Rzecznik Praw Obywatelskich jako żywo zainteresowany systemem ochrony zdrowia zwrócił się do Ministra Zdrowia z wystąpieniem w sprawie problemów jakie pojawiają się w tym zakresie.

Rzecznik zwrócił uwagę na następujące zagadnienia:

1. niezbędne jest zakończenie praktyki faktycznego ograniczania dostępu do świadczeń finansowanych ze środków publicznych na podstawie aktów wewnętrznych Narodowego Funduszu Zdrowia
2. należy zapewnić równy dostęp do poszczególnych świadczeń we wszystkich regionach kraju
3. regulacje dotyczące możliwości uzyskiwania świadczeń zdrowotnych za granicą na koszt płatnika publicznego należy uczynić bardziej przyjaznymi dla pacjentów
4. należy wprowadzić regulacje dotyczące standardu żywienia w szpitalach
5. opiekę zdrowotną nad szczególnie chronionymi kategoriami pacjentów należy doprowadzić do konstytucyjnego standardu
6. ochrona zdrowia psychicznego wymaga większej uwagi władz publicznych
7. należy zagwarantować prawo do świadczeń dla bezdomnych i innych osób nieuzyskujących dochodu
8. zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnego wymagają korekt.
9. opieka zdrowotna osób zatrzymanych i osadzonych w zakładach karnych wymaga poprawy

Rzecznik Praw Obywatelskich odniósł się także do ustawy refundacyjnej, co doprowadziło do zasadniczej przebudowy zasad dostępu polskich pacjentów do leków w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Z aktualnych, istotnych problemów w tym zakresie Rzecznik wskazał w szczególności na:

1. konieczność dochowywania standardów demokratycznego państwa prawnego przy publikacji obwieszczeń Ministra Zdrowia w sprawie wykazów leków refundowanych
2. zaprzestanie zawierania treści normatywnych w obwieszczeniach w sprawie wykazów leków refundowanych
3. zniwelowanie różnic pomiędzy datą wejścia w życie decyzji refundacyjnych a faktyczną dostępnością objętych nimi leków
4. zapewnienie refundacji leków sprowadzanych w procedurze tzw. importu docelowego

Wystąpienie dotyczyło także aspekt ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, której regulacje stanowią fundament gwarancji bezpieczeństwa pacjentów.

Badane przez Rzecznika sprawy indywidualne pozwoliły przy tym na sformułowanie szeregu uwag i postulatów odnośnie do obowiązującego w omawianym zakresie prawa, jak również praktyki jego stosowania:

1. występuje potrzeba podjęcia zdecydowanych działań na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji niektórych grup pacjentów
2. szereg regulacji wymaga zmian w celu zapewnienia realizacji prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
3. konieczne jest doprowadzenie do pełnej realizacji prawa pacjenta do wyrażenia świadomej zgody na zabieg
4. realizacja prawa pacjenta do łagodzenia bólu wymaga monitoringu
5. niezbędne jest uregulowanie dostępu do dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta z należytym wyważeniem praw pacjenta i jego najbliższych
6. orzekanie o zdarzeniach medycznych wymaga zmian.

Odbywające się regularnie akcje protestacyjne przedstawicieli poszczególnych zawodów medycznych wskazują zdaniem RPO, że nieodzownym elementem poprawy systemu ochrony zdrowia powinny być zmiany w zakresie wykonywania zawodów medycznych i okołomedycznych. W swym wystąpieniu Rzecznik przypomniał najistotniejsze spostrzeżenia i postulaty dotyczące zasad wykonywania zawodów medycznych:

1. konieczność zwiększenia liczby lekarzy „newralgicznych” specjalności
2. poprawienie dostępu do specjalizacji
3. zapewnienie przestrzegania norm zatrudnienia personelu pielęgniarskiego
4. aktywne przeciwdziałanie odchodzeniu pielęgniarek i położnych z zawodu
5. ułatwienie dostępu lekarzy z zagranicy do udzielania świadczeń na terytorium RP
6. określenie norm czasu pracy lekarzy.

Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził nadzieję że przedstawione zagadnienia okażą się one przydatne i zostaną uwzględnienie w pracach resortu zdrowia. Jak wskazał Rzecznik jedynie kompleksowe spojrzenie na obraz ochrony zdrowia, uwzględniające m.in. wyżej wskazane kwestie, może spowodować, że prawo do zdrowia będzie realizowane w pełniejszym niż dotychczas zakresie.

Źródło: www.rpo.gov.pl