Olsztynie z 17.03.2011 r.).
Zgodnie z art. 2 ustawy zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej. Pojęcie sytuacji kryzysowej, jak i infrastruktury krytycznej zostało wyjaśnione w słowniczku zawartym w art. 3 ustawy. Przez sytuację kryzysową (art. 3 pkt 1 ustawy) należy rozumieć sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.
Infrastruktura krytyczna (art. 3 pkt 2 ustawy) to natomiast systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy: zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa, łączności, sieci teleinformatycznych, finansowe, zaopatrzenia w żywność, zaopatrzenia w wodę, ochrony zdrowia, transportowe, ratownicze, zapewniające ciągłość działania administracji publicznej, produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.
Podsumowując rezerwa na realizacje zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego jest rezerwą obligatoryjną, z określoną ustawowo (poprzez odwołanie do planowanych wielkości budżetu) minimalną wartością. Planowaną w wydatkach budżetu rezerwę, o której mowa w art. 26 ust. 4 ustawy, klasyfikowaną w dziale 758, rozdziale 75818 48 , należy odróżnić od planowanych na wykonywanie zadań własnych JST wydatków z zakresu zarządzania kryzysowego (art. 26 ust. 1 ustawy), o których pisaliśmy już tutaj.
