Konwentu Powiatów Województwa Lubuskiego podjął stanowisko w sprawie braku realizacji uchwał dotyczących rozkładu godzin pracy aptek przez podmioty prowadzące apteki.
Starostowie podają w nim, że w ostatnim czasie napływają liczne sygnały pochodzące głównie od mieszkańców dotyczące kwestii braku dostępności aptek w dni świąteczne, a zwłaszcza w porze nocnej.
- Jak wiadomo, Rady Powiatów, jako organy stanowiące, w oparciu o przepisy prawa farmaceutycznego (art. 94 ust. 2 prawa farmaceutycznego) zobowiązane są do podejmowania uchwał, które określają rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych. Zgodnie z wymogami prawa farmaceutycznego, rozkład godzin pracy aptek określony w uchwale powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy – tłumaczą przedstawiciele lubuskich powiatów.
Przypominają, że praktyka orzecznicza zarówno organów nadzoru, jak i wojewódzkich sądów administracyjnych, dokonując wykładni przepisów prawa farmaceutycznego wytyczyła wyraźny kierunek w zakresie ustalania dostępności świadczeń, w szczególności w porze nocnej. Nakazuje się bowiem zapewnienie realnej dostępności aptek, czyli wskazanie aptek które będą otwarte w porze nocnej. Za niewystarczające uznaje się w szczególności wyznaczanie tzw. dyżurów „pod telefonem”.
- Tymczasem praktyka pokazuje, że pomimo podejmowania przez rady powiatów uchwał w sprawie rozkładu godzin pracy aptek, które poprzedzane są procedurą konsultacji zarówno z wójtami (burmistrzami, prezydentami miast), jak i z samorządem aptekarskim, uchwały te pozostają w istotnym zakresie martwym prawem. Bardzo często bowiem ustalone uchwałami godziny dostępności aptek w porze nocnej nie są przestrzegane przez właścicieli aptek – czytamy w stanowisku z 29 czerwca br.
Ze stanowiska wynika, że liczne apteki zobligowane uchwałami do świadczenia usług w porze nocnej pozostają mimo tego zamknięte. Niekiedy właściciele aptek wyraźnie oświadczają, że pomimo określenia uchwałą godzin pracy aptek w porze nocnej nie będą ich przestrzegać, powołując się głównie na względy ekonomiczne i brak realnych potrzeb ze strony mieszkańców, przy czym zauważyć należy, że argumentom tym nierzadko nie można odmówić słuszności – wynika ze stanowiska.
Jednocześnie samorządowcy zaznaczają, że w aktualnym stanie prawnym, ustawodawca daje wyraz założeniu, że ważniejszy jest interes mieszkańców i potrzeba zapewnienia szeroko pojętej ochrony zdrowia publicznego, niż interes ekonomiczny podmiotów prowadzących apteki.
Z punktu widzenia powiatów bardzo istotną kwestią jest brak faktycznej możliwości wpływania na sposób realizacji uchwał w sprawie rozkładu godzin pracy aptek przez adresatów tych uchwał, w szczególności brak możliwości egzekwowania od właścicieli aptek przestrzegania prawa. W obecnym stanie prawnym potencjalną możliwość wpływania na właścicieli aptek posiada jedynie WIF - Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyczny, który jest organem nadzoru nad aptekami. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny może bowiem cofnąć zezwolenie, jeżeli apteka nie zaspokaja w sposób uporczywy potrzeb ludności w zakresie wydawania produktów leczniczych (art. 103 ust. 2 pkt 3 prawa farmaceutycznego) – dodają.
Dlatego w ocenie Konwentu celowe jest podjęcie inicjatywy w sprawie zmiany treści przepisów ustawy prawo farmaceutyczne, które pozwoliłyby z jednej strony na wprowadzenie bardziej elastycznych sposobów zapewnienia dostępności do usług świadczonych przez apteki, z drugiej strony wprowadzenie mechanizmów pozwalających na skuteczne egzekwowanie od podmiotów prowadzących apteki stosowania aktów prawa miejscowego regulujących dostępność aptek w szczególności w święta i w porze nocnej.
O problemie pisaliśmy już wcześniej. Ostatnio stanowisko w sprawie zajął m.in. także Konwent Powiatów Województwa Łódzkiego, o czym pisaliśmy tutaj.
