Rzecznik Praw Obywatelskich jako żywo zainteresowany systemem ochrony zdrowia zwrócił się do Ministra Zdrowia z wystąpieniem w sprawie problemów jakie pojawiają się w tym zakresie.
Rzecznik zwrócił uwagę na następujące zagadnienia:
- niezbędne jest zakończenie praktyki faktycznego ograniczania dostępu do świadczeń finansowanych ze środków publicznych na podstawie aktów wewnętrznych Narodowego Funduszu Zdrowia
- należy zapewnić równy dostęp do poszczególnych świadczeń we wszystkich regionach kraju
- regulacje dotyczące możliwości uzyskiwania świadczeń zdrowotnych za granicą na koszt płatnika publicznego należy uczynić bardziej przyjaznymi dla pacjentów
- należy wprowadzić regulacje dotyczące standardu żywienia w szpitalach
- opiekę zdrowotną nad szczególnie chronionymi kategoriami pacjentów należy doprowadzić do konstytucyjnego standardu
- ochrona zdrowia psychicznego wymaga większej uwagi władz publicznych
- należy zagwarantować prawo do świadczeń dla bezdomnych i innych osób nieuzyskujących dochodu
- zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnego wymagają korekt.
- opieka zdrowotna osób zatrzymanych i osadzonych w zakładach karnych wymaga poprawy
Rzecznik Praw Obywatelskich odniósł się także do ustawy refundacyjnej, co doprowadziło do zasadniczej przebudowy zasad dostępu polskich pacjentów do leków w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Z aktualnych, istotnych problemów w tym zakresie Rzecznik wskazał w szczególności na:
- konieczność dochowywania standardów demokratycznego państwa prawnego przy publikacji obwieszczeń Ministra Zdrowia w sprawie wykazów leków refundowanych
- zaprzestanie zawierania treści normatywnych w obwieszczeniach w sprawie wykazów leków refundowanych
- zniwelowanie różnic pomiędzy datą wejścia w życie decyzji refundacyjnych a faktyczną dostępnością objętych nimi leków
- zapewnienie refundacji leków sprowadzanych w procedurze tzw. importu docelowego
Wystąpienie dotyczyło także aspekt ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, której regulacje stanowią fundament gwarancji bezpieczeństwa pacjentów.
Badane przez Rzecznika sprawy indywidualne pozwoliły przy tym na sformułowanie szeregu uwag i postulatów odnośnie do obowiązującego w omawianym zakresie prawa, jak również praktyki jego stosowania:
- występuje potrzeba podjęcia zdecydowanych działań na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji niektórych grup pacjentów
- szereg regulacji wymaga zmian w celu zapewnienia realizacji prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
- konieczne jest doprowadzenie do pełnej realizacji prawa pacjenta do wyrażenia świadomej zgody na zabieg
- realizacja prawa pacjenta do łagodzenia bólu wymaga monitoringu
- niezbędne jest uregulowanie dostępu do dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta z należytym wyważeniem praw pacjenta i jego najbliższych
- orzekanie o zdarzeniach medycznych wymaga zmian.
Odbywające się regularnie akcje protestacyjne przedstawicieli poszczególnych zawodów medycznych wskazują zdaniem RPO, że nieodzownym elementem poprawy systemu ochrony zdrowia powinny być zmiany w zakresie wykonywania zawodów medycznych i okołomedycznych. W swym wystąpieniu Rzecznik przypomniał najistotniejsze spostrzeżenia i postulaty dotyczące zasad wykonywania zawodów medycznych:
- konieczność zwiększenia liczby lekarzy „newralgicznych” specjalności
- poprawienie dostępu do specjalizacji
- zapewnienie przestrzegania norm zatrudnienia personelu pielęgniarskiego
- aktywne przeciwdziałanie odchodzeniu pielęgniarek i położnych z zawodu
- ułatwienie dostępu lekarzy z zagranicy do udzielania świadczeń na terytorium RP
- określenie norm czasu pracy lekarzy.
Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził nadzieję że przedstawione zagadnienia okażą się one przydatne i zostaną uwzględnienie w pracach resortu zdrowia. Jak wskazał Rzecznik jedynie kompleksowe spojrzenie na obraz ochrony zdrowia, uwzględniające m.in. wyżej wskazane kwestie, może spowodować, że prawo do zdrowia będzie realizowane w pełniejszym niż dotychczas zakresie.
Źródło: www.rpo.gov.pl