Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń opieki zdrowotnej świadczeniobiorcy, jest decyzja wójta (burmistrza, prezydenta) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy, potwierdzająca to prawo.
Na gruncie powyższego przepisu spór kompetencyjny rozstrzygał Naczelny Sąd Administracyjny (postanowienie z 18 grudnia 2019 r. II GW 35/19).
Jak wskazał Sąd z art. 54 ust. 1 wynika, że właściwym miejscowo do wydania decyzji w tego rodzaju sprawach jest wójt (burmistrz, prezydent) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy. Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie określa jednak pojęcia "miejsce zamieszkania". W efekcie, przy ustaleniu miejsca zamieszkania świadczeniobiorcy należy posiłkować się art. 25 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. W świetle tego przepisu o miejscu zamieszkania decydują dwa czynniki: zewnętrzny (fakt przebywania) i wewnętrzny (zamiar stałego pobytu). Wyrażenie zamiaru stałego pobytu nie wymaga złożenia oświadczenia woli (nie jest czynnością prawną), lecz wystarczy, że zamiar taki wynika z zachowania danej osoby polegającego na ześrodkowaniu swojej aktywności życiowej w określonej miejscowości.
W kwestii wskazania organu właściwego do wydania decyzji na podstawie art. 54 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych kluczowe jest zatem ustalenie miejsca zamieszkania Świadczeniobiorcy. W tym zakresie istotne znaczenie mają oświadczenia i zachowania samego Świadczeniobiorcy.
W powołanej sprawie z dokumentacji złożonej wraz z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu o właściwość wynika, że Świadczeniobiorca nie uważa miejsca swojego aktualnego pobytu (to jest miejscowości położonej w Gminie X) za swoje miejsce zamieszkania w rozumieniu art. 25 kodeksu cywilnego. W podaniu o pomoc oraz w złożonych wraz z tym podaniem oświadczeniach Świadczeniobiorca wyraźnie wskazywał adres zamieszkania w miejscowości Y. Taki sam adres został też wskazany w kwestionariuszu rodzinnego wywiadu środowiskowego, podpisanym przez Świadczeniobiorcę i pracownika socjalnego przeprowadzającego wywiad.
Sąd przyjął zatem, że Gmina Miasto Y jest uważana przez Świadczeniobiorcę za miejsce jego zamieszkania. Dla oceny tej nie miały zdaniem Sądu znaczenia okoliczności podniesione przez Prezydenta Miasta Y, że Świadczeniobiorca od lutego 2016 r. nie korzystał z pomocy społecznej udzielanej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Y, ani to, że od tamtego czasu wspomniany ośrodek nie miał wiedzy o sytuacji Świadczeniobiorcy. Okoliczności te nie wykluczają bowiem tego, że Świadczeniobiorca zamieszkuje w Y i traktuje tę miejscowość jako miejsce zamieszkania w rozumieniu art. 25 kodeksu cywilnego.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że organem właściwym do potwierdzenia prawa Świadczeniobiorcy do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jest Prezydent Miasta Y.
Źródło: CBOSA
