Uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu i o zawieszeniu w prawie wykonywania zawodu lekarza

Uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu i o zawieszeniu w prawie wykonywania zawodu lekarza fotolia.pl

Od uchwały o zawieszeniu lekarza w prawie wykonywania zawodu albo o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych nie przysługuje prawo wystąpienia z wnioskiem o jej uchylenie na podstawie art. 12 ust. 5 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (wyrok NSA z 6 lipca 2016 r., II OSK 2625/14).

Przepis art. 12 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (u.z.l.d.), zamieszczony w rozdziale 2: "Prawo wykonywania zawodu lekarza", stanowi, że: "Jeżeli okręgowa rada lekarska stwierdzi, że istnieje uzasadnione podejrzenie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu lub ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający wykonywanie zawodu lekarza, powołuje komisję złożoną z lekarzy specjalistów z odpowiednich dziedzin medycyny. Komisja ta wydaje orzeczenie w przedmiocie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych.". Do powołania komisji wystarczy zatem uzasadnione podejrzenie zaistnienia okoliczności zdrowotnych świadczących, że lekarz jest niezdolny do wykonywania zawodu lub ściśle określonych czynności medycznych.

Zaznaczyć należy, że w razie zaistnienia uzasadnionego podejrzenia okręgowa rada ma obowiązek powołania komisji, która oceni zdolność lekarza do wykonywania zawodu. W skład komisji powinni wchodzić lekarze specjaliści z odpowiednich dziedzin medycyny.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 listopada 2011 r. w sprawie trybu powoływania i sposobu działania komisji orzekającej w przedmiocie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych oraz trybu orzekania o niezdolności do wykonywania zawodu lekarza albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych (zwanego dalej "rozporządzenie"), jako uzasadnioną przyczynę niezdolności lekarza wymienia w szczególności: niepełnosprawność, chorobę, w tym psychiczną, uzależnienie od substancji psychoaktywnych, w tym alkoholu, leków lub środków odurzających (§ 1 ust. 2 rozporządzenia).

Ustawa określa obowiązki i prawa lekarza, wobec którego istnieje uzasadnione podejrzenie niezdolności do wykonywania zawodu oraz przewiduje konsekwencje prawne w przypadku uchylania się lekarza od ustawowych obowiązków w trakcie procedury oceny tej zdolności. Przede wszystkim lekarz ma obowiązek stawienia się przed komisją oraz poddania się badaniom (art. 12 ust. 2 u.z.l.d.).

Zgodnie z art. 12 ust. 3 u.z.l.d. okręgowa rada lekarska, na podstawie orzeczenia komisji, może podjąć uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu na okres trwania niezdolności albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych na okres trwania niezdolności Analiza normatywna tej regulacji prowadzi do wniosku, że rada, orzekając o niezdolności lekarza do wykonywania zawodu albo wykonywania określonych czynności medycznych, może podjąć uchwałę wskazując przyczyny i okres trwania niezdolności. Zauważyć też należy, że decyzja rady ma charakter fakultatywny, w tym sensie, że nawet, jeśli przeprowadzone przez komisję postępowanie potwierdzi podejrzenie co do niezdolności lekarza do wykonywania zawodu, to okręgowa rada nie musi podjąć uchwały o zawieszeniu.

Lekarz, w stosunku do którego podjęto uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu lub ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych, może wystąpić do okręgowej rady lekarskiej o jej uchylenie, jeżeli ustaną przyczyny zawieszenia lub ograniczenia, jednak nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od podjęcia uchwały okręgowej rady lekarskiej (art. 12 ust. 5 u.z.l.d.). Norma wyrażona w art. 12 ust. 5 u.z.l.d. daje prawo do wystąpienia z wnioskiem o uchylenie uchwały lekarzowi, w stosunku do którego ją podjęto, jednak złożenie takiego wniosku jest z mocy prawa ograniczone względami przedmiotowo-temporalnymi. Muszą bowiem ustać powody zawieszenia prawa wykonywania zawodu lub ograniczenia wykonywania określonych czynności medycznych, a nadto nie można takiego wniosku złożyć wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od podjęcia uchwały okręgowej rady lekarskiej. Podkreślić przy tym trzeba, że chodzi tu o materialne powody zawieszenia stricte związane ze stanem zdrowia lekarza (kondycją psychofizyczną), a nie o kwestie związane z procedurą orzekania w przedmiocie zdolności do wykonywania zawodu. 

Ustawa gwarantuje zainteresowanemu lekarzowi prawo do uczestnictwa w posiedzeniu okręgowej rady lekarskiej w czasie rozpatrywania jego sprawy.

