Wszystkie ofiary, niezależnie od tego, czy zostały napadnięte, czy zranione w czasie ataku terrorystycznego, powinny być traktowane z szacunkiem, należy im zapewnić ochronę i wsparcie, powinny mieć również dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Obowiązujące obecnie w Unii przepisy są niejednolite i nie zawsze wychodzą naprzeciw tym podstawowym potrzebom. Komisja Europejska przedstawiła pakiet środków zmierzających do zapewnienia minimalnego poziomu praw, pomocy dla ofiar i ich ochrony w całej Unii, niezależnie od ich pochodzenia lub miejsca zamieszkania.
Proponowana dyrektywa w sprawie minimalnych standardów obowiązujących w odniesieniu do ofiar zagwarantuje we wszystkich 27 państwach, że:
- ofiary będą traktowane z szacunkiem, a policja, prokuratorzy i sędziowie będą przeszkoleni w zakresie odpowiedniego ich traktowania;
- ofiary zostaną poinformowane o przysługujących im prawach oraz o sprawie w zrozumiały dla nich sposób;
- pomoc dla ofiar będzie dostępna w każdym państwie członkowskim;
- ofiary będą mogły uczestniczyć w postępowaniu, jeśli taka będzie ich wola, a także uzyskają pomoc w uczestnictwie w rozprawie;
- ofiary z grup najbardziej narażonych, jak dzieci, ofiary gwałtów lub osoby niepełnosprawne, będą identyfikowane i obejmowane odpowiednią ochroną;
- ofiary będą chronione podczas śledztwa w sprawie przestępstwa i postępowania sądowego.
Aby ułatwić ochronę ofiar przemocy przed dalszymi krzywdami ze strony napastnika, Komisja przedstawia również rozporządzenie w sprawie wzajemnego uznawania środków ochrony z zakresu prawa cywilnego. Jego celem jest, aby ofiary przemocy (takiej jak przemoc w rodzinie) mogły – w przypadku podróży lub przeprowadzki do innego państwa UE – w dalszym ciągu polegać na wydanym w stosunku do sprawcy sądowym zakazie zbliżania się lub nakazie ochrony.
Propozycje te to pierwszy krok na drodze do umieszczenia ofiar przestępstw w centralnym miejscu naszych systemów sądownictwa. W nadchodzących latach Komisja podejmie działania zmierzające do wzmocnienia obowiązujących unijnych przepisów dotyczących odszkodowań dla ofiar przestępstw, aby zapewnić im właściwy dostęp do odszkodowań, zwłaszcza, jeśli padną ofiarą przestępstwa za granicą. Aby dać ofiarom wypadków drogowych w innym państwie UE szansę dochodzenia odszkodowania, Komisja planuje również rewizję obowiązującego prawodawstwa UE pod kątem kolizji przepisów, aby ofiary mogły również liczyć na to, że dotrzymane zostaną terminy obowiązujące w ich kraju pochodzenia.
Minimalne zasady dotyczące ofiar stanowią element szerszego celu UE, jakim jest utworzenie europejskiej przestrzeni sprawiedliwości, aby obywatele, niezależnie od tego, w jakim miejscu w UE się znajdują, mogli mieć zaufanie do wymiaru sprawiedliwości, a poziom gwarantowanych im praw był wszędzie taki sam. Prawa ofiar, to także prawa podstawowe, w tym poszanowanie godności ludzkiej, życia prywatnego i rodzinnego oraz własności. Prawa te należy zagwarantować, podobnie jak prawa innych osób biorących udział w postępowaniu karnym, takich jak oskarżeni.
