Obowiązek szczepienia jest obowiązkiem niepieniężnym. Nie można zatem zarzucić rażącego naruszenia prawa przez zastosowanie do tego rodzaju obowiązku grzywny w celu przymuszenia - tak orzekł naczelny Sąd Administracyjny, sygn. II OSK 370/17.

Niniejszy wyrok zapadł w następującej sprawie Postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2015 r. Minister Zdrowia utrzymał w mocy postanowienie Wojewody  z dnia 15 grudnia 2014 r., o nałożeniu na rodziców dziecka grzywny w celu przymuszenia do poddania córki urodzonej obowiązkowym szczepieniom ochronnym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, że w niniejszej sprawie zaistniały przesłanki nałożenia grzywny w celu przymuszenia. Obowiązku szczepienia dziecka nie może bowiem wykonać inna osoba, poza tą której ten obowiązek dotyczy. Poza sporem pozostaje w tej sprawie, że skarżący sprawuje opiekę nad córką, a więc spoczywa na nim odpowiedzialność wynikająca z art. 5 ust. 2 ustawy o zapobieganiu zakażeniom, zgodnie z którym w przypadku osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych odpowiedzialność za wypełnienie obowiązków, o których mowa w ust. 1, ponosi osoba, która sprawuje prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, albo opiekun faktyczny.

Rodzic wniósł skargę kasacyjną, zaskarżając orzeczenie WSA w całości. Przedmiotem kontroli NSA była zgodność z prawem nałożenia grzywny w celu przymuszenia.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że  obowiązek szczepienia jest obowiązkiem wynikającym z przepisu prawa bezpośrednio bez potrzeby autorytatywnej konkretyzacji w formie decyzji administracyjnej. Stanowi o tym art. 5 ust. 1 pkt. 1 lit. a ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi stanowiąc: "Osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są obowiązane na zasadach określonych w ustawie do: poddania się szczepieniom  ochronnym".  Wydane na podstawie delegacji ustawowej rozporządzenie Ministra Zdrowia z 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych określa wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem  szczepień ochronnych, osoby obowiązane do poddania się obowiązkowym szczepieniom.

Obowiązek szczepienia jest obowiązkiem niepieniężnym, wypełnia to przesłankę z art. 119 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Nie można zatem zarzucić rażącego naruszenia prawa przez zastosowanie do tego rodzaju obowiązku grzywny w celu przymuszenia.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 stycznia 2019 r., sygn. II OSK 370/17.

Źródło: CBOSA