Ustawodawca określił też skutki prawne związane z odmową poddania się lekarza procedurze badania przez komisję. Zgodnie z art. 12 ust. 4 u.z.l.d. jeśli lekarz odmawia poddania się badaniu przez komisję lub gdy na podstawie wyników postępowania wyjaśniającego okręgowa rada lekarska uzna, że dalsze wykonywanie zawodu lub ściśle określonych czynności medycznych przez lekarza grozi niebezpieczeństwem dla osób przez niego leczonych, okręgowa rada lekarska podejmuje uchwałę o zawieszeniu lekarza w prawie wykonywania zawodu albo o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych do czasu zakończenia postępowania. Możliwe jest zatem zawieszenie lekarza w prawie wykonywania zawodu, ale tylko na czas trwania postępowania. Zaznaczyć należy, że w przeciwieństwie do uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu, uchwała o zawieszeniu w prawie wykonywania zawodu ma charakter obligatoryjny. Ex lege stanowi ona doraźny (tymczasowy) środek procesowy zabezpieczający przed obstrukcją ze strony badanego lekarza, jak również prewencyjnie chroniący życie i zdrowie osób leczonych przez lekarza. Tym samym ustawodawca ustanowił adekwatne rozwiązania normatywne do celu, jakim jest zarówno zapewnienie należytego toku postępowania w przedmiocie orzekania o zdolności lekarza do wykonywania zawodu, jak i ochrona bezpieczeństwa zdrowotnego jego pacjentów. 

Nie może budzić wątpliwości - jeżeli mieć na uwadze to, że regulacja art. 12 u.z.l.d. tworzy racjonalną całość - iż przepisy jego ustępu 3, 4 i 5 dotyczą jednoznacznie ustanowionych instytucji prawnych. Pozwala to na przyjęcie tezy, że od uchwały o zawieszeniu lekarza w prawie wykonywania zawodu albo o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych nie przysługuje prawo wystąpienia z wnioskiem o jej uchylenie na podstawie art. 12 ust. 5 u.z.l.d. Z takim wnioskiem lekarz może wystąpić tylko w stosunku do uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu lub ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych. W świetle reguły stanowiącej, że jeżeli ustawa nie zawiera rozróżnienia, to nie jest zasadne czynienie tego przez interpretatora, należy instytucję wniosku o uchylenie uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu interpretować, jako instytucję funkcjonalnie związaną wyłącznie z orzeczeniem o niezdolności lekarza do wykonywania zawodu lub określonych czynności medycznych orzeczonej przez okręgową radę lekarską.

Wnioski wypływające z wykładni systemowej i funkcjonalnej norm art. 12 ust. 3, 4 i 5 u.z.l.d. prowadzą do konstatacji, że w istocie uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu i o zawieszeniu w prawie wykonywania zawodu wywołują odmienne skutki prawne w zakresie możliwości wykonywania zawodu lekarza. Uchwała o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu lub ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych zawiesza możliwość wykonywana zawodu lekarza na okres trwania niezdolności np. z powodu choroby, czy niepełnosprawności, jednak poprzez instytucję wniosku o uchylenie ustawodawca gwarantuje lekarzowi prawo do jej wyeliminowania z obrotu prawnego, jeżeli ustaną przyczyny, dla których została podjęta. Natomiast uchwała o zawieszeniu w prawie wykonywania zawodu albo o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych jest aktem tymczasowym (prewencyjnym), podejmowanym w trakcie postępowania do czasu jego zakończenia i to tylko w przypadku odmowy przez lekarza poddania się badaniom lub gdy rada uzna, na podstawie wyników postępowania, że wykonywanie przez niego zawodu lub ściśle określonych czynności medycznych grozi niebezpieczeństwem dla osób przez niego leczonych.

Zauważyć należy, że u.z.l.d. przewiduje instytucję odwołania od uchwał o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu i o zawieszeniu w prawie wykonywania zawodu lekarza. Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy od uchwał w przedmiocie zawieszenia i ograniczenia prawa wykonywania zawodu na okres niezdolności przysługuje zainteresowanemu odwołanie do Naczelnej Rady Lekarskiej, która podejmuje w tej sprawie uchwałę. W przepisie tym wymienia się art. 12 ust. 1 oraz 3-5 ustawy, co oznacza, że odwołanie przysługuje lekarzowi nie tylko od uchwały o zawieszeniu lekarzowi prawa wykonywania zawodu z powodu niezdolności lub o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych (ust. 3), ale również od uchwały powołującej komisję w tej sprawie (ust. 1) i od uchwały rady o zawieszeniu lub ograniczeniu w sytuacji, gdy lekarz odmawia poddania się badaniu przez komisję lub gdy w ocenie rady dalsze wykonywanie zawodu przez danego lekarza stanowi zagrożenie dla pacjentów (ust. 4), a także od uchwały odmawiającej uchylenia zawieszenia lub ograniczenia z powodu braku uznania, że ustały przyczyny niezdolności (ust. 5). Do tych uchwał stosuje się wprost przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego odnoszące się do decyzji administracyjnych (art. 57 ust. 2 u.z.l.d.).

 Źródło: CBOSA

Sob., 14 Kw. 2018 0 Komentarzy Dodane przez: Katarzyna Liszka-Michałka